Φάμελλος: Η αυτοδιοίκηση έχει τον καθοριστικό ρόλο στη νέα εποχή της ανακύκλωσης

Εγκαινιάζοντας εχθές την 3η Διεθνή Έκθεση Τεχνολογιών Περιβάλλοντος Verde.tec, ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, αναφέρθηκε στη νέα εποχή της ανακύκλωσης και στους πολύ υψηλούς περιβαλλοντικούς στόχους της Ευρώπης. Τόνισε ιδιαίτερα τη σύνδεση της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας με τη στρατηγική για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα έχει κλείσει την πόρτα στις εποχές των προστίμων και των χωματερών.

Στόχος των Φορέων Διαχείρισης απορριμμάτων δεν πρέπει να είναι η λειτουργία των ΧΥΤΑ, αλλά η αποτροπή της ταφής και η αξιοποίηση απορριμμάτων με διαλογή στην πηγή. Για την υποστήριξη της ανακύκλωσης, το ΥΠΕΝ προωθεί δύο σημαντικές ρυθμίσεις για την ολοκλήρωση της τιμολογιακής πολιτικής της διαχείρισης των απορριμμάτων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχετικού νόμου. Πρόκειται για ρυθμίσεις που δημιουργούν κίνητρα για την ανακύκλωση, τη διαλογή στην πηγή και την κυκλική οικονομία, οι οποίες θα κινητοποιήσουν Δήμους, κοινωνία και οικονομία.

Όπως είπε ο Αν. ΥΠΕΝ, “λόγω της μεγάλης σημασίας για τη χώρα μας αυτών των ρυθμίσεων, επιδιώξαμε έναν ευρύ δημοκρατικό διάλογο, πρωτίστως με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που έχει τη βασική αρμοδιότητα διαχείρισης απορριμμάτων. Την τελευταία τετραετία το ΥΠΕΝ στόχευσε στη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου διαχείρισης των αποβλήτων σε εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο και τις νέες κατευθύνσεις της ΕΕ. Η χώρα μας έχει πλέον σχεδιασμό και διαθέτει χρηματοδότηση άνω τους ενός δισ. για υποδομές επεξεργασίας και δράσεις διαχείρισης. Έχει νέο νόμο ανακύκλωσης και ένα πλέγμα δυναμικών ρυθμίσεων που ενισχύουν τον ρόλο της τοπικής Αυτοδιοίκησης και δημιουργούν πάνω από 16.000 νέες θέσεις εργασίας”.

Στη συνέχεια, ο Σωκράτης Φάμελλος υπογράμμισε ότι προωθείται η χρηματοδότηση των υποδομών που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο των ΠΕΣΔΑ, με πάνω από είκοσι σύγχρονα εργοστάσια κυκλικής οικονομίας, αλλά η μεγάλη αλλαγή γίνεται με την υποχρεωτική πλέον διαλογή στην πηγή, στην οποία παίζει καθοριστικό ρόλο η Τοπική Αυτοδιοίκηση και αφορά το 50% των παραγόμενων αστικών απορριμμάτων.

Για τον σκοπό αυτό, το ΥΠΕΝ ανέλαβε πρωτοβουλίες κινητοποίησης των εκχωρηθέντων από το 2014 στις Περιφέρειες κονδυλίων για έργα διαλογής στην πηγή και επίσπευσης της έκδοσης των σχετικών προσκλήσεων. Το νέο θεσμικό πλαίσιο περιέχει ουσιαστικά κίνητρα στην αυτοδιοίκηση για την ανακύκλωση (κάλυψη κόστους συλλογής/μεταφοράς, νέες πρότυπες συμβάσεις κ.ά.).

Σε αυτή την κατεύθυνση η ΚΕΔΕ και η αυτοδιοίκηση οφείλουν να συμβάλουν στην υιοθέτηση νέων Επιχειρησιακών Σχεδίων των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής και η καθημερινότητα των πολιτών, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος διαχείρισης και τα δημοτικά τέλη.

Επίσης, σημείωσε ότι από τη μεριά των συναρμόδιων Υπουργείων έχουν δημιουργηθεί επαρκή χρηματοδοτικά εργαλεία για τη χρηματοδότηση μελετών για ωρίμανση έργων και έργων αποκατάστασης των τελευταίων ανεξέλεγκτων χωματερών, ενώ ανέφερε ότι ολοκληρώθηκε και εφαρμόζεται το νέο θεσμικό πλαίσιο των Φορέων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) των ΟΤΑ, ώστε να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση την επάρκεια για να αντεπεξέλθει στις υψηλές απαιτήσεις.

Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην έκθεση, ο Αν. ΥΠΕΝ επισκέφθηκε το περίπτερο του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης και στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι ο νόμος για την ανακύκλωση, καθώς και αυτός για τις ενεργειακές κοινότητες, τα κίνητρα ενθάρρυνσης των περιβαλλοντικών επιδόσεων των δήμων και η περιβαλλοντική εισφορά υπέρ της κυκλικής οικονομίας, όπως και η ανάδειξη της βιοοικονομίας αποτελούν ορισμένες από τις δράσεις που άρχισαν να υλοποιούνται.

Σε αυτή τη συγκυρία, η στήριξη του Επιτρόπου Περιβάλλοντος και Θαλάσσιας Πολιτικής Κ. Vella στην ιδρυτική εκδήλωση του forum Κυκλικής Οικονομίας στις 8 Απριλίου, θα αποτελέσει ένα βήμα κοινών πρωτοβουλιών και συντονισμού δράσης των δυνάμεων της Κοινωνίας, της Επιστήμης, της Παραγωγής και του Κράτους.

“Η Κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την παραγωγική ανασυγκρότηση και έχει σαφώς τοπική διάσταση. Στηρίζεται στην αξιοποίηση των τοπικών πόρων, στην επέκταση του κύκλου ζωής των προϊόντων και στο μοντέλο της βιομηχανικής συμβίωσης. Επιδιώκει και ενθαρρύνει τη χρήση δευτερογενών υλικών και αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων και χρήσιμων υλικών, προσδίδοντας μια αειφορική διάσταση στο παραγωγικό μοντέλο.

Σημαντικά οικονομικά κίνητρα στην ανάπτυξη της περιβαλλοντικής βιομηχανίας με όρους κυκλικής οικονομίας θα αποτελέσουν τα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθούνται από τη Γεν. Γραμματεία Βιομηχανίας ύψους συνολικά 40 εκατ. ευρώ”, επεσήμανε ο Αν. ΥΠΕΝ.

Κλείνοντας, ο Σωκράτης Φάμελλος αναφέρθηκε στα σημαντικά πλεονεκτήματα της κυκλικής οικονομίας που είναι η μεγάλη υπεραξία σε αντίστοιχες επενδύσεις λόγω του μικρού κόστους πρώτων υλών και της έντασης γνώσης που απαιτεί, η αξιοποίηση νέων επιστημόνων και η συμβατότητά της με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και την κοινωνική οικονομία:

“Οι τομείς των βιοοικονομίας, της βιομάζας, των τροφίμων και των λιπασμάτων, αλλά και των πλαστικών αποτελούν τομείς ενδιαφέροντος για τη νέα επιχειρηματικότητα και την καινοτομία που μπορούν να συμβάλουν στην παραγωγή νέας εργασίας και επιχειρηματικότητας.

Η κυκλική οικονομία δεν εξυπηρετεί μόνο τη συμβατική οικονομία, αλλά δημιουργεί εναλλακτική και βιώσιμη οικονομία, όπως είναι η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, και έναν άλλο τρόπο παραγωγής, αξιοποιώντας τους νέους επιστήμονες, με προστιθέμενη αξία στο παραγόμενο προϊόν. Στοχεύουμε συγκεκριμένα στη δημιουργία μιας ισχυρής ελληνικής βιομηχανίας ανακύκλωσης ”.