Επείγουσα ανάγκη η δημιουργία νέων Υποδομών για τη Θεσσαλονίκη, ο σχεδιασμός και οι ανάγκες

Μιλάμε για μεγάλα έργα και για υποδομές που είναι απαραίτητες σε μία μεγάλη πόλη. Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης χωρά πολύ κουβέντα, όχι μόνο γιατί πρόκειται για μία μεγαλούπολη, σχετικά γυμνή από υποδομές αλλά γιατί στον ορατό ορίζονται δεν φαίνεται κάτι περισσότερο από τα έργα που ήδη εκτελούνται.

ΤΑ ΥΠΟ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑ
Η μεγαλύτερη συγκοινωνιακή υποδομή που έχει γίνει ποτέ στην πόλη, η κατασκευή των δύο πρώτων γραμμών για το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι σε εξέλιξη και επιτέλους μπορούμε να πούμε ότι το έργο προχωρά καλά. Οι Μετροπόντικες ολοκλήρωσαν τη διάνοιξη της διπλής σήραγγας πριν λίγους μήνες και όπως όλα δείχνουν στο τέλος του 2020 το Μετρό από ανέκδοτο θα γίνει μια πραγματικότητα για τους Θεσσαλονικείς.

Παράλληλα, η επέκταση προς Καλαμαριά, έχει καλό βηματισμό και οι 2 Μετροπόντικες έχουν ξεκινήσει με πολύ σημαντικούς ρυθμούς τη διάνοιξη των 4,8χλμ. Πιθανή λειτουργία το 2021. Στο σύνολο του το έργο του Μετρό θα λειτουργήσει με το τμήμα Ν.Σ.Σταθμός-Συντριβάνι το 2022.

Σε εξέλιξη είναι τα έργα στο Αεροδρόμιο Μακεδονία που αφορούν την επέκταση του διαδρόμου 10-28 που θα μπορεί από τα μέσα του 2018 να δέχεται και υπερατλαντικές πτήσεις.

Συνεχίζονται επίσης τα έργα ανισοπεδοποίησης της Περιφερειακής τα οποία σημειώνουν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις και σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποίηση θα ολοκλήρωθούν το 2018.

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Στα δύσκολα τώρα. Ποια είναι τα επόμενα μεγάλα έργα για την πόλη; Κλειδωμένο είναι το έργο της μεγάλης επέκτασης του Αεροσταθμού στο Αεροδρόμιο Μακεδονία που θα διπλασιάσει τους χώρους από τη Fraport. Μειονέκτημα παραμένει πως ακόμα και μετά τα έργα το Αεροδρόμιο Μακεδονία δεν θα διαθέτει φυσούνες προφανώς για λόγους κόστους. Εδώ ίσως να έπρεπε να επανεξεταστεί ο σχεδιασμός καθώς  η Αθήνα και το Ηράκλειο (το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι) αντίστοιχα θα διαθέτουν και είναι μάλλον φάουλ το Διεθνές Αεροδρόμιο της πόλης που όπως υποστηρίζει η αγορά έχει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης να μην διαθέτει φυσούνες για λόγους όχι μόνο κύρους αλλά και λειτουργικότητας.

Επίσης μετά την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΘ κλειδωμένο είναι και το έργο της επέκτασης του Προβλήτα ΙΙΙ που θα διπλασιάσει την ικανότητα διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων και θα αναδείξει ως μεγάλο προορισμό το λιμάνι. Το έργο θα το αναλάβει η Κ/Ξ επενδυτών (όπου συμμετέχει και ο όμιλος Σαββίδη) που θα αναλάβει τις τύχες του λιμένα.

Επίσης έχουμε σε φάση δημοπράτησης το έργο για τη δημιουργία (επιτέλους) Εμπορευματικού Κέντρου στο στρατόπεδο Γκόνου από την ΓΑΙΑΟΣΕ. Το έργο αυτό θεωρείται κρίσιμης σημασίας καθώς θα είναι το δεύτερο στην Ελλάδα (μετά από εκείνο του Θριασίου στην Αττική) που θα δώσει μεγάλες επιχειρηματικές ευκαιρίες όπου σε συνδυασμό με το λιμάνι και το ευρύ οδικό δίκτυο αυτοκινητόδρομων θα αναδείξει τον τομέα των logistics. Δεν είναι άσχημη η ιδέα να γίνει η Θεσσαλονίκη Διαβαλκανικό Κέντρο των Logistics.

ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ
Από εκεί και πέρα ξεκινά το άγνωστο. Η πόλη έχει ανάγκη για συμπληρωματικές υποδομές που από τη μία θα συμπληρώσουν τις ήδη υπάρχουσες αλλά και θα “φρεσκάρουν” το πρόσωπο της πόλης αναδεικνύοντας παράλληλα τον Μητροπολιτικό της χαρακτήρα.

Η πρώτη ανάγκη είναι οι 3 επεκτάσεις του Μετρό προς Εύοσμο/Κορδελιο, προς Ευκαρπία και προς Αεροδρόμιο. Το κόστος ξεπερνά το 1 δις ευρώ και στο Υπουργείου μιλούν για προσπάθεια εξεύρεσης χρηματοδότησης. Ωστόσο χωρίς τα πολύτιμα χρήματα από ένα ΕΣΠΑ, δύσκολα θα υπάρξει θετική εξέλιξη.

Δεύτερη μεγάλη ανάγκη είναι η εξεύρεση χρημάτων για τη δημιουργία δικτύου Τραμ που θα λειτουργεί συμπληρωματικά-τροφοδοτικά προς το σύστημα Μετρό μαζί με τα λεωφορεία. Εδώ προς το παρόν πέρα από την εξεφρασμένη θέληση του Δήμου Θεσσαλονίκης και των φορέων της πόλης δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο σχέδιο για υλοποίηση.

Παραμένοντας στο συγκοινωνιακό επίπεδο, η υλοποίηση της εξαγγελίας για τη λειτουργία σε πρώτη φάση ενός Προαστιακού Σιδηρόδρομου που θα εξυπηρετεί αστικές περιοχές στα δυτικά της πόλης (το περίφημο city train) δείχνει να μένει πίσω. Προς το παρόν δεν φαίνεται να κινείται κάτι σημαντικό και όπως φαίνεται πρόκειται για ένα πλάνο που δύσκολα θα το δούμε σύντομα. Η πιθανή λειτουργία του μαζί με το Μετρό (και το Τραμ) θα δημιουργούσε ένα πυκνό δίκτυο Μέσων Σταθερής Τροχιάς για την πόλη και θα την απάλλασσε από δεκάδες λεωφορειακές γραμμές, ακολουθώντας το παράδειγμα της Αθήνας και άλλων μεγάλων Ευρωπαϊκών πόλεων.

Κλείνοντας το συγκοινωνιακό, ανάγκη υπάρχει για την ριζική ανακαίνιση του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Θεσσαλονίκης που έχει μείνει δεκαετίες πίσω. Η καλή εξωτερική του εικόνα δεν σε προετοιμάζει για το εσωτερικό ή τις αποβάθρες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ypodomes.com σχεδιάζεται η αξιοποίηση-εκσυγχρονισμός μέσω παραχώρησης του σταθμού από τη ΓΑΙΑΟΣΕ. Το πότε είναι άγνωστο προς το παρόν. 

Μία από τις εξαγγελίες που δεν προχώρησαν ποτέ είναι και η περίφημη Μαρίνα στον πρώτο προβλήτα του ΟΛΘ που βρίσκεται στην καρδιά της Θεσσαλονίκης. Η λειτουργία της θα προσέδιδε κύρος στην πόλη και υψηλού εισοδήματος τουρίστες που θα βοηθήσουν στην αναζωογόνηση όλης της περιοχής. Το πλάνο αυτό λόγω της ιδιωτικοποίησης είναι σε αυτή τη φάση νεκρό.

Στα υπόλοιπα πεδία, ανάγκη υπάρχει για τον επανασχεδιασμό της λειτουργίας του κέντρου και μία επανεξέταση της ολοκλήρωσης του δακτυλίου με μία πιο σύγχρονη, έξυπνη ματιά. Πρόσφατα σε εσπερίδα του ΤΕΕ, ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ κ.Σέργιος Λαμπρόπουλος παρουσίασε μία ιδέα που με σχετικά μικρό κόστος θα έδινε νέο χώρο και στους πεζούς και στα αυτοκίνητα με διαπλάτυνση της Λ.Νίκης, γεγονός που θα βοηθούσε στην καλύτερη λειτουργία του κέντρου της πόλης που σήμερα ασφικτυά. 

Ανάπλαση εκ βάθρων χρειάζεται όμως και ο χώρος της ΔΕΘ. Το ιστορικό εκθεσιακό κέντρο της Θεσσαλονίκης δείχνει κουρασμένο και παλιό και χρειάζεται το δικό του lifting διατηρώντας τη σχέση με την πόλη. Η παραμονή του εκεί μάλλον είναι επιβεβλημένη καθώς η λειτουργία του αιμοδοτεί την πόλη. Χρειάζεται επειγόντως ένα master plan που θα μετατρέψει τη ΔΕΘ από ένα παλαιοκομματικού τύπου χώρο σε ένα μοντέρνο προορισμό (και όχι μόνο εκθεσιακό) που θα μπορούσε να παίξει ακόμα σημαντικότερο ρόλο. Λεφτά υπάρχουν;

Τέλος με παράδειγμα την εκπληκτική εικόνα που έχει η παραλία της Θεσσαλονίκης με τη λειτουργία της υπέροχης Νέας Παραλίας ίσως αξίζει τον κόπο να εξεταστεί η σύνδεση όλης της παραλίας που διαθέτει ποδηλατόδρομο με ένα πραγματικά λειτουργικό δίκτυο ποδηλατοδρόμων που θα μπορούσε να μεταμορφώσει την πόλη. Πως; με την εκδίωξη των ι.χ. από το κέντρο. Όσο η φιλοσοφία παραμένει υπέρ της παρουσίας του ι.χ. στο κέντρο η πόλη δεν θα μπορέσει να εντάξει επιτυχώς το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς.

Αξίζει ακόμα να αναφέρουμε πως στα πλάνα του Υπ.Υποδομών και Μεταφορών, υπάρχει η προμήθεια λεωφορείων νέας γενιάς, ηλεκτρικά και φυσικού αερίου που μαζί με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς θα μπορέσουν να βοηθήσουν στην μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων που σήμερα χτυπάνε κόκκινο στην πόλη που παραμένει μία από τις πλέον “μολυσμένες” στην Ευρώπη. Τέλος άγνωστη παραμένει η τύχη της εξαγγελίας του Δήμου για τελεφερίκ που θα ένωνε το κέντρο της πόλης με την Άνω Πόλη. Ακόμα μία μακέτα άραγε;

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter