Εκτίναξη έργων ΑΠΕ και ισχύος το 2021 – Τι νέο φέρνει ο γεωπληροφοριακός χάρτης της ΡΑΕ

Εκτίναξη των νέων έργων ΑΠΕ για το 2021, παρουσιάζουν τα στοιχεία στο Υπόμνημα που κατέθεσε η Ρυθμιστική Αρχής Ενέργειας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Τα στοιχεία επισφραγίζουν με τον πιο εμφατικό τρόπο το ενδιαφέρον των επενδυτών για νέες υποδομές παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Παράλληλα, η Αρχή προωθεί την δημιουργία του Γεωπληροφοριακού Χάρτη που θα ενισχύσει την αδειοδοτική ορθότητα των έργων και θα μειώσει στο ελάχιστο τις αστοχίες στη διαδικασία. Ακόμα, κατακόρυφη αύξηση παρουσιάζεται και στις υποδομές αποθήκευσης ενέργειας. Μόνο το 2021 χορηγήθηκε σε άδειες ισχύ ίση με αυτή που είχαν λάβει έργα για σχεδόν 10 χρόνια.

Κατανομή των αδειών

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αρχής, το 2021 χορήγησε άδειες για περισσότερα από 5.550 έργα με την απόδοση να φτάνει στο εντυπωσιακό νούμερο των 95 GW.

Τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα φωτοβολταϊκά πάρκα . Το σύνολο των βεβαιώσεων φτάνει τις 2.672 και η αντίστοιχη ισχύ των υποδομών στο 59 GW.

Ακολουθούν τα αιολικά έργα με 2.039 άδειες και 33 GW. Ενώ το παζλ των αδειοδοτήσεων συμπληρώνουν τα ΜΥΗΕ (μικρά υδροηλεκτρικά έργα) 555, Βιομάζα 99, Υβριδικά έργα 185, Ηλιοθερμικά έργα 45 και Γεωθερμικες μονάδες 1.

Στα πεπραγμένα της Αρχής για το 2021, περιλαμβάνονται και 69 απορριπτικές αποφάσεις επί αιτήσεων για χορήγηση άδειας παραγωγής και βεβαίωσης παραγωγού. Ακόμα η ΡΑΕ προχώρησε και σε 19 αποφάσεις ανάκλησης βεβαιώσεων παραγωγού.

Ωστόσο παρά το τσουνάμι των αιτήσεων , των αδειοδοτήσεων και το δεδομένο ενδιαφέρον των επενδυτών , τα έργα που θα ολοκληρώσουν με επιτυχία τη διαδρομή , μέχρι το στάδιο της κατασκευής θα είναι λίγα.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των έργων (68%) την συγκεκριμένη στιγμή βρίσκεται στη φάση πριν την Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ). 14% των έργω προχώρησαν στη διαδικασία ΕΠΟ, ενώ το 14% βρίσκεται στη φάση έκδοσης άδειας λειτουργίας και ακόμα πιο μικρό είναι το ποσοστό που διεκδικούν Άδεια Εγκατάστασης.

Περιοχή εγκατάστασης των υποδομών

Όσον αφορά τις περιοχές που προβλέπεται  να φιλοξενήσουν τις εγκαταστάσεις των έργων ΑΠΕ, πρώτη τη λίστα βρίσκεται η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με 1.117 άδειες να προβλέπουν υποδομές στα όρια της. Ακολουθούν η Περιφέρεια Θεσσαλίας με 880 έργα, η Κεντρική Μακεδονία με 832 έργα και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με 575 έργα.

Γεωπληροφοριακός Χάρτης

Στο ίδιο υπόμνημα η Αρχή αναφέρει πως προωθεί την ανάπτυξη γεωπληροφοριακών χαρτών, στους οποίους θα αποτυπώνονται οι περιοχές αποκλεισμού, οι ζώνες ασυμβατότητας και οι ζώνες που προκύπτουν από τις προβλεπόμενες αποστάσεις χωροθέτησης εγκαταστάσεων έργων ΑΠΕ σύμφωνα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Έχουν ανατεθεί οι σχετικές μελέτες για τις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, Νότιας Ελλάδας και Λοιπής Ελλάδας (Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων).

Με την ανάρτηση στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ των περιοχών αποκλεισμού και
ασυμβατότητας για τις αιολικές και φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, η Αρχή πλέον θα μπορεί να ασκεί την αδειοδοτική της αρμοδιότητα, λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα τα οποία έως τώρα
αξιολογούνταν σε μεταγενέστερο στάδιο κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Με αυτόν τον τρόπο, θα ενισχυθεί το κύρος της αδειοδότησης των ΑΠΕ, καθώς οι ιδιαιτερότητες των περιοχών θα λαμβάνονται υπόψη εξαρχής, αποφεύγοντας την πρόκληση εντάσεων σε τοπικό επίπεδο, την άσκοπη δέσμευση ενεργειακού χώρου και την αλυσιτελή δαπάνη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων τόσο από επενδυτές όσο και από δημόσιες αρχές. Ως εκ τούτου, η επικείμενη ενημέρωση του Γεωπληροφοριακού Χάρτη θα προωθήσει τη νομική ασφάλεια ως προς την έκδοση Βεβαιώσεων ΑΠΕ και θα συμβάλλει στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης προς τις ΑΠΕ, που αποτελούν μονόδρομο για το μέλλον του ενεργειακού μας συστήματος.

Αποθήκευση Eνέργειας

Ανοδική πορεία παρουσιάζουν και οι υποδομές αποθήκευσης ενέργειας. Σύμφωνα μάλιστα με ανθρώπους του χώρουν , τα έργα αποθήκευσης θα πρέπει να αναπτύσσονται παράλληλα με τα έργα ΑΠΕ , ώστε να αξιοποιηθεί στο μέγιστο η πλεονάζουσα παραγωγή ενέργειας και να διατηρείται το σύστημα ασφαλές σε περιόδους αυξημένης ζήτησης.

Οι τεχνολογίες των μονάδων αποθήκευσης που έχουν αδειοδοτηθεί στην Ελλάδα έως σήμερα διακρίνονται σε μονάδες α) καθαρής αποθήκευσης (μονάδες με συσσωρευτές), β) κατανεμόμενων υβριδικών (μονάδες συσσωρευτών μαζί με ΑΠΕ χωρίς λειτουργική ενίσχυση FiT/FiP) και γ) μονάδες αντλησιοταμίευσης.

Από το έτος 2009 έως σήμερα έχουν δοθεί άδειες σε 205 αιτήσεις συνολικής ισχύος 15,8 GW ενώ μόνο το έτος 2021 αξιολογήθηκαν θετικά 200 αιτήσεις για χορήγηση αδειών αποθήκευσης και δόθηκαν αντίστοιχου αριθμού άδειες συνολικής ισχύος περίπου 15 GW.

Να σημειώσουμε  ότι με το άρθρο 130 του ν. 4819/2021 πάγωσε η αξιολόγηση των κατανεμόμενων υβριδικών αιτήσεων ενόψει του νέου πλαισίου αδειοδότησης που επίκειται να νομοθετηθεί.