Συμπληρώνει κομμάτια το “πάζλ” του East Med – Σε δημόσια διαβούλευση οι περιβαλλοντικές μελέτες

Προχωρούν με σταθερό ρυθμό οι διαδικασίες σχετικά με το ελληνικό τμήμα του μεγαλόπνοου σχεδίου που αφορά την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, East Med.

Την ίδια στιγμή που άλλοι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είναι μπλεγμένοι σε γεωπολιτικά παιχνίδια και η λειτουργία τους είναι υπό αμφισβήτηση, ο East Med, φαίνεται ικανός να προσφέρει στην ΕΕ την πολύτιμη ενεργειακή ασφάλεια που αναζητά εναγωνίως. Το προτζεκτ μοιάζει με την απάντηση που θα δώσει λύσεις στα περισσότερα ενεργειακά προβλήματα που αντιμετωπίζει και αναμένεται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη.

Γι΄ αυτό άλλωστε, ευρωπαίοι αξιωματούχοι, με κάθε ευκαιρία τονίζουν πως επιθυμούν την υλοποίηση της υποδομής και στηρίζουν την “πορεία προς τα εργοτάξια”.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, στην Ελλάδα υπάρχει συνεχής κινητικότητα γύρω από το πρότζεκτ του αγωγού. Τρεις Περιφέρειες από τις οποίες προβλέπεται να διέλθει ο αγωγός, έθεσαν σε δημόσια διαβούλευση τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου. Πρόκειται για την Περιφέρεια Κρήτης, Πελοποννήσου και Ηπείρου.

Πιο αναλυτικά, πρώτη η Περιφέρεια Ηπείρου, στις 21 Σεπτεμβρίου 2022, ανακοίνωσε την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης, επί του περιεχομένου του φακέλου για τη μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) του έργου “Αγωγός Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΑΦΑ) EASTMED- Ελληνικό Τμήμα”. Η διαβούλευση της Περιφέρειας Ηπείρου θα ολοκληρωθεί στις 2 Νοεμβρίου 2022.

Τη σκυτάλη παρέλαβε η Περιφέρεια Κρήτης και στις 27 Σεπτεμβρίου 2022, ξεκίνησε τη δημόσια διαβούλευση για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών & Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ) του έργου.

Στην συνέχεια, ακολούθησε η Περιφέρεια Πελοποννήσου. Στις 29 Σεπτεμβρίου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου. Ο αγωγός αναμένεται να διέλθει από τους Δήμους Ευρώτα και Σπάρτης της ΠΕ Λακωνίας και του Δήμους Μεγαλόπολης και Γορτυνίας της ΠΕ Αρκαδίας.

Οι φάκελοι των περιβαλλοντικών μελετών διαβιβάστηκαν στις  Περιφέρειες από το ΥΠΕΝ, με στόχο να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, να ενημερωθεί το κοινό και να εκφράσει τις απόψεις του.

Εκτός από την ΕΕ, η ανάπτυξη του αγωγού EastMed υποστηρίζεται και από τις ενδιαφερόμενες χώρες. Στις 2 Ιανουαρίου 2020, οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ υπέγραψαν μια Διακρατική Συμφωνία που επιβεβαιώνει την αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας του έργου. Για να διασφαλιστεί η έγκαιρη υλοποίηση του αγωγού και η βιώσιμη λειτουργία του, η Διακρατική Συμφωνία προβλέπει συνεργασία μέσω μιας διακυβερνητικής κοινής επιτροπής για τη διευκόλυνση της ανάπτυξής του σύμφωνα με τα υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα. Τον Μάιο του 2020, το Έργο χαρακτηρίστηκε επίσης Έργο Εθνικής Σημασίας για την Ελλάδα.

Πράσινο φως του ΥΠΕΝ

Ο αγωγός έχει λάβει ήδη μια θετική απάντηση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στις αρχές της Άνοιξης, το υπουργείο γνωμοδότησε θετικά για το έργο της κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού East Med. Το ΥΠΕΝ έδωσε το ΟΚ σχετικά με την προτεινόμενη λύση που περιγράφεται και αποτυπώνεται στον φάκελο ΠΠΠΑ.

Οι Μελέτες Προκαταρκτικού Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (ΠΠΠΑ) μπορεί να ζητηθούν από το φορέα που σχεδιάζει ένα έργο, πριν τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Σε αυτό το πλαίσιο ο φορέας έχει τη δυνατότητα να ανοίξει δημόσιο διάλογο για τις ενδεχόμενες κύριες περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου.

Ο East Med στην Ελλάδα

Το έργο του Αγωγού EastMed στην Ελλάδα μπορεί να διακριθεί σε δύο βασικές ενότητες. Το χερσαίο τμήμα, το οποίο ουσιαστικά αποτελείται από τα στοιχεία του έργου στην ηπειρωτική Ελλάδα (και το υποθαλάσσιο τμήμα του Πατραϊκού Κόλπου) και τις χερσαίες εγκαταστάσεις στην Κρήτη και την Πελοπόννησο.

Στην Ελλάδα περιλαμβάνει τον χερσαίο αγωγό και τις χερσαίες εγκαταστάσεις στην Κρήτη, οι οποίες υποστηρίζουν τη Νότια και τη Βόρεια Γραμμή, όπως και τις χερσαίες εγκαταστάσεις στην Πελοπόννησο.

Τον Μάιο του 2020, το Έργο χαρακτηρίστηκε επίσης Έργο Εθνικής Σημασίας για την Ελλάδα.

Ταυτότητα έργου

Η υποδομή προωθείται από την IGI Poseidon, στην οποία συμμετέχουν η ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison. Ο αγωγός θα συνδέει Ισραήλ-Κύπρο-Ελλάδα και έχει ως στόχο να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα της Νοτιανατολικής Μεσογείου (θάλασσα της Λεβαντίνης).

Ο αγωγός East Med έχει χαρακτηριστεί από το 2013 ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα σχέδιο, ο αγωγός θα έχει μήκος περίπου 2.000 χλμ, εκ των οποίων περισσότερα από 1.400 είναι υποθαλάσσια, εκ των οποίων τα περίπου 840 χλμ είναι στα ελληνικά ύδατα.

Πρόκειται να συνδέει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα , καταλήγοντας στην Ιταλία, και ο συνολικός προϋπολογισμός του αναμένεται να ξεπεράσει το 1,2 δισ. Ευρώ.
Στην ελληνική επικράτεια πρόκειται να περάσει από την Κρήτη και Νοτιοανατολική Πελοπόννησο, όπου στην συνέχεια θα διασχίσει για περίπου 600 χλμ την ελληνική ηπειρωτική χώρα, για να φτάσει στην Ιταλία μέσω του υποθαλάσσιου τμήματος του αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ, μήκους περίπου 210 χλμ.

Το υποθαλάσσιο τμήμα του έργου περιλαμβάνει δύο αγωγούς με μέση απόσταση μεταξύ τους 100 μέτρα. Ειδικότερα: Το τμήμα (Κύπρος – Κρήτη) θα έχει συνολικό μήκος περίπου 690 χλμ, εκ των οποίων περίπου 400 χλμ βρίσκονται εντός της Ελληνικής επικράτειας, και μεταφορική ικανότητα 11 δισ κ.μ./έτος .

Το άλλο τμήμα (Κύπρος – Κρήτη) θα έχει συνολικό μήκος περίπου 740 χλμ, και μεταφορική ικανότητα 10 δισ κ.μ./έτος.

Η συνολική μεταφορική ικανότητα του αγωγού φυσικού αερίου, θα ανέρχεται σε 21 δισ κ.μ. ανά έτος.

Ο αγωγός EastMed από κοινού με τον αγωγό ΠΟΣΕΙΔΩΝ θα επιτρέψει τη μεταφορά πρόσθετων διαφοροποιημένων ποσοτήτων από νέες πηγές ενέργειας από τη λεκάνη της Λεβαντίνης, οι οποίες επί του παρόντος δεν τροφοδοτούν καμία ευρωπαϊκή αγορά

Τέλος αξίζει να αναφερθεί πως , κατά τον υπό εξέλιξη σχεδιασμό του έργου μελετάται, ώστε να συμπεριληφθούν προβλέψεις που επιτρέπουν επιπλέον την ασφαλή μεταφορά υδρογόνου, προωθώντας τη μετάβαση της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου προς ένα βιώσιμο και αποδοτικό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας και υποστηρίζοντας μονάδες παραγωγής υδρογόνου και την ανάπτυξη των μεγάλων καταναλωτών ενέργειας.