Από τον άνθρακα… στο υδρογόνο – Πώς η Πτολεμαΐδα μεταμορφώνεται σε κόμβο καθαρής ενέργειας

Δημιουργείται Κόμβος Καινοτομίας Υδρογόνου μέσω του ΕΣΠΑ, στην πρώην βιομηχανική περιοχή της ΑΕΒΑΛ. (Πτολεμαΐδα) με συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη 19.799.974 ευρώ.

Το έργο εντάχθηκε στο Πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση 2021-2027» με δικαιούχο το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).

Σύμφωνα με την σχετική απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που δημοσιεύεται στην Διαύγεια, ο «Κόμβος Καινοτομίας Υδρογόνου» (ακρωνύμιο «H2HUB») έχει σκοπό την ανεξάρτητη έρευνα και την ανάπτυξη επιδεικτικών εφαρμογών των τεχνολογιών Η2 ως προς την παραγωγή, αποθήκευση και αξιοποίησή του στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης προκειμένου η αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων (Ε&Α) να συμβάλλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής. Στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου, το Η2-HUB περιλαμβάνει Πιλοτική Μονάδα παραγωγής Πράσινου H2 και εφαρμογών του, ενώ δύναται να αναπτυχθούν οι ακόλουθες ερευνητικές δράσεις:

– Αξιολόγηση ενεργειακών ροών, ενεργειακών καταναλώσεων εγκαταστάσεων,

– Κατάστρωση βασικών σεναρίων λειτουργίας πιλοτικής μονάδας

– Καθορισμός βέλτιστου σεναρίου λειτουργίας πιλοτικής μονάδας,

– Βελτιστοποίηση αυτοματισμών συνολικής εγκατάστασης με σκοπό την καλύτερη ενεργειακή διαχείριση της εγκατάστασης και την αποτελεσματική αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών ασφαλείας,

– Αξιολόγηση ενεργειακής απόδοσης ηλεκτρολυτών, μπαταριών, έκχυσης Η2 σε σωλήνα μεταφοράς, κελιών καυσίμων διαφορετικών μεγεθών με στόχο την βέλτιστη επιλογή τεχνολογίας ανά περίπτωση.

Οι συγκεκριμένες δράσεις θα υλοποιούνται στο πεδίο και με δραστηριότητες μοντελοποίησης.

Επιπλέον θα λειτουργήσουν οι αναγκαίες εργαστηριακές υποδομές για την υλοποίηση μετρήσεων και πιστοποιήσεων απόδοσης του εξοπλισμού για το Υδρογόνο και αυτό εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην ευρεία διάχυση της τεχνογνωσίας, σε μη αποκλειστική και χωρίς διακρίσεις βάση, για την ανάπτυξη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και την υποστήριξη των αναμενόμενων / σε εξέλιξη βιομηχανικών επενδύσεων πράσινου υδρογόνου στη χώρα και διεθνώς.

Δηλαδή, συγκεκριμένα θα δημιουργηθεί Πάρκο Τεχνολογιών το οποίο θα αποτελείται από Φωτοβολταϊκό πάρκο(Φ/Β), ισχύος ενός MW, δυο ηλεκτρολύτες παραγωγής Η2 συνολικής ισχύος έως 900 kW, για την παραγωγή έως 100 κιλών πράσινου H2 ημερησίως, για ερευνητικούς σκοπούς, Κελί καυσίμου (ΗΤ PEM) ισχύος έως 200 kWe, για ερευνητικούς σκοπούς και την παραγωγή ενέργειας (θερμικής και ηλεκτρικής) για ίδιες ανάγκες, πρατήριο Η2.

Ο Σταθμός Εφοδιασμού Καυσίμου Υδρογόνου (Υδρογονάδικο), θα εξυπηρετεί αρχικά δύο δημοτικά βαρέα οχήματα-απορριμματοφόρα και δύο μικρότερα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και εφοδίων του Κόμβου Η2, για ερευνητικούς σκοπούς με προοπτικές ανάπτυξης εφαρμογών υδρογονοκίνησης, συστοιχία μπαταριών αποθήκευσης, χωρητικότητας έως 558kWh για την κάλυψη λειτουργίας κατά τις βραδινές ώρες και για ερευνητικούς σκοπούς.

Ακόμη θα περιλαμβάνει έναν υποσταθμό ΜΤ ισχύος 1260kVA, που θα διαχειρίζεται το παραγόμενο ηλεκτρικό ρεύμα του Φ/Β Πάρκου και θα είναι σε σύνδεση με το δίκτυο και ειδικές εργαστηριακές υποδομές μετρητικών οργάνων (testing facilities) με σκοπό την εξέταση και πιστοποίηση διαφόρων τεχνολογιών παραγωγής και αποθήκευσης πράσινου Η2.

Επιπλέον, θα υπάρχουν ειδικά κτίρια (isobox) για διοίκηση/αίθουσα συναντήσεων, δωμάτιο ελέγχου (control room) και μεταλλική κατασκευή για το μηχανουργείο δοκιμών/ πιστοποιήσεων (testing facilities).

Το ΕΚΕΤΑ θα διασφαλίσει την ευρεία διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε μη αποκλειστική και χωρίς διακρίσεις βάση για παράδειγμα μέσω διδασκαλίας, βάσεων δεδομένων, δημοσιεύσεων ή λογισμικού ανοικτής πρόσβασης.

Το έργο έχει χωροθετηθεί σε οικόπεδο έκτασης περίπου 15 στρεμμάτων στην πρώην βιομηχανική περιοχή της ΑΕΒΑΛ το οποίο θα παραχωρηθεί στο ΕΚΕΤΑ για χρήση 30 ετών (η παραχώρηση εκτιμάται ότι έχει πάρει θετική έγκριση από ΒΙΟ.ΠΑ.Π Α.Ε. βάσει Πρακτικού της 2ης συνεδρίασης που έλαβε χώρα στις 21/12/2022).

Η ημερομηνία έναρξης της πράξης ορίζεται η 01/07/2023 και η λήξης της ορίζεται στις 30/06/2028.

Το ΕΚΕΤΑ θα διασφαλίσει ότι:

1.Η ενέργεια του Φ/Β πάρκου, προορίζεται για ιδιοκατανάλωση (ή συμψηφισμό της παραγόμενης – καταναλισκόμενης ενέργειας με τη μέθοδο net-metering) και δεν θα αποτελέσει αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης, ήτοι δεν θα αποφέρει έσοδα στον δικαιούχο.

2.Καθ’ όλη τη διάρκεια της πράξης το έργο πρέπει να είναι περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο από την καθ’ ύλην αρμόδια Αρχή, σύμφωνα με το προβλεπόμενο θεσμικό πλαίσιο.

3. Όλες οι λοιπές απαιτούμενες αδειοδοτήσεις (π.χ. οικοδομικές άδειες, άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας Φ/Β, άδεια ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίου Η2 κλπ) που θα προκύψουν από τη μελέτη εφαρμογής θα εκδοθούν εγκαίρως σύμφωνα με τα στάδια υλοποίησης του έργου.

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ