Διαχείριση αποβλήτων, επενδύσεις και ο φράχτης στον Έβρο συζητήθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο

Η διαχείριση αποβλήτων, οι επενδύσεις και ο φράχτης στον Έβρο συμπεριλήφθηκαν στην ατζέντα του σημερινού Υπουργικού  Συμβουλίου.

Παρουσιάστηκε και συζητήθηκε η ενσωμάτωση της «νέας γενιάς» Οδηγιών για τα απόβλητα, κατόπιν εισήγησης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Πρόκειται για την οδηγία 2018/851, για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων που θέτει τους στόχους ανακύκλωσης για τα αστικά απόβλητα και την οδηγία 2018/852 που θέτει του στόχους για την ανακύκλωση ειδικά των αποβλήτων συσκευασίας.

Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη:

-Η πρώτη οδηγία (2018/851) έχει στόχο να φτάσει η ανακύκλωση από το 21% σήμερα, στο 55% το 2025, στο 60% το 2030 και στο 65% το 2035. Επίσης προβλέπει τη θέσπιση ξεχωριστής συλλογής κλωστοϋφαντουργικών και επικίνδυνων αποβλήτων από νοικοκυριά κατά δύο χρόνια νωρίτερα (μέχρι 1/1/2025).

Το σχέδιο νόμου προβλέπει μεταξύ άλλων, την θεσμοθέτηση της δυνατότητας από τους ΟΤΑ να εφαρμόσουν την αρχή «Πληρώνω όσο Πετάω». Την υποχρεωτική εφαρμογή της αρχής αυτής από μεγάλους ΟΤΑ στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος για τα βιοαπόβλητα. Τον εκσυγχρονισμό του τέλους ταφής των αποβλήτων που θα χρηματοδοτεί μέσω του Πράσινου Ταμείου δράσεις των ΟΤΑ για το περιβάλλον και τη διαχείριση αποβλήτων, την ανακύκλωση και δράσεις για την έρευνα και την καινοτομία στη διαχείριση των αποβλήτων. Την υποχρέωση μεγάλων βιομηχανιών και ξενοδοχείων να οδηγούν τα απόβλητα τροφίμων σε μονάδες επεξεργασίας. Την ενίσχυση και επέκταση του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων. Τη διασύνδεση του ΓΕΜΗ και του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών αποβλήτων για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής υπόχρεων επιχειρήσεων από την καταβολή της εισφοράς τους σε ΣΣΕΔ. Την πρόβλεψη ύπαρξης χώρου για τον εξοπλισμό ξεχωριστής συλλογής αστικών αποβλήτων στις νέες οικοδομές. Την θέσπιση μέτρων για την επαναχρησιμοποίηση υλικών συσκευασίας.

-Η δεύτερη οδηγία (2018/852) αφορά τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας και θέτει συγκεκριμένους στόχους μέχρι το 2025 και το 2030. Το σχέδιο νόμου για τα θέματα αυτά προβλέπει, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση αναβάθμισης των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Τη δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγυήσεων για συσκευασίες ποτών. Την θέσπιση ενιαίου ξεχωριστού χρώματος για τους κάδους απορριμμάτων ανά υλικό. Την υποχρέωση ξεχωριστής συλλογής των αποβλήτων συσκευασίας στα δωμάτια των ξενοδοχείων. Την υποχρέωση τοποθέτησης στους δημόσιους χώρους και στα δημόσια κτίρια κάδων πολλαπλών ρευμάτων μέχρι 31/12/2022.

Ακόμη συζητήθηκε η έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, κατόπιν εισήγησης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη.

Το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030 αποτελεί υποχρέωση των κρατών μελών της ΕΕ. Αφορά περίοδο δέκα ετών, θα αξιολογείται κάθε πέντε χρόνια και, εφόσον απαιτείται, θα αναθεωρείται. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κινεί τη διαδικασία έγκρισης του νέου ΕΣΔΑ νωρίτερα, διότι οι επιδόσεις της χώρας στη διαχείριση των απορριμμάτων είναι τέτοιες, που την έφεραν στη 2η χειρότερη επίδοση των δεικτών ανακύκλωσης και ταφής (20% ανακύκλωση – 80% ταφή, έναντι 77,5% – 22,5% αντίστοιχα που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος).

Το ΕΣΔΑ 2020-2030 παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούνιο και στη συνέχεια, υπήρξε ευρύτατη διαβούλευση με τους συλλογικούς φορείς της οικονομίας και τους μελετητές. Τα βασικά σημεία του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων περιλαμβάνουν, εμπροσθοβαρή στόχο μείωσης της υγειονομικής ταφής των Αστικών Στερεών Αποβλήτων, σε ποσοστό μικρότερο του 10% το 2030, φέρνοντας τον συγκεκριμένο στόχο πέντε χρόνια νωρίτερα από τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις (10% το 2035). Πρόβλεψη στόχων ανακύκλωσης (55% έως το 2025), που θα επιτευχθούν με την καθολική ξεχωριστή συλλογή βιοαποβλήτων στο τέλος του 2022 και με την ανάπτυξη δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών. Ενθάρρυνση δημοσίων φορέων για την αξιοποίηση των ΣΔΙΤ, σε όλα τα επίπεδα διαχείρισης των αποβλήτων. Ευαισθητοποίηση των πολιτών στην ανακύκλωση. Εφαρμογή στην πράξη της αρχής «Πληρώνω Όσο Πετάω» και επιβολή τέλους ταφής στα απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή. Δημιουργία επαρκούς εθνικού δικτύου μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ). Σήμερα λειτουργούν μόλις 5 μονάδες. Προβλέπονται άλλες 38 μονάδες μέχρι το τέλος του 2023 (ολοκλήρωση ή στάδιο κατασκευής). Δημιουργία επαρκούς εθνικού δικτύου μονάδων διαχείρισης βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ), πέραν των ΜΕΑ που έχουν ξεχωριστό ρεύμα για τα βιοαπόβλητα. Σήμερα λειτουργούν μόλις 4 μονάδες και προβλέπονται άλλες 30-35 μονάδες, μέχρι το τέλος του 2023. Ενεργειακή αξιοποίηση, με προώθηση της παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων από τα υπολείμματα των ΜΕΑ και των ΚΔΑΥ για την παραγωγή δευτερογενούς εναλλακτικού καυσίμου, ώστε η χώρα να μπορέσει να επιτύχει τη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή, κάτω από 10%. Ενίσχυση και αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Ανάπτυξη δικτύου συλλογής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης, ώστε να επωφεληθεί η γεωργία από την παραγωγή ζωοτροφών, καθώς και παραγωγή ενέργειας από βιοαέριο/ βιομάζα. Προώθηση της χωριστής συλλογής και ανάκτησης των πλαστικών γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης. Δημιουργία προγράμματος για την παρακολούθηση της διαχείρισης των γεωκτηνοτροφικών αποβλήτων. Δημιουργία και οργάνωση χώρων υγειονομικής ταφής επικίνδυνων αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) μέχρι το 2022-23, η ανυπαρξία των οποίων έχει οδηγήσει στην επιβολή υψηλών προστίμων εις βάρος της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Έλεγχος στη συλλογή των ιατρικών αποβλήτων μικρών νοσοκομειακών μονάδων και ιδιαίτερα των ιατρείων, κτηνιατρείων και οδοντιατρείων, ώστε να μην καταλήγουν στους ΧΥΤΑ.

Επιπλέον, έγινε ενημέρωση από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, σχετικά με την κατασκευή νέου και την αναβάθμιση/επισκευή υφιστάμενου τεχνητού εμποδίου και συνοδών έργων κατά μήκος της οριογραμμής της ελληνοτουρκικής μεθορίου στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου.

Ο υπουργός αναφέρθηκε στην απόπειρα παράνομης εισβολής, από 28.02.2020 έως 28.03.2020 μεγάλου αριθμού ατόμων από διάφορα σημεία των ποτάμιων και χερσαίων συνόρων του Έβρου την οποία απέτρεψαν δυνάμεις της Ελληνικής Αστυνομίας και του Ελληνικού Στρατού. Στην επιτυχία αυτή συνέβαλαν: Πρώτον η ύπαρξη του υφιστάμενου φράχτη που κατασκευάστηκε το 2012. Και δεύτερον η άριστη συνεργασία των στελεχών της Ελληνικής Αστυνομίας και του Ελληνικού Στρατού, με τη συνδρομή και στελεχών του Πυροσβεστικού Σώματος, του Λιμενικού Σώματος και της FRONTEX. Κοινή διαπίστωση αυτών των Σωμάτων είναι ότι υφίσταται ανάγκη για νέο τεχνητό εμπόδιο, νέο φράχτη, στα ευάλωτα σημεία των χερσαίων τμημάτων της ελληνοτουρκικής μεθορίου. Η διαπίστωση αυτής της ανάγκης οδήγησε στην απόφαση για ενίσχυση του υφιστάμενου και κατασκευή νέου τεχνητού εμποδίου με πολλαπλό χαρακτήρα:

Πρώτον, θα συμβάλει στην άμυνα της χώρας και στην προστασία των συνόρων μας. Δεύτερον, θα λειτουργήσει και ως αντιπλημμυρικό έργο. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται οι τοπικές καλλιέργειες αλλά και οι γειτονικοί οικισμοί από πλημμυρικά φαινόμενα που συχνά σημειώνονται στην περιοχή. Θα εκτελεστούν επίσης χωματουργικά έργα και θα δημιουργηθούν νέοι δρόμοι που θα εξυπηρετούν τον Ελληνικό Στρατό και την Ελληνική Αστυνομία και θα μπορούν να χρησιμοποιούνται και από τους αγρότες της περιοχής, οι οποίοι έχουν καλλιέργειες κατά μήκος του ποταμού. Επιπλέον, σε πολλά σημεία του νέου φράχτη δημιουργούνται νέα αναχώματα αντιστήριξης ώστε να δοθεί η δυνατότητα συντήρησης και επιτήρησής του.

Το έργο κατασκευής έχουν αναλάβει από κοινού οι 4 από τις 5 μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας. Το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται σε 63 εκατομμύρια ευρώ περίπου και η παράδοσή του θα γίνει τμηματικά σε διάστημα 5 έως 8 μηνών από σήμερα.

Επίσης,  συζητήθηκε η έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), με εισηγητές τον υπουργό Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη και τον υφυπουργό Ανάπτυξης Γιάννη Τσακίρη.

Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την κατάρτιση, τη διαχείριση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), προκειμένου οι πόροι του να αξιοποιούνται στη βάση μεσοπρόθεσμου προγραμματικού σχεδιασμού και σύμφωνα με τους στρατηγικούς στόχους του σχεδίου ανάπτυξης της χώρας. Βασική αρχή του προγράμματος αποτελεί ο αυτόνομος και μεσοπρόθεσμος προγραμματικός σχεδιασμός. Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων αναλαμβάνει κεντρικό συντονιστικό ρόλο για την κατάρτιση του ΕΠΑ, το οποίο ωστόσο θα αποτελεί αποτέλεσμα διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, τους παραγωγικούς φορείς, τα Υπουργεία και τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τα Υπουργεία και οι Περιφέρειες θα έχουν την αποκλειστική αρμοδιότητα κατάρτισης και διαχείρισης των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων.

Οι προγραμματικές περίοδοι του ΕΠΑ έχουν πενταετή διάρκεια και η έναρξη της πρώτης προγραμματικής περιόδου ορίζεται η 1η Ιανουαρίου 2021.

Βασικοί στόχοι του ΕΠΑ 2021-2025 είναι:

– Έξυπνη Ανάπτυξη με έμφαση στην καινοτομία και επιχειρηματικότητα, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη.

– Πράσινη Ανάπτυξη με μέριμνα την ορθή διαχείριση των πόρων την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η αλλαγή του κλίματος αποτελεί τη μεγαλύτερη, την μετάβαση σε κυκλική οικονομία και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

– Κοινωνική Ανάπτυξη. Η μεγέθυνση της οικονομίας πρέπει να οδηγεί στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης για το σύνολο της κοινωνίας, με μέριμνα για τις ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες. Δίνεται έμφαση στην κοινωνική συνοχή, την απασχόληση, την Παιδεία, την Υγεία και τον αθλητισμό.

– Ανάπτυξη Υποδομών και ειδικότερα: Ανάπτυξη, βελτίωση και εκσυγχρονισμός των δικτύων των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας.

– Εξωστρέφεια με έμφαση στη βιομηχανία, τον αγροδιατροφικό τομέα, τον τουρισμό και τον πολιτισμό.

Σημειώνεται ότι οι πόροι του ΕΠΑ για την 1η Προγραμματική Περίοδο 2021-2025 ανέρχονται σε 10 δισ. ευρώ, το οποίο δύναται να τροποποιηθεί κατά τη διάρκεια της Προγραμματικής Περιόδου.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ