Απαραίτητη η αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στην Κύπρο

Η ΕΥ εισηγείται όπως η ΑΗΚ μελετήσει το θέμα για καταρχήν λήψη απόφασης όπως προχωρήσει στη διεξαγωγή εξειδικευμένης μελέτης, με σκοπό τη λήψη στη συνέχεια τελικής απόφασης. Η μακροπρόθεσμη στρατηγική της ΑΗΚ αλλά και της χώρας της Κύπρου θα πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της σημαντικής αύξησης του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μείγμα, για ικανοποίηση των υποχρεώσεων έναντι της ΕΕ, για μείωση των εκπομπών ρύπων και για ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, τονίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία με αφορμή τη δημοσίευση έρευνας της για τις διαδικασίες που ακολουθεί η ΑΗΚ για την προμήθεια των καυσίμων που χρησιμοποιεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία (ΕΥ) προτείνει όπως η ΑΗΚ ως επιχείρηση παραγωγής υιοθετήσει, στα πλαίσια της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της, τη σημαντική αύξηση του ποσοστού της παραγωγής της από ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη πως σήμερα η παραγωγή από φωτοβολταϊκά ανταγωνίζεται ήδη τη συμβατική παραγωγή και ενδεχομένως έχει χαμηλότερο κόστος από αυτή.

«Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι μέρος της παραγωγής της που διαρκώς και σταδιακά θα αυξάνεται, θα έχει σταθερό κόστος και επομένως μακροπρόθεσμα θεωρείται ως το καλύτερο εργαλείο αντιστάθμισης των κινδύνων έναντι των πιθανών αυξήσεων τιμών των συμβατικών καυσίμων», υπογραμμίζει η ΕΥ στην έρευνα της, η οποία βασίστηκε σε στοιχεία που υποβλήθηκαν από την ΑΗΚ καθώς και από διάφορες μελέτες και σχετικά άρθρα για το θέμα, και διενεργήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία του κόστους των καυσίμων στον καθορισμό της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και η διακύμανση του.

Το γενικό συμπέρασμα της μελέτης είναι πως «οι εργασίες που σχετίζονται με τις διαδικασίες αγοράς καυσίμων και διαχείρισης των σχετικών συμβάσεων διεξάγονται με σχολαστικότητα και επιμέλεια από την ΑΗΚ, όμως πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης».
Όσον αφορά το θέμα της αντιστάθμισης κινδύνων από τις αυξομειώσεις των τιμών των καυσίμων, η ΕΥ προτείνει κάποιες εισηγήσεις που συνάδουν, όπως σημειώνει, με το σημερινό μοντέλο παραγωγής της ΑΗΚ που στηρίζεται αποκλειστικά στα συμβατικά καύσιμα.

Υπολογισμός της τιμής αγοράς, σε συνάρτηση με την ημερομηνία της παραγγελίας/παράδοσης των καυσίμων και τις παραμέτρους ποιότητας Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται όπως η ΑΗΚ εξετάσει τη δυνατότητα συμπερίληψης στις προδιαγραφές για gas oil πρόνοιας, αντίστοιχης με αυτή στη σύμβαση της ΔΕΗ, για αναπροσαρμογή της τιμής για υπέρβαση των ορίων των παραμέτρων περιεκτικότητας σε νάτριο, αλουμίνιο και πυρίτιο (προφορικά η ΑΗΚ ενημέρωσε πως δεν εντοπίστηκε μέχρι τώρα υπέρβαση των σχετικών ορίων).

Επίσης γίνεται εισήγηση όπως η ΑΗΚ εξετάσει τη διαφοροποίηση προς τα πάνω του ορίου για “Distillation Recovery 85% Vol”, εφόσον διαπιστώθηκε πως ο κατασκευαστής των αεριοστροβίλων δεν φέρει ένσταση και δυνατόν να εξασφαλίζεται πιο χαμηλή τιμή για gas oil, νοουμένου ότι δεν θα επηρεάζεται αρνητικά ο ανταγωνισμός στις διαδικασίες προσφορών.

Διαδικασία υποβολής προσφορών και μεθοδολογία αξιολόγησής τους

Επιπλέον, η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται όπως η ΑΗΚ εξετάσει το χρονικό σημείο της υποβολής της εγγυητικής της προσφοράς σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο με τρόπο αντίστοιχο με τη διαδικασία της ΔΕΗ. Στην προσφορά της ΔΕΗ, η εγγυητική προσφορά υποβάλλεται στο δεύτερο στάδιο μετά την τεχνική/ποιοτική αξιολόγηση από τους προσφοροδότες που προκρίνονται, ταυτόχρονα με την υποβολή της οικονομικής τους προσφοράς.

Επίσης, γίνεται εισήγηση όπως εξεταστεί, σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο, η δυνατότητα μείωσης του ύψους της εγγυητικής προσφοράς που ζητεί η ΑΗΚ, το οποίο ανέρχεται για όλες τις προσφορές καυσίμων ανεξαρτήτως μεγέθους σε 1.000.000 USD. Σημειώνεται πως η ΔΕΗ ζητεί αρκετά πιο χαμηλό ποσό εγγυητικής.

Επιπλέον, η ΕΥ εισηγείται όπως η ΑΗΚ επανεξετάσει τις πρόνοιες εμπορικών όρων που αναφέρθηκαν πιο πάνω, σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο, για να διασφαλίσει ότι υπάρχει ο μεγαλύτερος δυνατός ανταγωνισμός στις προσφορές.

Ταυτόχρονα γίνεται εισήγηση όπως η ΑΗΚ μελετήσει και επανεξετάσει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας κατά την αξιολόγηση των προσφορών, στο θέμα της διαχείρισης των αποκλίσεων από τις προδιαγραφές, με στόχο όπου είναι δυνατόν να υπάρχει περιθώριο απαλοιφής αποκλίσεων και συμμόρφωσης, χωρίς να αποκλείονται άμεσα εταιρείες από το διαγωνισμό, αποκλειστικά και μόνο για διασφάλιση μεγαλύτερου ανταγωνισμού στο διαγωνισμό. Φυσικά οποιαδήποτε ενέργεια προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να έχει τη συναίνεση του Γενικού Λογιστηρίου, σημειώνεται.

Μετακύλιση κόστους καυσίμων στον καταναλωτή μέσω τιμής ηλεκτρισμού, Ρυθμιστικό πλαίσιο

Μελετώντας τα έγγραφα υπολογισμών που υποβάλλονται σε μηνιαία βάση από την ΑΗΚ στη ΡΑΕΚ για έλεγχο, του θέματος της μηνιαίας μεσοσταθμικής τιμής καυσίμων, καθώς και του ποσού που καταβάλλεται στον προμηθευτή για κάθε παράδοση, η ΕΥ συμπεραίνει πως η εργασία αυτή διεξάγεται ικανοποιητικά, σύμφωνα με τους όρους των συμβολαίων, και επομένως δεν προκύπτει κάποιο ζήτημα για εισήγηση.

Διαχείριση κινδύνων αύξησης τιμών καυσίμων–Hedging

Η ΕΥ εισηγείται όπως η ΑΗΚ μελετήσει το θέμα για καταρχήν λήψη απόφασης όπως προχωρήσει στη διεξαγωγή εξειδικευμένης μελέτης, με σκοπό τη λήψη στη συνέχεια τελικής απόφασης, για χρήση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνων για αυξομειώσεις τιμών καυσίμων, για μια ποσότητα που δεν θα υπερβαίνει το 20% των ποσοτήτων μαζούτ ποιότητας 1 μόνο. Το χαμηλό ποσοστό προτείνεται για αποφυγή σοβαρής αρνητικής επίπτωσης στους καταναλωτές σε περίπτωση που δεν θα επιτύχει η ενέργεια αυτή,

Μετά την καταρχήν απόφαση και προτού προχωρήσει στην ανάθεση σύμβασης σε εξειδικευμένο οίκο για διεξαγωγή της αναγκαίας μελέτης, η ΕΥ εισηγείται όπως η ΑΗΚ ενημερώσει και εξασφαλίσει τη συναίνεση ή τη στήριξη αναλόγως για την πρόθεσή της από τους εμπλεκόμενους θεσμικά φορείς, Υπουργείο Ενέργειας, ΡΑΕΚ, Γενικό Λογιστήριο και Ελεγκτική Υπηρεσία.

Επίσης γίνεται εισήγηση όπως η ΑΗΚ ενημερώσει πλήρως τα οργανωμένα σύνολα των καταναλωτών, εμπορικών/βιομηχανικών (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ) και οικιακών (σύνδεσμοι καταναλωτών), για την προώθηση του θέματος και για τις πιθανές επιπτώσεις στους καταναλωτές από την ενδεχόμενη υιοθέτηση της πολιτικής αυτής, η οποία προτείνεται έχοντας πάντα ως γνώμονα την επίτευξη οφέλους για τους καταναλωτές.

Σημειώνεται ότι με την ολοκλήρωση της μελέτης, εάν το αποτέλεσμα δεν είναι ενθαρρυντικό η ΑΗΚ συνεχίζει την πολιτική αγοράς καυσίμων που ακολουθεί σήμερα.

Σε περίπτωση που η έκθεση των συμβούλων, σύμφωνα με την ΕΥ, είναι σαφώς ενθαρρυντική και θετική ως προς το θέμα χρήσης των εργαλείων αντιστάθμισης κινδύνων, τότε γίνεται εισήγηση όπως η ΑΗΚ ετοιμάσει και υποβάλει ολοκληρωμένη πρόταση προς τη ΡΑΕΚ, με αίτημα για έγκριση της νέας πολιτικής, η εφαρμογή της οποίας θα περιοριστεί στο ένα έτος και η οποία θα εξυπακούει και έγκριση ανάκτησης όλου του σχετικού κόστους.

Γίνεται επίσης εισήγηση, όπως η ΑΗΚ ενημερώσει ξανά για το θέμα τόσο τους θεσμικούς φορείς, Υπουργείο Ενέργειας, Γενικό Λογιστήριο και Ελεγκτική Υπηρεσία, όσο και τα οργανωμένα σύνολα των καταναλωτών για να υπάρχει γενική συναίνεση στη νέα πολιτική και όχι εκ των υστέρων κριτική.

Επιπλέον, η ΕΥ εισηγείται εισήγηση όπως η ΑΗΚ παρακολουθεί και ενημερώνει τη ΡΑΕΚ σε μηνιαία βάση για τα αποτελέσματα της νέας πολιτικής, και μόνο αν αποδειχτεί στην πράξη ενθαρρυντική με θετικά αποτελέσματα, να υποβάλει αίτημα για χρονική ή/και ποσοτική επέκταση της.

«Οι πιο πάνω εισηγήσεις γίνονται λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΑΗΚ λόγω της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στην αγορά ηλεκτρισμού, είναι πλήρως ρυθμιζόμενη από τη ΡΑΕΚ», αναφέρει στην μελέτη της η ΕΥ, προσθέτοντας ότι, στην περίπτωση που λόγω της λειτουργίας της απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρισμού περιοριστεί μελλοντικά το μερίδιο αγοράς της ΑΗΚ, αναμένεται ότι θα αρθεί και η ρύθμιση των τιμών ηλεκτρισμού των ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων παραγωγής και προμήθειας.

«Σε τέτοια περίπτωση η οποιαδήποτε απόφαση για χρήση εργαλείων αντιστάθμισης κινδύνου θα είναι καθαρά επιχειρηματική απόφαση και θα επαφίεται αποκλειστικά στην ΑΗΚ, η οποία θα αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την ευθύνη για τις επιπτώσεις είτε θετικές είτε αρνητικές», προσθέτει.

 

Πηγή: ΚΥΠΕ