Επέστρεψε και ανεβάζει “ταχύτητες” η ιδιωτική κατασκευή – Σε πολύ υψηλά επίπεδα και τα δημόσια έργα

Ανεβάζει ταχύτητες η ιδιωτική κατασκευή στην Ελλάδα και συνεχώς κερδίζει έδαφος στο ανεκτέλεστο των τεχνικών εταιρειών της χώρας. Μετά από την παρατεταμένη δεκαετή οικονομική κρίση, η “οικοδομή” επέστρεψε δυναμικά και αυτή τη φορά σε συνδυασμό με σημαντικές επενδύσεις κυρίως στον ξενοδοχειακό τομέα αλλά και στους τομείς των logistics και των γραφείων.

Μαζί με το ευρύ πρόγραμμα δημόσιων έργων που έχει αυξηθεί επίσης ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει το τοπίο στις κατασκευές της χώρας και έχουν δώσει ένα νέο αέρα στον ευρύτερο κλάδο. Την περασμένη δεκαετία οι περισσότερες τεχνικές εταιρείες ουσιαστικά αιμοδοτούνταν από τα δημόσια έργα της χώρας μιας και πρακτικά ήταν ανύπαρκτα τα ιδιωτικά κατασκευαστικά έργα.

Από τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας ξεκίνησε η σταδιακή επανεκκίνηση ιδιωτικών επενδύσεων στον χώρο του real estate και χρονιά με τη χρονιά οι επενδύσεις αυτές είναι όλο και περισσότερες, όλο και πιο διευρυμένες και γεωγραφικά αλλά και θεματικά. Αυτό αποτυπώνεται στα συνεχόμενα ρεκόρ των κατασκευαστικών σε έσοδα, τζίρο και ανεκτέλεστο.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγάλοι τεχνικοί όμιλοι στα αποτελέσματα τους κάνουν ιδιαίτερη μνεία στην συμμετοχή των ιδιωτικών έργων στο ανεκτέλεστο τους μιας και αυτό καταλαμβάνει σημαντικό χώρο στα οικονομικά τους. Βέβαια τον πρώτο λόγο τον έχουν τα δημόσια έργα καθώς οι συνεχείς ανάγκες για υποδομές, σε έργα όπως οι αυτοκινητόδρομοι, τα μέσα σταθερής τροχιάς και εσχάτως σε κτιριακές εγκαταστάσεις δίνουν συνεχώς νέο αντικείμενο τόσο σε υψηλό όσο και στα υπόλοιπα επίπεδα των κατασκευαστικών.

Στον χώρο του ιδιωτικών έργων με αιχμή του δόρατος τις επενδύσεις που γίνονται από την Lamda Development για την αξιοποίηση του Ελληνικού, τα Νότια Προάστια έχουν γίνει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Σε αυτά ήδη δραστηριοποιούντα μεγάλες εταιρείες όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, INTRAKAT, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ.

Πέρα από τα έργα Α` φάσης ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ που είναι σε εξέλιξη -ή θα ξεκινήσουν- υπάρχουν πέριξ του Ελληνικού πολλές επενδύσεις κυρίως για οικιστικά ή χώρους γραφείων.

Στην ευρύτερη Αττική μπορούμε να διακρίνουμε επίσης πολλές επενδύσεις στον χώρο των logistics με επίκεντρο το Θριάσιο Πεδίο. Η άνοδος της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και η προσέλκυση εταιρειών έχει επιφέρει νέες επενδύσεις από εταιρείες που βλέπουν τον χώρο των logistics ως προσοδοφόρο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της HIG Capital όπου μέσω της Streem Global έχει προχωρήσει σε επένδυση 300 εκατ. ευρώ για την δημιουργία ενός μεγάλου logistics hub που θα διαθέτει μάλιστα και τον δικό του λιμένα. Πολύ μεγάλες επενδύσεις όμως έχουν γίνει και από άλλες σημαντικές εταιρείες όπως η TEN BRINKΕ, η NOVAL, η PRODEA κ.α.

Στην άλλη πλευρά της Αττικής ξεχωρίζει η μεγάλη επένδυση της Microsoft στα Σπάτα για Data Centers. Είναι η μεγαλύτερη επένδυση που έχει ζήσει η χώρα στον κλάδο αυτό καθώς η πρώτη της φάση ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει σημαντικές κτιριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό. Τα έργα κατασκευής έχουν ανατεθεί στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Εντυπωσιακή είναι και η επένδυση που έχει γίνει στην περιοχή της Βουλιαγμένης τόσο με το ξενοδοχείο Four Seasons που έχει ολοκληρωθεί εδώ και κάποια χρόνια αλλά και πρόσφατα με την Μαρίνα Βουλιαγμένης που ξεκίνησε τη λειτουργία της και ήδη αποτελεί έναν προορισμό για πολυτελή γιωτ και λειτουργεί ως τουριστικός μαγνήτης. Τα έργα εκτέλεσε η TEKAΛ.

Για το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας μπορούμε να διακρίνουμε πάρα πολλές επενδύσεις για ξενοδοχεία κυρίως με την ανακατασκευή υφιστάμενων κτιρίων και πρωταγωνίστρια την Dimand. Το Μινιόν, ο Πύργος Πειραιά, σύντομα ο παλιός Λαμπρόπουλος, ο χώρος της Softex στον Βοτανικό κ.α. έχουν γίνει σημεία αναφοράς της πόλης καθώς ξαναζωντανεύουν νεκρά σημεία μέσα στην πόλη πολλές φορές σε απόσταση αναπνοής από τα ιστορικά κέντρα της.

Πολύ μεγάλες επενδύσεις όμως γίνονται και στην Θεσσαλονίκη και πάλι από την Dimand καθώς σύντομα εγκαινιάζεται το HUB 26 ενώ σε εξέλιξη είναι πλέον και η μεγάλη επένδυση τεχνολογίας του Thess Intec, κυοφορείται η επένδυση για την ανάπλαση της ΔΕΘ και γίνονται σημαντικές επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο.

Παρόμοια παραδείγματα, κυρίως στον τουριστικό και τον βιομηχανικό κλάδο μπορούμε να βρούμε διάσπαρτα στην χώρα. Για παράδειγμα στην Κρήτη έχουμε το Ikos Kissamos το οποίο βρίσκεται σε κατασκευή από την ΜΕΤΚΑ ενώ προχωρούν μεγάλες επενδύσεις από την HIG Capital στην Κρήτη αλλά και την Κέρκυρα.

Αυτή η ανάπτυξη της ιδιωτικής κατασκευής έρχεται σε μια χρονική συγκυρία που τα δημόσια έργα είναι σε υπερπληθώρα. Η παραγωγή δημόσιων έργων με κύριο φορέα το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είτε με την κλασική τους μορφή είτε με τις μορφές παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ είναι αμείωτη και ήδη μέσα στο 2024 έχουμε προσθήκη σημαντικών έργων όπως το Φράγμα Τσικνιά, η ύδρευση Αρτας, Πρέβεζας, Λευκάδας ενώ αρκετά αλλά είτε οδεύουν προς υπογραφή (π.χ. Ιωάννινα-Κακαβιά) είτε ετοιμάζονται για δημοπράτηση όπως τα έργα αποκατάστασης στη Θεσσαλία κ.α.

Βέβαια αυτή η γεωμετρική άνοδος έχει και τις δικές της παρενέργειες. Το θέμα του εργατικού δυναμικού είναι μείζων για τον κλάδο ο οποίος ήδη κινείται σε οριακά επίπεδα και θεωρείται πως είναι μονόδρομος η έλευση εργατών από το εξωτερικό.

Σημαντικά θέματα παραμένουν επίσης τόσο η χρηματοδότηση όσο και οι αυξημένες τιμές στις πρώτες ύλες, θέματα που απασχολούν τον κατασκευαστικό κλάδο τα τελευταία τρία χρόνια.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι το πόσο μεγάλες αντοχές μπορεί να αναπτύξει ο κλάδος αλλά και αν μπορεί να ενδυναμωθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια μιας και οι προβλέψεις για τις κατασκευές δείχνουν ότι θα συνεχιστεί -άνευ απροόπτου- η άνοδος που ξεκίνησε να είναι ορατή με την έλευση της τρέχουσας δεκαετίας.