Μητρώο Γεφυρών: πως θα λειτουργεί, ποιες γέφυρες περιλαμβάνει & τι προβλέπεται σε έκτακτες περιπτώσεις

Ο νέος Κανονισμός Επιθεώρησης και Συντήρησης Γεφυρών για τον έλεγχο και την διαπίστωση της ικανότητας λειτουργίας τους υπεγράφη από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα.

Ο νέος αυτός Κανονισμός έρχεται να συμπληρώσει το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών που βρίσκεται υπό ολοκλήρωση.

Με τον ΚΕΣΓ περιγράφεται πλέον σαφής διαδικασία για το πως θα γίνονται οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι, η ανάγκη επεμβάσεων εφόσον κριθεί αναγκαίο αλλά και η τακτική συντήρηση των γεφυρών.

Σήμερα στην Ελλάδα εκτιμάται ότι βρίσκονται σε λειτουργία διάσπαρτες στη χώρα αρκετές χιλιάδες γέφυρες, πολλές εκ των οποίων έχουν ηλικία άνω των 50-60 ετών ειδικά στο τοπικό και επαρχιακό δίκτυο ή στις λεγόμενες “εθνικές οδούς”.

Στον Κανονισμό υπάγονται όλες οι οδικές και σιδηροδρομικές γέφυρες της χώρας με άνοιγμα πάνω από έξι μέτρα ασχέτως του είδους κατασκευής τους. Δηλαδή περιλαμβάνονται γέφυρες από σκυρόδεμα, μεταλλικές, πέτρινες αλλά και πεζογέφυρες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα πεζογέφυρας είναι η περίφημη “Γέφυρα Καλατράβα” στην οδό Μεσογείων που εξυπηρετεί την κίνηση πεζών αλλά και στην πρόσβαση στον σταθμό Μετρό “ΚΑΤΕΧΑΚΗ”.

Γενικά περιλαμβάνονται όλων των ειδών οι γέφυρες που ξεπερνούν τα έξι μέτρα μεταξύ των βάθρων τους.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό, στις γέφυρες που περιγράφησαν παραπάνω θα γίνεται με χρονικό πρόσημο επιθεώρηση (π.χ. ανά δύο έτη) στις οποίες θα γίνεται αναλυτική καταγραφή ευρημάτων αλλά και διαφοροποιήσεις σε σχέση με την προηγούμενη επιθεώρηση, ώστε να καταγράφεται η “γήρανση” των τεχνικών αυτών έργων.

Παράλληλα προβλέπονται και έκτακτες επιθεωρήσεις, είτε λόγω φυσικών φαινομένων (σεισμοί, ακραία καιρικά φαινόμενα κ.α.) είτε λόγω άλλων παραγόντων (π.χ. πρόσκρουση οχημάτων σε γέφυρες).

Και στις δύο περιπτώσεις, το σημαντικό στοιχείο είναι τα ευρήματα καθώς βάσει αυτών θα αποφασίζεται η ανάγκη ή όχι παρεμβάσεων για την διατήρηση της γέφυρας σε ασφαλή λειτουργική κατάσταση. Γενικότερος στόχος είναι η αποφυγή παραδειγμάτων κατάρρευσης γεφυρών που έχει καταγραφεί τόσο στη χώρα όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Ο ορισμός της “ασφαλούς” γέφυρας ορίζεται από το είδος, το άνοιγμα, τα υλικά και την ηλικία του έργου, οπότε θα υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις (ανάλογα δηλαδή με την περίπτωση) σε σχέση με την συντήρηση τους ή τις αναγκαίες παρεμβάσεις που θα χρειάζεται να γίνουν.

Εθνικό Μητρώο Γεφυρών

Το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών που θα λειτουργήσει το 2024, θα είναι μια πλατφόρμα ανάλογη με εκείνη του Κτηματολογίου. Με την λειτουργία της θα αποσαφηνιστεί ο αριθμός, το είδος και οι ανάγκες που θα υπάρξουν σε πανελλαδικό επίπεδο. Κοινώς η χώρα θα μάθει πόσες γέφυρες διαθέτει αλλά το κυριότερο που ενδέχεται να χρειάζονται παρεμβάσεις για την πρόληψη απρόβλεπτων καταστάσεων.

Στο Εθνικό Μητρώο Γεφυρών οι φορείς στους οποίους θα ανήκει η ευθύνη μιας γέφυρας, θα πρέπει σε διάστημα έξι μηνών να εισέλθουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και να την καταχωρήσουν. Η εκτίμηση λειτουργίας του ΕΜΓ είναι εντός του 2024 να έχει ολοκληρωθεί η καταχώρηση όλων των γεφυρών της χώρας, ούτως ώστε να αρχίσουν να κατηγοριοποιούνται και να ξεκινήσει η διαδικασία συντήρησης τους.

Στο ΕΜΓ θα καταγράφεται η χρονολογία της γέφυρας, που βρίσκεται, στοιχεία κατασκευής και μεθοδολογίας, φωτογραφίες κ.α. Στη συνέχεια θα πραγματοποιούνται αυτοψίες και επιθεωρήσεις για να διαπιστώνεται η κατάσταση της γέφυρας και τα στοιχεία θα περνούν στην πλατφόρμα. Οι γέφυρες θα αξιολογούνται και θα βαθμολογούνται.

Οι επιθεωρήσεις είναι χωρισμένες από την παραλαβή της ανά 3 έτη (βασική), ανά έξι έτη (κύρια) ενώ σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να ξεπερνά τα επτά έτη. Στις σιδηροδρομικές γέφυρες προβλέπεται ετήσια επιθεώρηση.

Στις έκτακτες επιθεωρήσεις θα πρέπει να γίνεται άμεση επίσκεψη και επιθεώρηση για την διαπίστωση της ικανότητας λειτουργίας ή πιθανών παρεμβάσεων. Πρόκειται για τις Επιθεωρήσεις Ειδικού Σκοπού.