Χατζημαρκάκης: Το Υδρογόνο πολύτιμος σύμμαχος στην παγκόσμια μετάβαση στην καθαρή ενέργεια

Με αφορμή τη συμμετοχή του στην COP27 για την Κλιματική Αλλαγή ο Γιώργος Χατζημαρκάκης, πρώην Ευρωβουλευτής και Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Υδρογόνου με δηλώσεις του στα Αφρικάνικα ΜΜΕ στην Αίγυπτο τόνισε τα παρακάτω:

«Η κλιματική κρίση μας επηρεάζει όλους. Ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια και αγνοεί τις οικονομικές και κοινωνικές διαφορές, θέτοντας την ανθρωπότητα στην ίδια μοίρα. Πρέπει να ξανασκεφτούμε το σύστημα ξεκινώντας από τα θεμέλιά του. Οποιαδήποτε δέσμευση που δεν συνεπάγεται την αποσύνδεση του ενεργειακού μας συστήματος από τα ορυκτά καύσιμα δεν μπορεί να θεωρηθεί σοβαρή.

Το υδρογόνο είναι ένας στρατηγικός παράγοντας για την ενεργειακή μετάβαση και μια ώθηση για μια νέα βιομηχανική επανάσταση που θα έχει θετικές αποδόσεις όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την ενεργειακή ασφάλεια. Στην ανακοίνωσή της REPowerEU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε την κεντρική θέση του υδρογόνου στην πράσινη μετάβαση, προσπαθώντας να επιτύχει προμήθεια 20 εκατομμυρίων τόνων πράσινου υδρογόνου έως το 2030. Τους τελευταίους μήνες, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εργάστηκαν σθεναρά για να διευκολύνουν τη ράμπα -ανάπτυξη του κλάδου παρεμβαίνοντας στην απλούστευση του ρυθμιστικού πλαισίου και στην παροχή νέων χρηματοδοτικών μέσων, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου που ανακοίνωσε πρόσφατα η Πρόεδρος von der Leyen στην ομιλία της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ωστόσο, ορισμένες ιδεολογικές θέσεις κινδυνεύουν να υπονομεύσουν το ξεκλείδωμα του πλήρους δυναμικού του υδρογόνου, εμποδίζοντάς το να αλλάξει το παιχνίδι στην ενεργειακή μετάβαση. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αφυπνίσει παλιούς φόβους που ελπίζαμε να αφήσουμε στο παρελθόν, ένας από τους οποίους είναι η επισφαλής πρόσβαση στον ενεργειακό εφοδιασμό. Η μεγάλη εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έχει αναζωογονήσει ορισμένα επιχειρήματα ότι η ΕΕ μπορεί να παράγει εγχώρια την ηλεκτρική ενέργεια χωρίς εκπομπές που χρειάζεται, με αρκετή εφεδρική ισχύ για να ηλεκτρολύει από μόνη της όλο το υδρογόνο. Αν και η χωρητικότητα καθαρού υδρογόνου της Ευρώπης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ενέργειας εκτιμά ότι δεν θα είναι σε θέση να καλύψει μόνο το 20% της προβλεπόμενης ζήτησης υδρογόνου το 2030 και λιγότερο από το 50% το 2050. Έτσι, η αναζήτηση για ενεργειακούς εταίρους αποδεικνύεται ουσιαστική προϋπόθεση για την απεξάρτηση της Ευρώπης από τον άνθρακα.

Με την αφθονία των φυσικών πόρων της, η Αφρική μπορεί να γίνει ένας από τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και ένας πολύτιμος ενεργειακός εταίρος για την Ευρώπη. Στο πλαίσιο της ενεργειακής συνεργασίας, πρέπει να αναγνωρίσουμε το αποικιακό παρελθόν της Ευρώπης και να προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε τη δημιουργία δίκαιων και ισότιμων εταιρικών σχέσεων με τους Αφρικανούς εταίρους μας. Είναι εξίσου σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις διαφορές που παρουσιάζει η τρέχουσα κατάσταση. Οι φυσικοί πόροι που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι απεριόριστοι και δεν μπορούν να μεταφερθούν αλλού, γεγονός που επιτρέπει στις αφρικανικές χώρες να τους ελέγχουν και να περιορίζουν τον κίνδυνο εκμετάλλευσης των εξορύξεων. Το καθαρό υδρογόνο που παράγεται στην Αφρική θα είναι πρώτα για την Αφρική και μετά για εξαγωγές.

Το πράσινο υδρογόνο θα μπορούσε να επανατοποθετήσει τον ρόλο που παίζει η Αφρική στην παγκόσμια οικονομία. Ας πάρουμε ως παράδειγμα τις διαδικασίες μετασχηματισμού ορυκτών: εάν χρησιμοποιούταν πράσινο υδρογόνο για να τροφοδοτήσει τέτοιες δραστηριότητες, η ήπειρος θα έπαυε να είναι αποκλειστικά προμηθευτής πρώτων υλών –προοριζόμενη να μετατραπεί σε άλλα μέρη του κόσμου– και θα γινόταν περιοχή βιομηχανικής η ίδια η μεταμόρφωση. Η μετάβαση σε μια οικονομία βασισμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα επέτρεπε επίσης τον τερματισμό της εξάρτησης ορισμένων αφρικανικών χωρών από την εισαγόμενη βενζίνη και θα χρησιμοποιήσουν τους δικούς τους πόρους για να τροφοδοτήσουν τις οικονομικές τους δραστηριότητες.

Για να επιτευχθεί η οικονομική ανεξαρτησία της Αφρικής και να αποτραπεί κάθε πιθανή μελλοντική μορφή νεο-αποικιοκρατίας, είναι απαραίτητο να ενδυναμωθούν οι χώρες της μέσω κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων επενδύσεων που έχουν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν ευημερία στην περιοχή, για την περιοχή, χρησιμοποιώντας τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους. Εάν αυτές οι επενδύσεις χρησιμοποιηθούν με σύνεση, το πράσινο υδρογόνο μπορεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα πράσινο καύσιμο για την Αφρική και να γίνει το μέσο μέσω του οποίου η ήπειρος μπορεί να οικοδομήσει ένα μέλλον ανάπτυξης και ευημερίας.

Παραθέτοντας τον ποιητή John Donne «κανένας άνθρωπος δεν είναι ένα νησί από μόνος του», η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί κοινά οράματα, χωρίς προκαταλήψεις, για να αγκαλιάσουν λύσεις που μπορούν να εξασφαλίσουν ένα μέλλον για τις επόμενες γενιές. Πρέπει να κατανοήσουμε όλοι μας πώς αυτό το μόριο, το Υδρογόνο, το πιο άφθονο στο σύμπαν, μπορεί να είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος στην παγκόσμια μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.»