Γ. Στασινός (ΤΕΕ): Στόχος πως θα παραδώσουμε έργα – Συννενόηση μεταξύ κομμάτων και κατασκευαστών

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες ομιλίες ακούστηκαν  κατά τη διάρκεια του πέμπτου συνεδρίου υποδομών και μεταφορών ITC 2022. Στη στρογγυλή τράπεζα των κατασκευών η οποία άνοιξε και την αυλαία  της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου μίλησε ο κύριος Γιώργος Στασινός, πρόεδρος του ΤΕΕ.

Ο κύριος Στασινός στην αρχική του τοποθέτηση ανέφερε, “ Επειδή είμαι πρόεδρος από το 2015 μέχρι σήμερα,  μπορώ να συγκρίνω και τα αποτελέσματα και ανθρώπους και καταστάσεις. Παρόλα αυτά θα δώσω συγχαρητήρια στον κύριο Γιαννούλη γιατί μου άρεσε η τοποθέτηση του που είναι υπέρ της λογικής, να τα δούμε όλοι μαζί, και να δούμε το μέλλον και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε όλοι μαζί για να μην έχουμε αντιπαραθέσεις και να δούμε το καλό των πολιτών πάνω απ’ όλα και μετά του κλάδου.

Θα είμαι δίκαιος, θα πω για κάποιους άλλους τι δεν έκαναν καλά. Ο Κώστας ο Καραμανλής, που δεν ήταν φίλος μου,  να το πω για να το ξεκαθαρίσω. Τώρα τα τελευταία χρόνια τον έχω γνωρίσει, παρέλαβε μια άσχημη κατάσταση. Δεν υπήρχαν ώριμα έργα με αποτέλεσμα να χρειαζόταν ένας χρόνος ωρίμανσης όλων αυτών για να μπορέσει να φτάσει στο σημείο να λέει ότι δημοπράτησα  οχτώ δισ. έργα και δεν θα σταθώ στα νούμερα.

Επομένως για να είμαστε δίκαιοι σε όποιον βλέπουμε απέναντι μας. Πρέπει να ξέρουμε ότι για να διορθωθούν κάποιες άσχημες καταστάσεις χρειάζεται χρόνος. Και από κει και πέρα αντιλαμβάνομαι και την ανάγκη να το πει αυτό, γιατί αλλιώς θα ήταν εάν είχε ώριμα έργα και μπορούσε τον πρώτο χρόνο να τα δημοπρατήσει , κι  αλλιώς να παλεύεις να ωριμάσεις έργα.

Να σας πω και την δική μου εμπειρία,  όταν παρέλαβα το 2015,  χρωστάει το τεχνικό επιμελητηρίου 5 εκατομμύρια, και σε όποιον μιλούσα του χρωστούσε, από τον προηγούμενο πρόεδρο και δεν μπορούσα να πω την άλλη μέρα ότι ήταν όλα καλά. Χρειάστηκα και εγώ 3, 4 χρόνια για να ξεπληρώσω τα 5 εκατομμύρια χρέη που είχε το τεχνικό επιμελητήριο.

Επομένως καταλαβαίνω και την λογική του υπουργού να λέει πως κατάφερε μέσα σε τρία χρόνια να φτάσει σε αυτό το σημείο να δημοπρατήσει οχτώ δις έργα στο ευρύτερο πρόγραμμα των 13 δις. Από κει και πέρα η λογική πρέπει να είναι πως θα παραδώσουμε έργα στον πολίτη.

Δεν υπήρχε το παρατηρητήριο τιμών, θα μπορούσε να είχε θεσμοθετηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, άλλωστε είναι άποψη του τεχνικού επιμελητηρίου πολλά χρόνια. Ο προηγούμενος υπουργός ήταν και πρόεδρο του ΤΕΕ , δεν το έκανε.

Άρα αν είχαμε παρατηρητήριο τιμών δεν θα συζητούσαμε αυτή τη στιγμή γιατί δεν έχει δώσει επιπλέον χρήματα για το χάλυβα  ή για οποιοδήποτε άλλο υλικό. Διότι είναι κι άλλα υλικά, που δημιουργούν προβλήματα στους μικρούς εργολάβους. Μπαίνουμε στη λογική ότι τώρα θεσμοθετήθηκε και μακάρι σε έξι μήνες να το έχουμε έτοιμο. Να υπάρχει η εταιρεία,  το διοικητικό συμβούλιο και τα λοιπά.

Και να μην πηγαίνουμε κάθε φορά στον υπουργό να παρακαλάμε να κάνει διαπραγματεύσεις με τον υπουργό οικονομικών, να βρει χρήματα γιατί δεν πάει καλά η εργολαβία.

Πρώτη ανάγκη παρατηρητήριο τιμών, για να μην συζητάμε τα ίδια και στο συνέδριο του χρόνου.

Δεύτερον, ο τελικός στόχος δεν είναι να πάμε καλά εμείς σαν τεχνικός κλάδος ,  τεχνικές εταιρείες και να έχουν ανεκτέλεστα. Καλύτερο είναι το εκτελεσμένο έργο όχι το ανεκτέλεστο, που δίνουμε σε πέντε παπαγαλάκια ή σε  σοβαρούς δημοσιογράφους, να ανέβει η τιμή στο χρηματιστήριο για να προσδοκούμε σε τέτοια κέρδη.

Καλά είναι τα έργα να εκτελούνται, να τελειώνουν, να τα παίρνουν οι πολίτες και το κέρδος στις εταιρείες να προέρχεται από πραγματικό κέρδος, όχι από προσδοκία.

Αντιλαμβάνομαι και τις ανάγκες της αγοράς και πως λειτουργεί αλλά σας λέω ότι τελικός σκοπός πρέπει να είναι πάντα το εκτελεσμένο έργο, αυτό που θα χαρεί ο πολίτης.

Αν βάλουμε στόχο να παραδίδουμε έργα,  τότε θα καταφέρουμε περισσότερα

Άρα αν βάλουμε στο μυαλό μας ότι ο κοινός σκοπός είναι ένας, να παραδίδουμε έργα, τότε θα καταφέρουμε πολύ περισσότερα.

Το επόμενο διάστημα θα προσπαθήσουμε να απορροφήσουμε ένα ΕΣΠΑ Και ένα ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Η χώρα,  ποτέ μα ποτέ δεν κατάφερνε να απορροφήσει το ένα ΕΣΠΑ.

Έχω βρεθεί σε πολλές ομιλίες και κάθε  περιφερειάρχης στην Ελλάδα λέει ότι είναι πρώτος σε απορρόφηση, γιατί ο καθένας τα μετράει όπως θέλει.

Υπάρχουν αντικειμενικοί τρόποι να το μετρήσεις,  αλλά οι ίδιοι πάντως δεν το λένε με αντικειμενικότητα, και όλοι οι υπουργοί Ανάπτυξης όποιος έχει περάσει, θεωρούν ότι είναι οι καλύτεροι.

Ίσως και εγώ να το κάνω αυτό,  να πιστεύω ότι είμαι ο καλύτερος πρόεδρος, ελπίζω να μην πέφτω σε αυτή την παγίδα…

Απλά θα πρέπει κάθε φορά επειδή ο τελικός σκοπός είναι να απορροφήσουμε αυτά τα χρήματα να υπάρχουν δυο, τρία πράγματα αντικειμενικά.

Πρέπει να υπάρχει μία κατ’ ελάχιστον συνεννόηση όλων των πολιτικών κομμάτων. Της κυβέρνησης, της αξιωματικής αντιπολίτευσης και των άλλων κομμάτων.

Θα πρέπει οι τεχνικές εταιρείες να μην σφάζονται μεταξύ τους. Δεν μπορεί να είναι ο σκοπός να μην πάρει κάποιος άλλος τη δουλειά. Να κοιτάει πως θα έχουν όλοι δουλειά. Θα πρέπει να ξεπεράσουμε μίση και αντιδικίες του παρελθόντος και να κοιτάξουμε πως θα έχουν όλοι δουλειά, να έχουν καλή δουλειά, καλά πληρωμένη δουλειά, με σωστές τιμές και να μην  κοιτάει ο καθένας πως θα καθυστερεί τον άλλον”.

Προσφυγές και δικαστήρια μεγάλος βραχνάς των έργων

“Δύο πράγματα είναι ο μεγαλύτερος βραχνάς στην εκτέλεση και στις μελέτες των έργων.

Ένα οι προσφυγές και τα δικαστήρια. Πάντα ο χρόνος των προσφύγων και των δικαστηρίων είναι μεγαλύτερος από τον χρόνο που θα χρειαστεί να εκτελεστεί ένα έργο η μία μελέτη.

Επειδή η νομοθεσία και η νοοτροπία στην Ελλάδα δύσκολα θα αλλάξουν. Και η απονομή δικαιοσύνης καθυστερεί πολύ στην Ελλάδα. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να έχουμε μία κοινή λογική σε όλα αυτά τα πράγματα. Έχασες το έργο; Δεν θα κυνηγάς τον άλλον πως δεν θα το κάνει. Το έχασες. Θα πάρεις ένα άλλο θα διεκδικήσεις ένα άλλο, προχωράμε παρακάτω. Χρήματα υπάρχουν απεριόριστα. Το πρόβλημα θα είναι να μην τα απορροφήσουμε.Με όλα αυτά χάνουμε τον τελικό στόχο. Πάμε στο επόμενο. Υπάρχει χώρος και δουλειά για όλους.

Το άλλο πρόβλημα είναι ότι αυξάνεται το κόστος , γιατί εκτός από τις αυξήσεις των υλικών, δεν υπάρχει προσωπικό. Και κανείς δεν το συζητάει.

Τα έργα δεν μπορείτε να τα κάνετε, ούτε οι μικρές ούτε οι μεγάλες εταιρίες, δεν μπορεί να τα κάνει κανείς, γιατί δεν υπάρχει προσωπικό.

Δεν συζητάω για το εργατικό προσωπικό και για τους τεχνίτες που όντως δεν υπάρχουν και οι τιμές ανεβαίνουν, γιατί ένας μπετατζής που έπαιρνε μεροκάματο 50 € τώρα θα ζητάει 100. Και θα παίρνει περισσότερα χρήματα από το μηχανικό , που ήδη το βλέπω μπροστά μου και κανείς δεν ασχολείται. Δεν υπάρχουν ούτε καν οι μηχανικοί αυτή τη στιγμή.

Εάν έρθει ένας μηχανικός και μου ζητήσει δουλειά αυτή τη στιγμή θα του βρω σε μία ημέρα, δεν υπήρχε αυτό πριν μερικά χρόνια. Τώρα όμως υπάρχει. Και δεν υπάρχουν οι εργαζόμενοι και υπάρχουν και ανταγωνιστικοί κλάδοι όμως που απορροφούν το ίδιο προσωπικό. Όπως ο τουρισμός όπου κι αυτοί έχουν πρόβλημα.

Άρα ας δούμε τα κοινά προβλήματα, που είναι το παρατηρητήριο τιμών, να βρούμε προσωπικό , να δούμε πως θα σταματήσει αυτή δικομανία .  Και μετά όλα θα λειτουργήσουν καλά.

Καταλαβαίνω και τον υπουργό που λέει τα νούμερα, και είμαι μαζί του γιατί και ο ίδιος έχει κάνει μία υπερπροσπάθεια για να δημοπρατήσει αυτά τα έργα με τους συνεργάτες του  και να δούμε πως όλα τα κόμματα θα συνεχίσουν  το ένα την δουλειά του άλλου.

Δεν θα φτάσει ο Καραμανλής στο τέλος να πει,  α (! ) εγώ τελειώνω αυτά τα έργα, δεν ωριμάζω όμως κανένα άλλο για να έρθει ο επόμενος και να μην βρει τίποτα. Γιατί υπήρχε και αυτή η λογική στο παρελθόν. Και αν δεν υπήρχε η λογική τουλάχιστον στην πράξη έτσι έγινε.

Στη δεύτερη τοποθέτηση του μετά και την ερώτηση του συντονιστή του πάνελ  κ. Νίκου Καράγιαννη   “Ποια είναι η δική σας η αίσθηση για τη σημερινή εποχή; Που βρισκόμαστε;” Ο πρόεδρος του ΤΕΕ τόνισε “Περίπου νομίζω ότι περιέγραψαν όλοι ποιες είναι οι ανάγκες, ποια είναι τα προβλήματα και ποιες είναι οι προοπτικές του κλάδου.

Η προοπτική είναι πως υπάρχουν έργα, και θα πρέπει να δούμε πως αυτά θα γίνουν κατά το συντομότερο δυνατό και πως θα ξεκινήσουν και πως θα προχωρήσουν χωρίς δυσκολίες. Τι πρέπει να γίνει, τότε είναι εδώ για να βοηθήσει και αναλαμβάνουμε όλο το βάρος άμα χρειαστεί εντός διμήνου να έχει συγκροτηθεί το παρατηρητήριο τιμών. Πριν φύγουμε για διακοπές .

Πρέπει να φροντίσουμε και τα προβλήματα των μικρών εταιρειών

Πρέπει να φροντίσουμε εκτός από τις μεγάλες εταιρίες και τις μικρότερες,  γιατί αλλεπάλληλα είναι τα προβλήματα εάν δεν λειτουργούν και οι μικρές εταιρίες που όντως έχουν πολλά προβλήματα. Και δεν είναι εύκολο να λυθούν γιατί έχουν εντελώς διαφορετικά προβλήματα ο καθένας.

Πρέπει να φτιάξουμε μια μικρή task force με 10, 15 άτομα από το υπουργείο και από το ΤΕΕ έτσι ώστε να λύνονται προβλήματα των διαχειριστικών αρχών και των αναθετουσών αρχών και να είναι κοινή αντιμετώπιση σε όλη την Ελλάδα. Άρα να μπορούν να παίρνουν ένα τηλέφωνο και να λύνουν προβλήματα γιατί είναι μικρά προβλήματα που δεν ασχολείται κανείς μαζί τους και δεν μπορούν λυθούν . Να βάλουμε από 5,10 άτομα να σχολούνται με αυτά ώστε να έχουμε κοινή αντιμετώπιση.

Υπάρχει η δυνατότητα για μαζική προκήρυξη έργων

Και τρίτο, για να αντιμετωπίσουμε το θέμα των μεγάλων εκπτώσεων πρέπει να φτιάξουμε μία ομάδα και να δούμε τις προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε και στα μικρότερα έργα, δηλαδή να μην είναι εκπτώσεις πάνω από 50 %. Αυτό γίνεται με τον τρόπο εάν βγουν μαζικά πολλά έργα, που υπάρχει η δυνατότητα αυτή τη στιγμή. Θα λυθεί ένα πρόβλημα όταν ένας έχει ενεργό με 50,60 % αλλά έχει και ένα άλλο με 20 % θα μπορεί να επιβιώσει. Αν έχει όλα με 60% δεν θα μπορέσει να επιβιώσει. Άρρωστο πως είναι αυτός γιατί δεν μπορούμε να λύσουμε το θέμα των προηγούμενων εκδόσεων. Και τέλος πρέπει να δούμε το θέμα του προσωπικού και να δούμε και το θέμα της διαβάθμισης της τεχνικής ευθύνης. Μπορεί κάποια στιγμή να ξέρουμε για να μην υπάρχουν προβλήματα Ότι ένας διπλωματούχος μηχανικός έχει αυτές τις ευθύνες, ένας απόφοιτος ΤΕΙ έχει αυτές τις ευθύνες, ένας τεχνίτης Παρακάτω, και να γίνουν οργανωμένα τα πράγματα στη χώρα μας για να διαχέεται η ευθύνη και να γίνονται σωστά τα έργα. Αυτά είναι τα βήματα. Εγώ είπα συγκεκριμένες προτάσεις. Είμαι εργασιομανής και θα προσπαθήσω μέχρι το τέλος της θητείας, το 2024 να βοηθήσουν όλο τον αυτά τα προβλήματα, επειδή υπάρχει όντως καλή συνεργασία με το υπουργείο. Τον προηγούμενο υπουργό είχα να τον δω 2, 3 χρόνια. Και όταν έπαιρνε έπαιρνε γιατί ήθελε να δημιουργήσει προβλήματα. Με το συγκεκριμένο υπουργό έχουμε καλή συνεργασία χωρίς να τον ξέρω από πριν.