Τα μεγάλα έργα που θα αλλάξουν το κυκλοφοριακό της Αθήνας μέχρι το 2030

Με ένα φιλόδοξο σχέδιο για την αναβάθμιση των συγκοινωνιακών υποδομών της Αττικής προχωρά το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Ο κυκλοφοριακός κορεσμός που παρατηρείται σε αρκετούς κεντρικούς άξονες της πόλης για όλο και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα φανερώνει πως τα όποια μέτρα και έργα έγιναν τα προηγούμενα χρόνια έχουν αποδώσει τα μέγιστα και πλέον βρισκόμαστε σε μια νέα πραγματικότητα.

Σε πολλές εμφανίσεις του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής έχει αναφέρει την ανάγκη έργων για να “ανασάνει” κυκλοφοριακά η Αθήνα και η μητροπολιτική περιοχή της πρωτεύουσας. Κορωνίδα των έργων φυσικά είναι η νέα 4η γραμμή του Μετρό, οι σχεδιαζόμενες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, συμπληρωματικά οδικά έργα σε κομβικές περιοχές και η περαιτέρω ενίσχυση των μέσων σταθερής τροχιάς.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Σήμερα η πρωτεύουσα διαθέτει ένα δίκτυο μετρό με 3 γραμμές και 68 σταθμούς. Σε λίγους μήνες ο αριθμός αυτός θα ανέβει σε 71 σταθμούς με την προσθήκη της επέκτασης μέχρι το κέντρο του Πειραιά. Παράλληλα έχει δίκτυο Τραμ με 2 γραμμές, 59 στάσεις και περίπου 30χλμ μήκος. Τέλος ο Προαστιακός της Αθήνας έχει 5 γραμμές, 230χλμ δίκτυο και 53 σταθμούς αρκετοί εκ των οποίων είναι εκτός πρωτεύουσας.

Εν πολλοίς αυτό το δίκτυο είναι ένα δημιούργημα μέχρι το 2013 καθώς μέχρι τότε εντοπίζονται οι τελευταίοι διαγωνισμοί και συμβάσεις επεκτάσεων.

Τα έργα Μετρό

Πλέον η επόμενη ημέρα για την Αθήνα του 2030 φιλοδοξείται να είναι διαφορετική. Σε αυτό όπως είπαμε τον σημαντικότερο ρόλο θα παίξει το Μετρό και πιο συγκεκριμένα μια νέα 4η γραμμή. Η αξία της συνίσταται στο γεγονός πως μετά από 20 και πλέον χρόνια τα έργα Μετρό επέστρεψαν στο κέντρο της πόλης ενώ θα καλύψουν πυκνοκατοικημένες περιοχές της.

Η γραμμή από το Άλσος Βεϊκου μέχρι την Ακαδημία και από εκεί μέχρι το Γουδή θα κάνει δυνατή τη λειτουργία 15 νέων σταθμών οι οποίες θα διασυνδέονται με την γραμμή 2 στο σταθμό Ακαδημία (με το σταθμό Πανεπιστήμιο) και με την γραμμή 3 στον Ευαγγελισμό. Η κατασκευή της “πορτοκαλί” γραμμής έχει ξεκινήσει και ο Μετροπόντικας αναμένεται να πιάσει δουλειά το 2023. Αν δεν έχουμε μεγάλες καθυστερήσεις η 4η γραμμή θα λειτουργήσει το 2029.

Παράλληλα ετοιμάζεται η δημοπράτηση της επέκτασης της γραμμής 2 από την Ανθούπολη μέχρι τον Άγιο Νικόλαο στο Ίλιον. Εφόσον δεν έχουμε ανατροπές το 2023 θα έχουμε τον ανάδοχο για αυτό το μεγάλο έργο που θα προσθέσει 4χλμ και 3 σταθμούς στην περιοχή του Ιλίου καλύπτοντας ένα σημαντικό τμήμα των δυτικών προαστίων. Εδώ, αν τρέξει το έργο θα μπορέσει να λειτουργήσει επίσης προς το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.

Να μην ξεχνάμε και την υπογειοποίηση της γραμμής 1 Φάληρο-Πειραιάς που φαίνεται πως παίρνει το δρόμο της. Δεν προσθέτει νέα γραμμή αλλά δημιουργεί σαφώς καλύτερες συνθήκες στο κυκλοφοριακό προφίλ του Πειραιά που στην συγκεκριμένη περιοχή αντιμετωπίζει συχνά κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Οι σχεδιαζόμενες επεκτάσεις προς Γλυφάδα (Γρ.2), Καλλιθέα (Γρ.1), Δάφνη (Γρ.5), Λυκόβρυση και Πετρούπολη (Γρ.4) αφορούν μελλοντική λειτουργία.

Τα έργα του Προαστιακού

Για το Τραμ δεν έχουμε κάτι άμεσο, υπάρχει όμως για τον Προαστιακό της Αθήνας. Μέσα στο έτος αναμένεται η εκκίνηση του διαγωνισμού από τον ΟΣΕ για την νέα προαστιακή γραμμή Άνω Λιόσια-Ελευσίνα-Μέγαρα που θα καλύψει την βιομηχανική περιοχή, φιλοδοξόντας να μειώσει την κυκλοφορία ι.χ. σε μια περιοχή που συνεχώς αναπτύσσεται. Ειδικά με την ενεργοποίηση του Θριάσιου Πεδίου και τη λειτουργία νέων εταιρειών logistics αυτή η νέα γραμμή θα δώσει σημαντικές ανάσες.

Παράλληλα το υπουργείο ΥΠΟΜΕ, μέσω της ΕΡΓΟΣΕ έχει σε δημοπράτηση δύο μεγάλες επεκτάσεις του Προαστιακού Σιδηροδρόμου, προς Ραφήνα και Λαύριο. Πιο επείγουσα κατά πολλούς θεωρείται η επέκταση προς Ραφήνα λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης της ακτοπλοϊας στην περιοχή.

Οι δύο επεκτάσεις θα συνδέσουν τα δύο λιμάνια και τις περιοχές της Ανατολικής Αττικής με το δίκτυο των μέσων σταθερής τροχιάς της Αθήνας αλλάζοντας τα κυκλοφοριακά δεδομένα.

Τα μεγάλα οδικά έργα

Παράλληλα στο Υποδομών προετοιμαζονται σημαντικά οδικά έργα τα οποία θα κληθούν να συμβάλουν μαζί με τα επεκτεινόμενα δίκτυα μέσων σταθερής τροχιάς, στην βελτίωση της εικόνας στους δρόμους της Αθήνας και της Αττικής.

Σε σχεδιασμό βρίσκονται οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού με το μενού να περιλαμβάνει την Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης (ή Υμηττού) με παράλληλη αναβάθμιση της Λ.Βουλιαγμένης, την επέκταση της Λ.Κύμης (που είναι ήδη σε δημοπράτηση), την επέκταση προς Ραφήνα. Πιθανότητες έχει η επέκταση προς Λαύριο ενώ έχει ακουστεί και η Σήραγγα Αργυρούπολης (με μικρές όμως πιθανότητες).

Ο διαγωνισμός (ή οι διαγωνισμοί) θα μας απασχολήσουν το επόμενο διάστημα μαζί με την Λ.Κύμης που πιθανόν να δούμε να συμβασιοποιείται εντός του έτους. Μεγάλος στόχος θα είναι όλο το πακέτο των επεκτάσεων να τεθεί σε λειτουργία σταδιακά μέχρι το 2030.

Παράλληλα οδικά έργα

Μεγάλα έργα θα δούμε και στην δυτική πλευρά της Αττικής. Ένα σημαντικό έργο που προετοιμάζεται είναι ο τριπλός κόμβος Σκαραμαγκά που θα βελτιώσει το καθημερινό σχεδόν μποτιλιάρισμα στην έξοδο προς Ασπρόπυργο-Κόρινθο.

Ένα δεύτερο έργο που είναι υπό δημοπράτηση από το υπουργείο Υποδομών είναι η υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας-Περάματος. Το έργο είναι πιο τοπικού χαρακτήρα μιας και περισσότερο επηρεάζει τους δύο παραπάνω Δήμους.

Αυτά τα δύο έργα επίσης έχουν ένα ορίζονται σταδιακής ολοκλήρωσης από το 2026 μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.

Η εικόνα του 2030

Η αναμορφωμένη εικόνα της πρωτεύουσας το 2030 θα περιλαμβάνει πλέον 4 γραμμές Μετρό με 89 σταθμούς, διευρυμένο δίκτυο Προαστιακού με πρόσβαση σε 4 κύρια λιμάνια (Πειραιά, Ραφήνας, Λαυρίου, Ελευσίνας) και ΒΙΠΕ (Ασπροπύργου, Οινοφύτων, Λαυρίου).

Το οδικό της δίκτυο θα έχει καλύτερη πρόσβαση προς τη Βόρεια, Δυτική και Ανατολική Αττική ενώ θα καλύπτει όλες τις σημαντικές αστικές περιοχές σε όλο τον Νομό.

Με δεδομένο ότι η πρωτεύουσα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται τα επόμενα χρόνια, τα παραπάνω έργα είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμα και αναγκαία. Η δε βαρύτητα στα μέσα σταθερής τροχιάς είναι εμφανής και επιβεβλημένη για την μείωση της χρήσης του ι.χ. και των εκπομπών αέριων ρύπων.

Σε αυτό θα συμβάλει και η αντικατάσταση του στόλου των αστικών λεωφορείων. Τα νέα οχήματα θα έχουν λίγο ή μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα και με την σταδιακή ένταξη τους στην πρωτεύουσα (ειδικά των ηλεκτρικών λεωφορείων) θα ενισχύσουν το πράσινο προφίλ των συγκοινωνιών της Αθήνας.