Έτοιμο να παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο και την Κομισιόν το masterplan απολιγνιτοποίησης

Σε μία νέα τροχιά θα εισέλθει η χώρα μας όσον αφορά τα ενεργειακά τεκταινόμενα καθώς χθες ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο Greek Economic Summit αναφέρθηκε στις εξελίξεις για το masterplan απολιγνιτοποίησης.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε πως το masterplan θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα στο Υπουργικό Συμβούλιο και έως τα τέλη του μήνα θα έχει παρουσιαστεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μιλάμε πάντοτε για το φιλόδοξο σχέδιο του ΥΠΕΝ, το οποίο έχει ως στόχο την απεξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας από το λιγνίτη, ο οποίος αποτελεί μία περιβαλλοντικά αλλά και οικονομικά μη βιώσιμη επιλογή από την οποία απομακρύνεται το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έως το 2028 η Ελλάδα θα έχει αποχαιρετήσει το λιγνίτη

Υπολογίζεται μάλιστα πως τα περισσότερα εργοστάσια λιγνίτη, τα οποία ανέρχονται στο 80% της λιγνιτκής παραγωγής στη χώρα μας, θα έχουν πάψει να λειτουργούν έως το 2023. Πιο συγκεκριμένα, έχει ήδη πάψει η λειτουργία των εργοστασίων Αμύνταιο 1 και 2, ενώ το 2021 θα σταματήσει η λειτουργία των μονάδων Καρδιά 3 και 4 (το κλείσιμο τους μάλιστα τοποθετείται 6 μήνες νωρίτερα από το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα), και θα ακολουθήσουν το 2022 οι μονάδες στον Άγιο Δημήτριο (1-4), οι Μεγαλόπολη 4, Άγιος Δημήτριος 5 και Μελίτης το 2023 ενώ την αυλαία της απολιγνιτοποίησης θα ρίξει η Πτολεμαΐδα 5 το 2028.

Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο στηρίζεται σε 5 τομείς είναι οι εξής:

1. Τα έργα ΑΠΕ
2. Το εμπόριο και η βιομηχανία
3. Η Έξυπνη Αγροτική Παραγωγή
4. Ο Τουρισμός και ειδικά ο Αγροτουρισμός
5. Η τεχνολογία και η εκπαίδευση

Η συνολική χρηματοδότηση για τα έργα που θα πραγματοποιηθούν στη Δ. Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη, οι οποίες είναι και οι περιοχές στις οποίες υπάρχουν τα εργοστάσια λιγνίτη ανέρχεται στα 5 δις. ευρώ που θα προέρχονται από ευρωπαϊκούς πόρους και θα διατεθούν για την επόμενη 7ετία.

Το Υπουργείο επεξεργάζεται μία πρόταση με στόχο την παροχή κινήτρων στις εταιρίες, ελληνικές και ξένες, προκείμενου να επενδύσουν στις εν λόγω περιοχές. Πιο συγκεκριμένα η σχετική πρόταση προβλέπει τα εξής:

– Για τις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Τρίπολης εκτιμάται πως, όσον αφορά στα κίνητρα που αφορούν στην υλοποίηση νέων επενδύσεων, το συνολικό ύψος της ενίσχυσης χρειάζεται να αυξηθεί σε 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 70% για τις μεσαίες και 80% για τις μικρές.
– Για τις λοιπές περιοχές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης, η πρόταση είναι να προβλεφθεί μέγιστη ενίσχυση της τάξης του 40% για μεγάλες επιχειρήσεις, 50% για μεσαίες και 60% για μικρές.

Περισσότερα από 80 τα υποβληθέντα επιχειρηματικά πλάνα

Τα παραπάνω κίνητρα δεν αφήνουν ασυγκίνητες τις εταιρίες και ήδη καταμετρώνται 80 επιχειρηματικά πλάνα, εκ των οποίων τα 16 έχουν χαρακτηριστεί ως «εμβληματικά» ενώ τα 5 εξ αυτών φέρουν και ονοματεπώνυμο.

Όσον αφορά την ανησυχία για τις θέσεις εργασίας ο κ. Χατζηδάκης είχε ανακοινώσει ήδη από τις αρχές Σεπτεμβρίου πως θα δημιουργηθούν πάνω από 8000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ πρόσφατα ανακοινώθηκε και η έγκριση ενός κοινωνικού “πακέτου” ύψους 107 εκατ. ευρώ για την στήριξη της απασχόλησης στις λιγνιτικές περιοχές για την περίοδο 2021-2022.

Μεγάλες εταιρίες στον «αγώνα» κατά της απολιγνιτοποίησης

Στον «αγώνα της μάχης κατά του λιγνίτη ρίχνονται και οι μεγάλες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας και των ΑΠΕ. ο όμιλος ΕΛΠΕ έχει ξεκινήσει να ρίχνει το βάρος των επενδύσεων προς τις ΑΠΕ, κατασκευάζοντας τη μεγαλύτερη μονάδα ανανεώσιμων πηγών από φωτοβολταϊκά στη Δυτική Μακεδονία. Ο υπεύθυνος του αγωγού ΤΑΡ για την Ελλάδα Luca Schieppati, υπογράμμισε ότι το έργο είναι πλέον λειτουργικό, ενώ ανακοίνωσε ότι το 2021 θα γίνει το market test για τον διπλασιασμό της μεταφορικής ικανότητας του αγωγού από 10 σε 20 δισεκ. κυβικά μέτρα ετησίως.

Τέλος, ο γενικός διευθυντής του τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου της Protergia – MYTILINEOS, Ντίνος Μπενρουμπή, υπογράμμισε ότι οι μονάδες φυσικού αερίου καθιστούν δυνατή την απολιγνιτοποίηση, ενώ τόνισε πως η νέα μονάδα του ομίλου, ισχύος 826 μεγαβάτ, θα είναι έτοιμη ως το τέλος του 2021. Στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών, ο όμιλος διαθέτει έργα εν λειτουργία ισχύος 250 μεγαβάτ και υπό κατασκευή σε διάφορα στάδια 1000 μεγαβάτ. Στάθηκε τέλος, ιδιαίτερα στη σημασία της αποθήκευσης ενέργειας για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ.

«Πρασινίζει» το Ταμείο Ανάκαμψης

Ένα ακόμα «βέλος» στη φαρέτρα της χρηματοδότησης του ΥΠΕΝ είναι και το Ταμείο Ανάκαμψης. Μάλιστα την προηγούμενη εβδομάδα ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης παρουσίασε τους 4 πυλώνες του Ταμείου και ένας εξ αυτών είναι τα έργα ενέργειας.

Η χρηματοδότηση που θα προέλθει από το Ταμείο ανέρχεται στα 6.2 δις. ευρώ και αφορά την Πράσινη Μετάβαση. Πρόκειται δηλαδή για έργα που έχουν να κάνουν με τη διασύνδεση Κρήτης και Κυκλάδων με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των ΑΠΕ, την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, την μεταρρύθμιση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, την ηλεκτροκίνηση (και στις δημόσιες μεταφορές), τη βιοποικιλότητα, το φυσικό περιβάλλον και την προστασία από φυσικές καταστροφές.

Επιπλέον κατά τη διάρκεια της συμμετοχής του στη χθεσινή διαδικτυακή συζήτηση με τίτλο «Ταμείο Ανάκαµψης & Σχέδιο Απολιγνιτοποίησης – τα όπλα για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοῖου» που διοργάνωσε η Eurobank και τη Grant Thornton, o κ. Σκυλακάκης δήλωσε:

«Οι οικονομικές ενισχύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης που θα κατευθυνθούν στον ιδιωτικό τομέα θα αφορούν σε εκείνους που πραγματικά θέλουν να επενδύσουν και όχι σε αυτούς που απλά θέλουν επιδοτήσεις. Θεμελιώδης προτεραιότητα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης αποτελεί η πραγματοποίηση χιλιάδων παραγωγικών ιδιωτικών επενδύσεων και η δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων βιώσιμων θέσεων εργασίας.

Για το σχέδιο Απολιγνιτοποίησης ειδικότερα το Ταμείο Ανάκαμψης παίζει συμπληρωματικό ρόλο, με έμφαση στην αποκατάσταση των εδαφών και υποδομών και στην αναβάθμιση των υφιστάμενων δικτύων τηλεθέρμανσης, με βάση τα νέα δεδομένα».

Επίσης, στάθηκε ιδιαίτερα στο κομμάτι της χρηματοδότησης από τους πόρους του Ταμείου για το σύνολο των έργων και τόνισε πως η Κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επιδότηση «σοβαρών επιχειρηματικών» προτάσεων από το Φεβρουάριο του 2021 παρά το γεγονός ότι η πρώτη εκταμίευση των κοινοτικών πόρων αναμένεται προς τα μέσα του έτους. Η Κυβέρνηση, πρόσθεσε, διατίθεται να «ρισκάρει» για τα έργα αυτά και θα πάρει πίσω τα χρήματά της μερικούς μήνες αργότερα από τα ταμεία της ΕΕ.

Αυτό γίνεται για να προχωρήσουν όσο το δυνατό περισσότερες επενδύσεις στη χώρα μας σε μία περίοδο που τα δανειακά επιτόκια είναι σε χαμηλό επίπεδο καθώς και να υπάρξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση των πόρων του Ταμείου, για το οποίο και έχουν δοθεί στενά χρονικά περιθώρια.

Εν κατακλείδι, στάθηκε στην μορφή των έργων και ιδιαίτερα στις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), ενώ για την κατάλληλη επίβλεψη των έργων και της πορείας της επιδότησης ανέφερε πως εκτός από το κράτος και τον ενδιαφερόμενο επενδυτή θα υπάρχει και ένας τρίτος παίκτης (third party), ο οποίος ενδέχεται να είναι μία επιπλέον εταιρία ή μια τράπεζα/χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που θα επιβλέπει τη διαδικασία.