Ιωάννινα-Κακαβιά: Το έργο-πιλότος, οι αγωνίες και η σύνδεση με τα Δυτικά Βαλκάνια

Στην πρώτη γραμμή διεκδίκησης είναι σήμερα το οδικό έργο επέκτασης της Ιόνιας Οδού από τα Ιωάννινα μέχρι την Κακαβιά και της μετατροπής του σε αυτοκινητόδρομο. Το έργο έχει περάσει από πολλά διαφορετικά στάδια καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του ypodomes.com την εποχή του σχεδιασμού της Ιόνιας Οδού (2005-2006), το τμήμα δεν μπήκε στην παραχώρηση λόγω αντιδράσεων Δημάρχων της περιοχής με αποτέλεσμα να μείνει στον αέρα.

Την προηγούμενη δεκαετία επίσης και κατά τη διάρκεια της κατασκευής του αυτοκινητόδρομου Αντίρριο-Ιωάννινα, το έργο ενώ αρχικά είχε προκριθει ως έργο ΕΣΠΑ τελικά απεντάχθηκε φέρνοντας κύματα απογοήτευσης σε όλη την Ήπειρο.

Την επαύριο της ολοκλήρωσης του αυτοκινητόδρομου, ξεκίνησε άμεσα η διεκδίκηση υλοποίησης της “φυσικής συνέχειας” της Ιόνιας Οδου για να φτάσει στο συνοριακό πέρασμα στην περιοχή της Κακαβιάς. Όπως σημειώνει στο ypodomes.com ο Αλέξανδρος Λάμπρου, μέλος του ΤΕΕ Ηπείρου, σήμερα δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα σε σημείο βρίσκεται η υλοποίηση του έργου και τι θα γίνει στη συνέχεια.

Που βρισκόμαστε σήμερα

Το 2020 είχαμε μία σημαντική εξέλιξη στην πορεία σημαντικού για την περιοχή έργου. Με μία συμφωνία-πρότυπο το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, μετέφερε την ευθύνη υλοποίησης στην Περιφέρεια Ηπείρου. Πρόκειται για μία κίνηση άνευ προηγουμένου για ένα τέτοιου μεγέθους έργο. Πρόκειται για ένα “πιλότο” με άγνωστα προς το παρόν αποτελέσματα.

Ουσιαστικά η Περιφέρεια ανέλαβε την μελετητική και χρηματοδοτική ωρίμανση του έργου πράγμα που -στο καλό σενάριο- εφόσον λειτουργήσει θα αποτελέσει πρότυπο για παρόμοια έργα στη χώρα. Ωστόσο πολλοί πολιτικοί και παράγοντες εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους για την κίνηση αυτή.

Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Σταύρος Καλογιάννης, έχει διαφωνήσει με την κίνηση αυτή θεωρώντας ότι η υλοποίηση του έργου θα είχε περισσότερες πιθανότητες μέσω της κεντρικής κυβέρνησης. Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Ζίτσας, Μιχάλης Πλιάκος μιλώντας στο ypodomes.com εκφράζει την αγωνία του για την έκβαση αυτής της υπόθεσης.

“Η αγωνία μας είναι αν η Περιφέρεια καταφέρει να υλοποιήσει αυτό το μεγάλο για την περιοχή έργο και στεναχώρια που το υπουργείο Υποδομών δεν ανέλαβε ένα οδικό έργο που είναι διακρατικό. Το Ιωάννινα-Κακαβιά ενώνει το λιμάνι της Ηγουμενίτσας με τα Ιωάννινα, το αεροδρόμιο, τη ΒΙΠΕ και συνδέεται με το οδικό δίκτυο της Αλβανίας στην περιοχή της Κακαβιάς. Το έργο είναι εθνικής σημασίας” υπογραμμίζει ο ίδιος.

Το έργο

Το Ιωάννινα-Κακαβιά έχει σήμερα μελέτες στο τμήμα Πεδινή (Ιωάννινα)-Καλπάκι, συνολικού μήκους περίπου 28χλμ. Παρακάμπτει την πόλη των Ιωαννίνων και περνά στο βόρειο τμήμα των Ζαγοροχωρίων για να φτάσει με δίιχνη χάραξη (δηλαδή 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση) μέχρι το Καλπάκι. Οι μελέτες έχουν και εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους.

Από εκεί και έπειτα μελέτες απαιτούνται για το τμήμα Καλπάκι- Γέφυρα Αγίων καθώς δεν υπάρχουν και είναι μία έλλειψη στο συνολικό “φάκελο” του δρόμου Ιωάννινα-Κακαβιά.

Στο τμήμα Γέφυρα Αγίων μέχρι το συνοριακό πέρασμα στην Κακαβιά υπάρχει δρόμος με 1 λωρίδα + ΛΕΑ (Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης). Εδώ πολλές φορές υπάρχει ένα μπέρδεμα καθώς πολλοί θεωρούν ότι πρόκειται για δρόμο με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση. Παράγοντες της περιοχής θεωρούν ότι με μία απλή αναβάθμιση, χωρίς μεγάλα έργα και με την κατασκευή από την Πεδινή μέχρι το Καλπάκι, θα ολοκληρωθεί το έργο.

Το κόστος σήμερα εκτιμάται σε περίπου 340 εκατ.ευρώ, ενώ όπως σημειώνουν πηγές με γνώση στο θέμα, οι καθημερινές του ροές το καθιστούν απαγορευτικό για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ή την απευθείας είσοδο του σε σχήμα παραχώρησης.

Όπως τονίζει ο κ.Πλιάκος, υπάρχουν δεσμευμένες εκτάσεις για την υλοποίηση του αυτοκινητόδρομου που κρατούν “όμηρους” τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Σημειώνει δε πως από το 2019 δεν υπάρχει γνώση αν εξακολουθούν να δεσμεύονται και για αυτό το λόγο έχει σταλεί επιστολή στο υπουργείο Υποδομών.

Η Περιφέρεια Ηπείρου που έχει αναλάβει το μεγάλο αυτό στοίχημα, εκτιμά ότι περίπου μέχρι το τέλος του 2021 θα έχει μία πλήρη εικόνα για την εξέλιξη της υλοποίησης του έργου, κάνοντας χρήση όλων των πιθανών σεναρίων και χρηματοδοτικών καναλιών.

Ο ρόλος της Αδριατικής Οδού

Μιλώντας στο ypodomes.com o Αντιπρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων του Νομού Ιωαννίνων, Στάθης Σιούτης σημειώνει πως το Ιωάννινα-Κακαβιά αποτελεί την νότια απόληξη του άξονα της Αδριατικής Οδού. “Πρόκειται για ένα άξονα που συνδέει τη χώρα με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και φτάνει μέχρι την Ιταλία, στην Τεργέστη. Εφόσον υλοποιηθεί και το ελληνικό τμήμα, θα υπάρξει σύνδεση με την Εγνατία Οδό, το λιμάνι της Ηγουμενίτσας και τον άξονα μέχρι το Αντίρριο και από εκεί στη νότια Ελλάδα. Τα Ιωάννινα θα μεταβληθούν σε μεγάλο οδικό κόμβο της χώρας” υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.

Ο οδικός άξονας ξεκινά από την Τεργέστη, διέρχεται από την Σλοβενία, την Κροατία (δίπλα στις Δαλματικές ακτές ), το Σπλιτ και έχει φθάσει 8 χιλ. πριν από το Ντουμπρόβνικ. Αναφορικά με την εξέλιξη της κατασκευής του, υπολείπεται μόνο το μικρό κομμάτι της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και τα 38 χιλ. από το Ντουμπρόβνικ μέχρι το Μαυροβούνιο.

Την κατασκευή του άξονα στο Μαυροβούνιο την έχει αναλάβει η εταιρία «ΑΚΤΩΡ» και έχει ολοκληρώσει το σύνολο των μελετών. Η Αλβανία έχει ολοκληρώσει το τμήμα Τίρανα – Κακαβιά ( Τον Ιούλιο του 2020 παραδόθηκε και ο περιφερειακός δρόμος του Φίερι (Fier)) και έχει δημοπρατήσει τον Περιφερειακό δρόμο των Τιράνων (από το Δυρράχιο μέχρι την Σκόδρα) και τα 50 χιλ. από τα Τίρανα μέχρι το Μαυροβούνιο.

Το 20% των Ευρωπαίων κάνει τουρισμό με το αυτοκίνητό τους, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 70.000.000 επισκέπτες. Ένα μεγάλο μέρος αυτών θα εισέλθει στην περιοχή μέσω της Αδριατικής Οδού.

Όπως σημειώνει ο κ.Σιούτης, η Ελληνική πρεσβεία στα Τίρανα βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την Αλβανική κυβέρνηση για να υπάρξει μια καινούργια χάραξη του δρόμου από την πόλη της Πρεμετής μέχρι τον συνοριακό σταθμό της Μέρτζιανης ( 28 χιλ. μήκους, 8,5 μ. πλάτος) έτσι ώστε να ενωθεί η περιοχή του Γεωπάρκου με την περιοχή του Τεπελενίου.

Με την ολοκλήρωση του Δυτικού άξονα των Βαλκανίων θα αυξηθεί υπέρμετρα ο αριθμός των τουριστών στην χώρα μας, οι οποίοι θα έρθουν με το αυτοκίνητό τους από την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.

Οι αποστάσεις με ολοκληρωμένο τον άξονα Ιωάννινα-Κακαβιά

Σήμερα χρειαζόμαστε 4 ώρες οδικώς για να φθάσουμε από τα Ιωάννινα στα Τίρανα. Με την επέκταση της Ιόνιας οδού μέχρι την Κακαβιά ο χρόνος αυτός θα μειωθεί στις 3,5 ώρες και με την ολοκλήρωση του Δυτικού Άξονα των Βαλκανίων οι χρονικές αποστάσεις από τα Ιωάννινα θα είναι ως εξής : Για το Κότορ στο Μαυροβούνιο 6 ώρες, για το Ντουμπρόβνικ 7 ώρες , για την Τεργέστη 10 ώρες και για το Μόναχο 14 ώρες οδικώς.

Η ολοκλήρωση της Ιόνιας οδού μέχρι τον συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς και η σύνδεσή της με τον Διευρωπαϊκό οδικό άξονα των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί ένα ζωτικό στοιχείο για την Ήπειρο, όμως αν το δούμε προοπτικά, θα αποτελέσει ακόμα ένα Διευρωπαϊκό διάδρομο για τη χώρα που αφορά την Δυτική Μακεδονία αλλά και τη Δυτική Ελλάδα με προεκτάσεις τουριστικές, πολιτιστικές, ανάπτυξης των εμπορευματικών μεταφορών, ανάπτυξη της παραγωγής και νέων μονάδων κ.α.