Σωκράτης Φάμελλος: «Πόσο μακριά είναι η Αυστραλία;»

Άρθρο του Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλου, για την κλιματική κρίση, με αφορμή την τεράστια οικολογική καταστροφή από τις πυρκαγιές στην Αυστραλία, δημοσιεύτηκε, σήμερα, στην εφημερίδα «Τα Νέα».

«Ενώ οι φετινές πυρκαγιές τροφοδοτούν νέο κύκλο κινημάτων, ευαισθητοποίησης και αγωνίας για την κλιματική κρίση παγκοσμίως, τραγική αντίθεση αποτελεί το γεγονός ότι η Αυστραλία έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το αδύναμο αποτέλεσμα της πρόσφατης Συνόδου του ΟΗΕ για το Κλίμα, είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα άνθρακα και φυσικού αερίου μαζί με τις Η.Π.Α. και τη Βραζιλία, ενώ η νέα της κυβέρνηση ανακοίνωσε νέες επενδύσεις σε ανθρακωρυχεία. Αυτό είναι το μεγαλύτερο μας πρόβλημα στη μάχη για το Κλίμα: περισσεύουν οι δηλώσεις, όμως δεν αλλάζουν οι συμπεριφορές, κυρίως οι καταναλωτικές, αλλά ούτε και το παραγωγικό μοντέλο.

Οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς, όσο το ιδιωτικό κέρδος αποτελεί το μοναδικό κριτήριο άσκησης πολιτικής, αναπαραγωγής μηχανισμών εξουσίας και συγκρότησης της παγκόσμιας παραγωγής, οι καμπάνες της οικολογικής καταστροφής δεν θα σταματήσουν ποτέ να χτυπάνε πένθιμα» επισημαίνει ο Σ. Φάμελλος.

Τονίζει ακόμη ότι σε εθνικό επίπεδο, παρότι η απολιγνιτοποίηση έχει καταστεί πολιτικό σύνθημα πρώτης γραμμής, στην πραγματικότητα μένουμε πίσω ως χώρα. Η απεξάρτηση της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα και η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα δεν μπορεί να γίνει με την αντικατάσταση του λιγνίτη από το φυσικό αέριο, όπως προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης στην ηλεκτροπαραγωγή, τουλάχιστον μέχρι το 2050.

Και καταλήγει: «Η στείρα επικοινωνιακή εκμετάλλευση της κλιματικής κρίσης, στην οποία περιορίζεται η κυβέρνηση της ΝΔ, μπορεί να αποκλείσει την Ελλάδα από τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται και να μείνουμε πίσω στο νέο παγκόσμιο και περιφερειακό ανταγωνισμό. Τελικά μήπως η Αυστραλία δεν είναι και τόσο μακριά;»

Ακολουθεί το πλήρες άρθρο:

Ο πλανήτης βιώνει ακόμα μία μεγάλη οικολογική καταστροφή. Μετά τον Αμαζόνιο και τη Σιβηρία, εδώ και μήνες καίγεται κυριολεκτικά ολόκληρη η Αυστραλία. Οι πυρκαγιές στην Αυστραλία, που προκαλούνται και από την κλιματική αλλαγή και επιταχύνουν την εξέλιξή της, έχουν κάψει πάνω από 48 εκατομμύρια στρέμματα, έκταση έξι φορές μεγαλύτερη από τις πυρκαγιές στον Αμαζόνιο.

Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, σχεδόν μισό δισεκατομμύριο ζώα, πολλά αυτόχθονων ειδών, έχουν θανατωθεί και, δυστυχώς, πολλές ανθρώπινες ζωές έχουν προστεθεί σε αυτόν τον τραγικό απολογισμό. Κάποιοι χρησιμοποιούν το όρο πανκτονία (omnicide), ως μία επέκταση του όρου οικοκτονία (ecocide), για να περιγράψουν τα αποτελέσματα.

Και ενώ οι φετινές πυρκαγιές τροφοδοτούν νέο κύκλο κινημάτων, ευαισθητοποίησης και αγωνίας για την κλιματική κρίση παγκοσμίως, τραγική αντίθεση αποτελεί το γεγονός ότι η Αυστραλία έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το αδύναμο αποτέλεσμα της πρόσφατης Συνόδου του ΟΗΕ για το Κλίμα, είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα άνθρακα και φυσικού αερίου μαζί με τις Η.Π.Α. και τη Βραζιλία, ενώ η νέα της κυβέρνηση ανακοίνωσε νέες επενδύσεις σε ανθρακωρυχεία.

Αυτό είναι το μεγαλύτερο μας πρόβλημα στη μάχη για το Κλίμα: περισσεύουν οι δηλώσεις, όμως δεν αλλάζουν οι συμπεριφορές, κυρίως οι καταναλωτικές, αλλά ούτε και το παραγωγικό μοντέλο. Οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς, όσο το ιδιωτικό κέρδος αποτελεί το μοναδικό κριτήριο άσκησης πολιτικής, αναπαραγωγής μηχανισμών εξουσίας και συγκρότησης της παγκόσμιας παραγωγής, οι καμπάνες της οικολογικής καταστροφής δεν θα σταματήσουν ποτέ να χτυπάνε πένθιμα.

Είναι προφανές ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα, ο πόλεμος στη Συρία, ακόμα και η πρόσφατη, πολύ επικίνδυνη για την ειρήνη, εξέλιξη στη Μέση Ανατολή, συνδέονται με συμφέροντα της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων, αποκαλύπτοντας ότι τα ορυκτά καύσιμα «απειλούν» και το περιβάλλον και την ειρήνη, τα πιο σημαντικά αγαθά της ζωής.

Η μεταρρύθμιση που απαιτεί η κλιματική κρίση μας αφορά όλους, και τον καθένα χωριστά. Και το σύνθημα «σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά» μας περιλαμβάνει και ως άτομα αλλά και ως χώρα.

Σε εθνικό επίπεδο, παρότι η απολιγνιτοποίηση έχει καταστεί πολιτικό σύνθημα πρώτης γραμμής, στην πραγματικότητα μένουμε πίσω ως χώρα. Η απεξάρτηση της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα και η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα δεν μπορεί να γίνει με την αντικατάσταση του λιγνίτη από το φυσικό αέριο,όπως προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης στην ηλεκτροπαραγωγή, τουλάχιστον μέχρι το 2050.

Η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα απαιτεί επενδύσεις στην καινοτομία και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και όχι τη δημιουργία ενός ιδιωτικού μονοπωλίου στο εθνικό δίκτυο φυσικού αερίου, με την εκχώρηση ολόκληρου του ποσοστού του δημοσίου, που υλοποιεί αυτές τις μέρες η κυβέρνηση.

Και βέβαια, οι μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η «κλιματική μετάβαση» δεν είναι οι κοντόφθαλμες ιδιωτικοποιήσεις του κυβερνητικού σχεδίου, που θα μεταφέρουν το κόστος της μετάβασης στους καταναλωτές, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Απαιτείται αντίθετα, μια ισχυρή δημόσια πολιτική για το Κλίμα, με ένα δεσμευτικό νόμο, όπως ζητήσαμε ως ΣΥΡΙΖΑ, στη Βουλή, τον προηγούμενο μήνα. Ένα νόμο που θα απαντάει ολιστικά στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, της ενέργειας, της κοινωνίας (ενεργειακή φτώχεια) και της οικονομίας, και που θα δρομολογεί την κλιματική ουδετερότητα τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Ένα νόμο που θα θέτει ένα δεσμευτικό στόχο για τις κρατικές χρηματοδοτήσεις που θα διατίθενται για δράσεις σχετικές με την κλιματική κρίση, όπως στην ΕΕ, θα συναρτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία (ιδιωτικά και δημόσια) με το κλιματικό αποτύπωμα των επενδύσεων, με ειδική αναπτυξιακή στρατηγική για τις λιγνιτικές περιοχές, με τομές και στόχους στην ηλεκτροκίνηση, την εξοικονόμηση ενέργειας, την προώθηση της χρήσης υλικών με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, με υποστήριξη εργαλείων τοπικής ανάπτυξης, όπως οι Ενεργειακές Κοινότητες.

Με αλλαγές στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και στις χρήσεις γης σε ευάλωτες περιοχές (ακτογραμμή, ρέματα, μικτή ζώνη δάσους-κατοικίας) και ειδικό άξονα πολιτικών για τις βιώσιμες και ανθεκτικές πόλεις και την κοινωνική συνοχή, που αμφισβητείται και από την κλιματική κρίση.

Η στείρα επικοινωνιακή εκμετάλλευση της κλιματικής κρίσης, στην οποία περιορίζεται η κυβέρνηση της ΝΔ, μπορεί να αποκλείσει την Ελλάδα από τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται και να μείνουμε πίσω στο νέο παγκόσμιο και περιφερειακό ανταγωνισμό. Τελικά μήπως η Αυστραλία δεν είναι και τόσο μακριά;