Παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα στη Βουλή

Στις Επιτροπές Παραγωγής και Εμπορίου και Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής παρουσιάστηκε χθες το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), ώστε να ληφθούν υπόψη και οι παρατηρήσεις και των εκπροσώπων των κομμάτων, πριν την οριστικοποίηση του κειμένου.

Υπενθυμίζεται ότι η δημόσια διαβούλευση για το ΕΣΕΚ λήγει στις 16 Δεκεμβρίου. Ακολουθεί η παρουσίαση του τελικού κειμένου στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου και η υποβολή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν το τέλος του έτους.

Στην τοποθέτησή του, ο υφυπουργός Ενέργειας (και πρόεδρος της Διυπουργικής Επιτροπής για το ΕΣΕΚ) κ. Γεράσιμος Θωμάς παρουσίασε στους βουλευτές τις βασικές κατευθύνσεις του Σχεδίου, υπογραμμίζοντας ότι οι στόχοι που θέτει και οι πολιτικές που υιοθετεί συμβαδίζουν απόλυτα με το Green Deal που παρουσιάστηκε την Τετάρτη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δη με τον εμβληματικό στόχο της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

Ειδική αναφορά έκανε στην πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2028, το χρονοδιάγραμμα της οποίας θα παρουσιαστεί την Δευτέρα, στο πλαίσιο της παρουσίασης του business plan της ΔΕΗ. Τόνισε ότι έχει ληφθεί μέριμνα ώστε η Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ να ενσωματώνει τις βασικές παραδοχές για τη αξιολόγηση της επάρκειας του ηλεκτρικού συστήματος και υπογράμμισε ότι το masterplan για την Δίκαιη Μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών που θα παρουσιαστεί εντός του 2020 δεν θα είναι «έκθεση ιδεών, αλλά σχέδιο υλοποιήσιμο, με συγκεκριμένα μέτρα και κίνητρα».

Απαντώντας σε επισημάνσεις βουλευτών για τον ρόλο του φυσικού αερίου, ο κ. Θωμάς επεσήμανε ότι πρόκειται για το καύσιμο που θα εξασφαλίσει την ομαλή μετάβαση σε ένα σύστημα όπου οι ΑΠΕ, θα διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο (με ποσοστό που θα προσεγγίζει το 65% στην ηλεκτροπαραγωγή το 2030), αναδεικνυόμενες ως ο βασικός εθνικός ενεργειακός πόρος. «Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται ότι ο ρόλος του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα θα είναι μικρότερος το 2030 από ότι το 2020, κάτι που αποτυπώνεται στο νέο ΕΣΕΚ».

Ο υφυπουργός Ενέργειας αναφέρθηκε ακόμα στην ανάγκη ανάπτυξης των υποδομών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, τόσο των διασυνοριακών όσο κα των εγχώριων. Τις συνέδεσε μάλιστα με το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων του Υπουργείου (ΔΕΠΑ, ΔΕΔΔΗΕ κ.λπ.) και την ανάγκη προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων προκειμένου να επιταχυνθούν οι απαραίτητες επενδύσεις στα δίκτυα,  που αποτελούν ρυθμιζόμενες υποδομές από την Πολιτεία (μέσω της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας).

Όσον αφορά στις πρωτοβουλίες για την εξοικονόμηση ενέργειας, ο κ. Θωμάς είπε από το βήμα της Βουλής ότι κατά τους πρώτους μήνες του 2020 θα προκηρυχθεί το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» για ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων, το οποίο ανασχεδιάζεται ώστε οι παρεμβάσεις να χρηματοδοτούνται από τους ίδιους τους φορείς αλλά και από Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESPO’s), προκειμένου να κινητοποιηθούν και ιδιωτικοί πόροι. Την ίδια στιγμή, σχεδιάζονται καινούρια προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης για κατοικίες και βιομηχανίες, στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027.

Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ κ. Αλεξάνδρα Σδούκου αναφέρθηκε στο στόχο αύξησης της διείσδυσης των ΑΠΕ στον ενεργειακό μείγμα στο 35% έως το 2030 (σχεδόν διπλάσιο από τα σημερινά επίπεδα)  και τις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναληφθεί και που προγραμματίζονται προς την κατεύθυνση αυτή, από την απλοποίηση και επιτάχυνση όλων των αδειοδοτικών διαδικασιών –αρχής γενομένης από την άδεια παραγωγής- έως την εκπόνηση νέου Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις ΑΠΕ.

Τόνισε επίσης την ανάγκη δημιουργίας υβριδικών σταθμών ΑΠΕ στα νησιά, ανάπτυξης της διεσπαρμένης παραγωγής και την ανάγκη αύξησης της χρήσης των ΑΠΕ στις μεταφορές (μέσω και της ηλεκτροκίνησης) αλλά και στον κτιριακό τομέα (συστήματα ψύξης και θέρμανσης) ώστε να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι του ΕΣΕΚ. 

Υπογραμμίστηκε επίσης ότι βραχυπρόθεσμα το βάρος πέφτει στους αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς καθώς πρόκειται για πιο ώριμες τεχνολογίες με καλύτερη σχέση κόστους-οφέλους, κάτι που αποτυπώθηκε και στα αποτελέσματα της χθεσινής δημοπρασίας όπου οι τιμές διαμορφώθηκαν κοντά στα 55 ευρώ/MWh, δηλαδή σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την τρέχουσα Οριακή Τιμή Συστήματος.

Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός του ΥΠΕΝ, ωστόσο, περιλαμβάνει και άλλες μορφές ΑΠΕ, όπως η γεωθερμία, τα θαλάσσια αιολικά πάρκα και η κυματική ενέργεια, για τα οποία το Υπουργείο θα δρομολογήσει τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις.

Ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης αναφέρθηκε στην Εθνική Στρατηγική Κυκλικής Οικονομίας, ως μια οριζόντια δράση που στοχεύει στην βέλτιστη χρήση των πόρων (ενέργεια, νερό, πρώτες ύλες) σε όλους  τους κλάδους της οικονομίας.

Ο κ. Αραβώσης έκανε ειδική μνεία στις κανονιστικές και νομοθετικές ρυθμίσεις που προβλέπονται, στις δράσεις βελτίωσης της χρηματοδότησης (Green Financing) και το Επιχειρησιακό Σχέδιο που εκπονείται με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και στόχους όπως η θέσπιση Πράσινων και Κυκλικών Δημόσιων Συμβάσεων για 5 ομάδες προϊόντων άμεσα και το 20% των δημοσίων συμβάσεων, την χορήγηση κινήτρων σε επιχειρήσεις που επενδύουν στην κυκλική οικονομία και τη βιομηχανική συμβίωση, την επαναχρησιμοποίηση νερού από βιολογικούς καθαρισμούς κ.λπ.

Μίλησε τέλος για την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή που ενσωματώνει παρεμβάσεις που στοχεύουν -μεταξύ άλλων-  στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στην πιο αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων, στη διαχείριση των δασών και στην προσαρμογή των προδιαγραφών κατασκευής κτιρίων και υποδομών.

Μετά την παρουσίαση του ΕΣΕΚ στη Βουλή ακολούθησε συνάντηση της Διυπουργικής Επιτροπής για το ΕΣΕΚ, όπου συζητήθηκαν τα σχόλια που έχουν κατατεθεί μέχρι τώρα  και οι τελικές παρατηρήσεις των μελών της Επιτροπής, ενόψει της λήξης της διαβούλευσης τη Δευτέρα.