Καλαφάτης – Ασημακοπούλου: Αναγκαία η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή υποδομή υπερυπολογιστών

Την αναγκαιότητα συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή υποδομή υπερυπολογιστών αναδεικνύουν με κοινή ερώτηση που κατέθεσαν προς τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκο Παππά, η τομεάρχης Ψηφιακής Πολιτικής και βουλευτής Β΄ Αθηνών της ΝΔ Άννα – Μισέλ Ασημακοπούλου και ο αν. Τομεάρχης Εξωτερικών και βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης της ΝΔ Σταύρος Καλαφάτης.

Ειδικότερα στην ερώτησή τους αναδεικνύουν τη σύσταση κοινής επιχείρησης για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC), μια νέα νομική και χρηματοδοτική δομή που θα συγκεντρώνει πόρους από 25 ευρωπαϊκές χώρες, θα αναπτύσσει υποδομή υπερυπολογιστών και δεδομένων, και θα στηρίζει την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα, χάρη στη συμμετοχή επιστημόνων, επιχειρήσεων και βιομηχανικών κλάδων.

Η κοινή επιχείρηση EuroHPC θα συσταθεί τον Νοέμβριο του 2018 και θα παραμείνει σε λειτουργία έως το τέλος του 2026, ενώ θα έχει προϋπολογισμό ύψους 1 δισ. ευρώ, που θα προέρχεται κατά το ήμισυ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και κατά το άλλο ήμισυ από τα συμμετέχοντα ευρωπαϊκά κράτη μέλη. Πρόσθετοι πόροι αξίας άνω των 400 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από ιδιώτες εταίρους.

Επειδή η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να συμμετέχει στην κοινή επιχείρηση, οι βουλευτές της ΝΔ ερωτούν τον αρμόδιο Υπουργό πώς η οικοδόμηση της ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης θα ενσωματωθεί στην Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική και με ποιές δράσεις θα συμμετέχει η Ελλάδα στην κοινή επιχείρηση, ποιο θα είναι το ποσό συμμετοχής της και ποιες θα είναι οι πηγές χρηματοδότησης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Θέμα: Σχετικά με την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης

Στις 11 Ιανουαρίου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επενδύσει από κοινού με τα κράτη μέλη στην οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης.

Στις 6 Ιουνίου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε, ότι η στρατηγική για τη Ψηφιακή Ενιαία Αγορά πρέπει να συνδυαστεί με εξίσου φιλόδοξη χρηματοδότηση και με επενδύσεις στο πρόγραμμα Ψηφιακή Ευρώπη προκειμένου να αυξηθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αναπτυχθούν και να ενισχυθούν οι στρατηγικές ψηφιακές ικανότητες της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό πρότεινε τη δημιουργία του πρώτου προγράμματος Ψηφιακή Ευρώπη και την επένδυση 9,2 δισ. ευρώ για την προσαρμογή του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το διάστημα 2021-2027 στις εντεινόμενες ψηφιακές προκλήσεις.

Η πρόταση της Επιτροπής επικεντρώθηκε σε πέντε τομείς: α. Υπερυπολογιστές (χρηματοδότηση με ποσό ύψους 2,7 δισ. Ευρώ), β. Τεχνητή νοημοσύνη (χρηματοδότηση με ποσό ύψους 2,5 δισ. Ευρώ), γ. Kυβερνοασφάλεια και εμπιστοσύνη (χρηματοδότηση με ποσό ύψους 2 δισ. Ευρώ), δ. Ψηφιακές δεξιότητες (χρηματοδότηση με ποσό ύψους 700 εκατ), ε.

Διασφάλιση ευρείας χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας (χρηματοδότηση με ποσό ύψους 1,3 δισ. Ευρώ).
Όσον αφορά στην ενίσχυση των υπερυπολογιστών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει, ότι είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη πολλών τομέων, από την υγεία και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως την ασφάλεια των αυτοκινήτων και την κυβερνοασφάλεια.

Η χρηματοδότηση αυτή θα καταστήσει δυνατή την αποτελεσματικότερη και ευρύτερη χρήση των υπερυπολογιστών τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Στόχος του προγράμματος Ψηφιακή Ευρώπη είναι να αναπτυχθεί μια παγκόσμιας κλάσης υποδομή υπερυπολογιστών και δεδομένων με υπολογιστική ικανότητα εξακλίμακας (ένα δισεκατομμύριο δισεκατομμύρια ή 1018 υπολογισμοί ανά δευτερόλεπτο) ως το 2022/2023 και με δυνατότητες μεταεξακλίμακας ως το 2026/2027, ώστε η ΕΕ να εφοδιαστεί με τη δική της ανεξάρτητη και ανταγωνιστική τεχνολογία, να επιτευχθεί αριστεία στις εφαρμογές και να διευρυνθεί η διαθεσιμότητα και η χρήση των υπερυπολογιστών.

Στις 28 Σεπτεμβρίου 2018 το Συμβούλιο των Υπουργών της Ευρώπης ενέκρινε επίσημα τα σχέδια της Επιτροπής να επενδύσει από κοινού με τα κράτη μέλη στην οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης.

Το Συμβούλιο εξέδωσε νομίμως κανονισμό σχετικά με τη σύσταση κοινής επιχείρησης για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC), μια νέα νομική και χρηματοδοτική δομή που θα συγκεντρώνει πόρους από 25 ευρωπαϊκές χώρες, θα αναπτύσσει υποδομή υπερυπολογιστών και δεδομένων, και θα στηρίζει την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα, χάρη στη συμμετοχή επιστημόνων, επιχειρήσεων και βιομηχανικών κλάδων.

Η δομή αυτή θα βελτιώσει την πρόσβαση των Ευρωπαίων χρηστών από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε υπερυπολογιστές, που είναι καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Η κοινή επιχείρηση EuroHPC θα συσταθεί τον Νοέμβριο του 2018 και θα παραμείνει σε λειτουργία έως το τέλος του 2026.

Η κοινή επιχείρηση θα έχει προϋπολογισμό ύψους 1 δισ. ευρώ, που θα προέρχεται κατά το ήμισυ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και κατά το άλλο ήμισυ από τα συμμετέχοντα ευρωπαϊκά κράτη μέλη. Πρόσθετοι πόροι αξίας άνω των 400 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από ιδιώτες εταίρους.

Οι δραστηριότητες της κοινής επιχείρησης θα εστιάσουν σε δύο τομείς: Πρώτον στην πανευρωπαϊκή υποδομή υπερυπολογιστών, η οποία περιλαμβάνει την αγορά και εγκατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση δύο υπερυπολογιστών, μεταξύ των 5 κορυφαίων σε παγκόσμιο επίπεδο, και τουλάχιστον δύο άλλων που κατατάσσονται σήμερα στους 25 καλύτερους στον κόσμο.

Τα μηχανήματα αυτά θα είναι διασυνδεδεμένα με τους υφιστάμενους εθνικούς υπερυπολογιστές και θα διατίθενται σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σε όλη την Ευρώπη, για χρήση σε περισσότερα από 800 επιστημονικά και βιομηχανικά πεδία εφαρμογών.

Δεύτερον στην έρευνα και καινοτομία, με στόχο τη στήριξη της ανάπτυξης ενός ευρωπαϊκού οικοσυστήματος υπερυπολογιστών, που θα τονώσει τον κλάδο παροχής τεχνολογίας και θα δώσει τη δυνατότητα σε πολλούς χρήστες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, να έχουν πρόσβαση σε υπερυπολογιστικούς πόρους σε πολλά πεδία εφαρμογών.

Επειδή η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να συμμετέχει στην κοινή επιχείρηση.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Πώς η οικοδόμηση της ευρωπαϊκής υποδομής υπερυπολογιστών παγκόσμιας κλάσης θα ενσωματωθεί στην Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική;

2. Με ποιες δράσεις θα συμμετέχει η Ελλάδα στην κοινή επιχείρηση, ποιο θα είναι το ποσό συμμετοχής της και ποιες θα είναι οι πηγές χρηματοδότησης;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

1. Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, Βουλευτής Β΄ Αθηνών

2. Σταύρος Καλαφάτης, Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης