Η ανατομία των 5 μεγαλύτερων ενεργειακών έργων της χώρας

Ζωηρό παραμένει το ενδιαφέρον για την υλοποίηση ενεργειακών έργων στη χώρα, την ώρα που το κατασκευαστικό αντικείμενο που αφορά οδικά, μεταφορικά και άλλα έργα υποδομής φαίνεται να περνάει σε φάση συρρίκνωσης, ειδικά μετά την ολοκλήρωση του δικτύου των αυτοκινητοδρόμων, και την αρχή του τέλους για την κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης και του σιδηροδρομικού διαδρόμου Αθήνας-Θεσσαλονίκης.

Τα ενεργειακά projects λοιπόν, δεν είναι μόνο η «επόμενη μέρα» για τον κόσμο των κατασκευών αλλά και για τις αναπτυξιακές προοπτικές της ίδιας της χώρας συνολικά, εφόσον συμβάλλουν σημαντικά στην επιστροφή της στο δρόμο της βιωσιμότητας και την αναβάθμιση της γεωστρατηγικής σημασίας της. Ποια είναι όμως τα πιο σημαντικά έργα που βρίσκονται σε φάση υλοποίησης και υπόσχονται να αλλάξουν τον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας αλλά και της ευρύτερης περιοχής; 

Πτολεμαΐδα V

Αδιαμφισβήτητα, ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων με κόστος 1,39 δισ. ευρώ και εγκατεστημένη ισχύ 660 MW (140 εκ των οποίων για τηλεθέρμανση). Η κατασκευή της «Πτολεμαΐδας 5» ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2015 σε περιοχή του παλαιού ορυχείου Κομάνου στη Δυτική Μακεδονία και έρχεται, επί της ουσίας, να αντικαταστήσει τις 4 προηγούμενες μονάδες με μία, λιγότερο ενεργοβόρα και τεχνολογικά προηγμένη μονάδα, ευθυγραμμισμένη με τις ευρωπαϊκές και εθνικές απαιτήσεις όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιδόσεις. Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή της και τεθεί σε εμπορική λειτουργία το 2ο εξάμηνο του 2020, η 5η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην Πτολεμαΐδα θα καταστεί πλέον συνώνυμη του ΑΗΣ καθώς οι υφιστάμενες πεπαλαιωμένες μονάδες θα αδρανοποιηθούν οριστικά. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ΔΕΗ εξετάζει την εγκατάσταση φ/β πάρκου, ισχύος 200 MW στην ίδια περιοχή.

Ηλεκτρική διασύνδεση Κυκλάδων

Η ηλεκτρική διασύνδεση του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων με την ηπειρωτική χώρα ήταν ένα έργο που έμεινε στάσιμο για τουλάχιστον 2 δεκαετίες από τότε που ξεκίνησαν οι αρχικές μελέτες. Τον Νοέμβριο του 2006 χαρακτηρίστηκε με Υπουργική Απόφαση ως έργο «γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας» ωστόσο έπρεπε να παρέλθει μια ακόμη οκταετία για να περάσει σε φάση υλοποίησης. Τον Σεπτέμβριο του 2014 υπογράφηκε η σύμβαση για την Α’ Φάση που αφορούσε τη σύνδεση της Σύρου με το Λαύριο, καθώς και με τα νησιά Πάρο, Μύκονο και Τήνο με υποβρύχια καλώδια συνολικού μήκους 222 χλμ και κόστος 240 εκατ. ευρώ η οποία βρίσκεται υπό ολοκλήρωση (τέλη του 2017).

Η Β’ Φάση, με εκτιμώμενο κόστος 40 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει τη σύνδεση της Πάρου με τη Νάξο και της Νάξου με τη Μύκονο με υποβρύχια καλώδια συνολικού μήκους 47,6 χλμ. Επίσης προωθείται η αναβάθμιση των υφιστάμενων καλωδιακών συνδέσεων μεταξύ Άνδρου-Λιβαδιού (14,5 χλμ.) και Άνδρου-Τήνου (4 χλμ.). Η Γ’ και τελευταία Φάση του έργου, περιλαμβάνει την ολοκλήρωση πια της διασύνδεσης με την πόντιση και δεύτερου καλωδίου μεταξύ Λαυρίου και Σύρου με την επιφύλαξη να συμπεριληφθούν ακόμα περισσότερα νησιά.

Ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης (Μικρή και Μεγάλη)

Στο μέτωπο της Κρήτης, οι απαραίτητες διεργασίες για την υλοποίηση της αντίστοιχης, Α’ Φάσης ή «μικρής» διασύνδεσης (Πελοπόννησος-Κρήτη) βρίσκονται σε πιο πρώιμο στάδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, εκτιμάται ότι η Α’ Φάση θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2020, βάσει και της εμπειρίας από την εξέλιξη παρόμοιων έργων. Η «μικρή» διασύνδεση, με εκτιμώμενο κόστος τα 330 εκατ. ευρώ, είχε αναγνωριστεί ως επιτακτική ήδη από τη δεκαετία του 1980 αλλά λόγω οικονομικών και τεχνικών δυσκολιών, τα σχέδια αναβλήθηκαν για να επανέλθουν πιο δυναμικά στο προσκήνιο μετά το 2000.

Στην περίπτωση της «μεγάλης» διασύνδεσης με την Αττική, θα απαιτηθούν καλώδια συνεχούς ρεύματος, μεγάλου μήκους τα οποία θα κατασκευαστούν κατά παραγγελία και με πολύ αυστηρές προδιαγραφές, που σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη μορφολογία του βυθού αναμένεται να ανεβάσουν αισθητά τον βαθμό δυσκολίας αλλά και το κόστος της λεγόμενης Β’ Φάσης, το οποίο θα προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ.

TAP

Άλλο ένα τεράστιο ενεργειακό project που περνάει από τη χώρα μας. Ο αγωγός TAP θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz II του Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη. Ο μήκους περίπου 878 χλμ. αγωγός θα συνδεθεί με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους, στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και θα διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Nότιo Ιταλία. Ο αγωγός έχει ήδη φτάσει στο 50% της αποπεράτωσής του. Το κόστος του έργου στην Ελλάδα εκτιμάται στα 1,5 δισ. ευρώ.

Η όδευση του TAP μπορεί να διευκολύνει την προμήθεια φυσικού αερίου σε αρκετές χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Μαυροβουνίου, της Κροατίας κ.ά. Η προσγειάλωση του TAP στις ακτές της Ιταλίας παρέχει πολλαπλές δυνατότητες για περαιτέρω μεταφορά φυσικού αερίου της Κασπίας, σε μερικές από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές, όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία και η Αυστρία.

Αιολικό Πάρκο Καφηρέα

Αν και προσωρινά στον πάγο, λόγω προσφυγής ενός τοπικού Περιβαλλοντικού Συλλόγου και κατοίκων στο ΣτΕ, το ΑΠ του «Καφηρέα» στον Δήμο Καρύστου, που υλοποιείται από την Enel αναμένεται με την ολοκλήρωσή του να αποτελέσει τη μεγαλύτερη συστοιχία αιολικών πάρκων της χώρας, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 154 MW.

Η επένδυση της Enel αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ ενώ το έργο, βάσει χρονοδιαγράμματος, αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το α’ τρίμηνο του 2019 παράγοντας 483 GWh ρεύματος το χρόνο, που ισοδυναμούν στις ετήσιες ενεργειακές ανάγκες περίπου 129.000 ελληνικών νοικοκυριών, συμβάλλοντας στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου κατά 433.000 τόνους CO2 το χρόνο.

Φίλιππος Παναγόπουλος-ypodomes.com