ΒΟΑΚ: Η ΕΤΕπ, η αποπληρωμή και η ανάγκη για αυτοκινητόδρομο

H υπόθεση κατασκευής του Αυτοκινητόδρομου της Κρήτης, του γνωστού ΒΟΑΚ είναι ίσως η μεγαλύτερη ανάγκη σε έργο υποδομής στη χώρα. Είναι χαρακτηρισμένος ως δρόμος καρμανιόλα και κάθε χρόνο τα θύματα μετριούνται σε εκατοντάδες.

Η αναγκαιότητα αυτή έχει εκφραστεί ως θέληση από το Υπουργείο Υποδομών για να δημιουργήσει ένα ασφαλή κλειστό αυτοκινητόδρομο που σε πρώτη φάση θα καλύπτει τη διαδρομή Χανιά-Ηράκλειο με μήκος 140χλμ.

Η προσπάθεια εξεύρεσης χρηματοδότησης έχει ξεκινήσει εδώ και κάποιους μήνες και από το Υπουργείο δείχνουν αισιόδοξοι ότι θα μπορέσουν να κλείσουν το “deal” που θα δώσει υπόσταση στην υλοποίηση του έργου που ζητά το νησί επιτακτικά εδώ και δεκαετίες.

Στην προσπάθεια αυτή υπάρχουν 2 σημαντικοί αρνητικοί παράγοντες που χρήζουν επίλυσης. Ο πρώτος είναι η εμμονή των φορεών του νησιού για κατασκευή αυτοκινητόδρομου χωρίς διόδια. Αυτό δυσκολεύει εξαιρετικά την προσπάθεια του Υπουργείου Υποδομών καθώς η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ είναι κοινώς ένα “δάνειο”, μία επένδυση η οποία πρέπει να επιστραφεί στον φορέα σε κάποια συγκεκριμένα χρόνια με μία φόρμουλα η οποία θα πείσει την ΕΤΕπ ότι θα πάρει τα λεφτά της.

Αν λοιπόν δεν υπάρξουν διόδια, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι λεφτά δεν πρόκειται να βγουν από τα ταμεία της ΕΤΕπ. Η προσπάθεια του Υπουργείου για αποπληρωμή με πληρωμές διαθεσιμότητας κολλάει καθώς εκτός άλλων αυτό θα σήμαινε ότι η επένδυση θα έπρεπε να προστεθεί στο συνολικό χρέος της χώρας.

Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το ypodomes.com μία λύση που σκέφτηκε το Υπουργείο είναι το σύστημα της βινιέτας, το σύστημα διοδίων που είναι με χρονοχρέωση και όχι χιλιομετροχρέωση. Αυτό θα έλυνε το πρόβλημα καθώς το ΥΠΟΜΕ στηρίζεται στα περίπου 160.000 νοικιασμένα τουριστικά οχήματα που έχει το νησί ετησίως. Βέβαια αυτό δεν λύνει συνολικά το πρόβλημα της χρηματοδότησης, το μειώνει.

Η πλήρης λύση θα ήταν μία συμβολή όλων των οχημάτων, ακόμα και με μικρότερο τίμημα καθώς υπάρχει το δικαιολογητικό της απουσίας ύπαρξης εναλλακτικού δικτύου. Αυτό θα έδινε το δικαίωμα στο Υπουργείο να περάσει την πρόταση του και να πάρει τη χρηματοδότηση που θέλει. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι εκτός από τα νοικιασμένα οχήματα μεγάλο βάρος θα σηκώνει ο δρόμος από τα τουριστικά πούλμαν αλλά και τα φορτηγά που θα χρησιμοποιούν τον δρόμο.

Εδώ ερχόμαστε στο δεύτερο προβλημα που είναι η συντήρηση του δρόμου. Έχοντας μπροστά μας το παράδειγμα της Εγνατίας Οδού όπου μετά από πολλά χρόνια λειτουργίας δεν έχει γίνει η λεγόμενη “βαριά” συντήρηση που κοστίζει αρκετά εκατομμύρια ευρώ, αλλά και η καθημερινή συντήρηση έχει δοθεί μέσω διαγωνισμών κοστίζοντας αρκετές δεκάδες εκατομμύρια το χρόνο στο Υπουργείο Υποδομών (μέσω της εταιρείας της Εγνατίας).

Στους υπόλοιπους δρόμους με παραχώρηση της χώρας, εκτός της Εγνατίας, οι αυτοκινητόδρομοι διαθέτουν ενά τακτά χιλιόμετρα ΣΕΑ (για ξεκούραση, ανεφοδιασμό και εστίαση), χώρους WC με σύγχρονες προδιαγραφές, οχήματα που περιπολούν τον άξονα σε 24ωρη βάση, οδική βοήθεια και βέβαια τακτική συντήρηση αλλά και βαριά συντήρηση.

Εάν κατασκευάσουμε τον ΒΟΑΚ με το μοντέλο της Εγνατίας Οδού και όχι με παραχώρηση θα έχουμε μεν έναν αυτοκινητόδρομο με σύγχρονα στοιχεία ασφάλειας και άνεσης αλλά όχι στο ίδιο επίπεδο που είναι οι δρόμοι της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Μην ξεχνάμε πως η Εγνατία Οδός ιδιωτικοποιείται και ένας από τους βασικούς λόγους είναι και αυτός.

Το βασικό θέμα της κατασκευής του ΒΟΑΚ είναι η χρηματοδότηση αλλά και το μοντέλο λειτουργίας. Βάσει αυτού θα δούμε ποια βέλτιστη λύση θα βρεθεί, προκειμένου και με τη βοήθεια της Στρατηγικής Μελέτης που ξεκινά, να μπορέσει ο σχετικός διαγωνισμός να ξεκινήσει το συντομότερο, πιθανότατα όμως το 2018. Η ολοκλήρωση του έργου στην καλύτερη περίπτωση θα είναι το 2023 ενώ άγνωστος συντελεστής είναι προς το παρόν οι απαλλοτριώσεις που θα χρειαστούν καθώς παράγοντες της αγοράς όπως λένε στο ypodomes.com φοβούνται πως η αξία της γης στη Κρήτη θα είναι αρκετά μεγαλύτερη από ότι έχουμε συναντήσει στην κατασκευή των αυτοκινητόδρομων στην Ηπειρωτική Ελλάδα.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter