Τί προτείνει ο ΣΤΕΑΤ για να συνεχίσει η αναπτυξιακή δυναμική του τομέα των κατασκευών στην χώρα

Τις προτάσεις του για να συνεχίσει την αναπτυξιακή του δυναμική ο τομέας των κατασκευών στη χώρα, κατέθεσε ο ΣΤΕΑΤ μετά την τακτική γενική συνέλευση του Συνδέσμου, στις 14 Μαϊου 2025.

Σε συνθήκες ιδιαίτερων απαιτήσεων και υποβοηθώντας την ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας, ο τομέας των κατασκευών συμμετέχει καθοριστικά στην συνέχιση της αναπτυξιακής δυναμικής, ανταποκρινόμενος στις νέες απαιτήσεις που δημιουργούνται, απασχολώντας εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους και συνεισφέροντας ουσιαστικά στην παραγωγική απορρόφηση των διατιθέμενων πόρων.

Είναι ουσιαστικής σημασίας σε αυτή την ευρύτερη αναπτυξιακή προσπάθεια, η δόμηση και επεξεργασία σχεδιασμού και προγραμματισμού σε εθνικό επίπεδο, στα πλαίσια ισόρροπης ανάπτυξης και με ειδικότερη έμφαση στα ζητήματα που συναρτώνται με την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον.

Είναι παράλληλα εξαιρετικά σημαντική η ανάδειξη και προώθηση από την πλευρά μας προτάσεων και λύσεων σημαντικών για την επίτευξη των στόχων που επιδιώκονται, με ιδιαίτερη έμφαση στα ζητήματα ουσιαστικών παρεμβάσεων στο θεσμικό πλαίσιο και στην αξιοποίηση και διεύρυνση των πόρων.

1. Παρατηρητήριο Τιμών και Σύστημα Ενιαίων Τεχνικών Προδιαγραφών.

Επί μακρό χρονικό διάστημα υπήρξαν προσπάθειες για την καθιέρωση Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών Έργων και Μελετών. Ιδρύθηκε με ΚΥΑ η Εταιρεία Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών, στην οποία οι εκπρόσωποι του Δημοσίου δεν έχουν οριστεί και η οποία δεν έχει λειτουργήσει.

Η άμεση προσαρμογή της χώρας, ανάλογα και σύμφωνα με ό,τι έχουν πράξει και όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη λειτουργία Παρατηρητηρίου Τιμών και στην εφαρμογή Συστήματος Ενιαίων Τεχνικών Προδιαγραφών, είναι απόλυτα επιβεβλημένη. Δεν είναι δυνατόν η κοστολόγηση των έργων να γίνεται με ανεπίκαιρες και παρωχημένες τιμές μονάδας και να μην υπάρχει ανταπόκριση σε σύγχρονες προδιαγραφές.

2. Συντελεστές Αναθεώρησης – Αναλυτικά Τιμολόγια.

Είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί άμεσα το θέμα των Συντελεστών Αναθεώρησης και των Αναλυτικών Τιμολογίων Έργων.

Είναι απαραίτητο οι τιμές, οι αναλύσεις και η αναθεώρηση να εφαρμόζονται σε όλες τις Δημόσιες Συμβάσεις και στις Συμβάσεις Παραχώρησης, ειδικότερα μετά την λειτουργία του Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών.

Είναι επίσης αναγκαίο να προχωρήσει η επικαιροποίηση προϋπολογισμών όλων των προς δημοπράτηση Δημόσιων Έργων, Έργων Παραχώρησης και έργων ΣΔΙΤ.

Η αξιοποίηση της εργασίας για τιμές μονάδας και συντελεστές αναθεώρησης που ολοκληρώθηκε για συγκεκριμένα άρθρα το 2023 από την πλευρά μας, μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στον ορθό καθορισμό των τιμών.

Η χώρα μα δεν πρέπει πλέον να ξεχωρίζει αρνητικά για το συγκεκριμένο θέμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

3. Προκαταβλητέο ποσό κατά την ανάληψη έργου Παραχώρησης.

Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται η πρακτική τιμωρίας της χώρας και να της επιβάλλεται να προωθούνται για την αποπληρωμή του χρέους τα μεγάλα ποσά που καταβάλλονται από ανάδοχο κατά την ανάληψη έργου Παραχώρησης.

Είναι αναγκαίο τα μεγάλα αυτά ποσά, να αποτελέσουν τροφοδότη Ειδικού Εθνικού Ταμείου Έργων, για την διασφάλιση και της ελλείπουσας και λόγω κλιματικής κρίσης χρηματοδότησης.

Μετά από εποχές κρίσεων χωρίς ευθύνη της χώρας (υγείας, πολεμικών συγκρούσεων) είναι αναγκαία η άμεση και ουσιαστική αλλαγή αυτών των ρυθμίσεων με διαπραγμάτευση που πρέπει να επιδιωχθεί.

4. Καθυστερήσεις πληρωμών – Βιωσιμότητα έργων.

Οι γενικότερες συνθήκες διαμορφώνουν έλλειψη πιστώσεων με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις καθυστερήσεις πληρωμών του Δημοσίου.

Η καθυστέρηση διάθεσης των αναγκαίων πιστώσεων, έχει άμεσες επιπτώσεις στους αναδόχους και επηρεάζει αρνητικά και τον συνολικό προγραμματισμό του Δημοσίου.

Για τον σκοπό αυτό είναι αναγκαία η εξεύρεση λύσεων χρηματοδότησης των έργων και στο πλαίσιο των ευρύτερων προτάσεων που κατατέθηκαν.

Είναι δυνατόν να προχωρήσει η δημιουργία Εθνικού Ταμείου Έργων Υποδομής, για την ευρύτερη αξιοποίηση πόρων.

Η συγκεκριμένη πρόταση αποτελεί στρατηγική προσέγγιση για την συγκέντρωση και διοχέτευση πόρων σε μικρά και μεγάλα έργα που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και την συνδεσιμότητα της χώρας.

Πηγές χρηματοδότησης μπορούν να είναι έσοδα από τέλη διοδίων ή λιμενικά τέλη, μερίδιο από φόρους καυσίμων / κυκλοφορίας, κοινοτικά κονδύλια (νέο Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ), Πράσινα Ομόλογα, Ομόλογα Έργων (Project Bonds), τέλη ρύπων, Εθνικός Προϋπολογισμός.