Στην τελική ευθεία το νομοσχέδιο για τις Πρότυπες Προτάσεις – Σε τροχιά και νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο για την Αθήνα

Στην τελική ευθεία περνά το νομοσχέδιο με τις αλλαγές για τις Πρότυπες Προτάσεις από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Πριν από μερικές ημέρες το θέμα πέρασε από το Υπουργικό Συμβούλιο και επόμενα βήματα είναι να γίνει η απαραίτητη ευθυγράμμιση με άλλα υπουργεία που έχουν λόγο στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Στόχος είναι με την ολοκλήρωση των αλλαγών να μπει το νομοσχέδιο σε διαβούλευση και με την ολοκλήρωση του να μπορέσει να περάσει από τη Βουλή. Με τον αναμορφωμένο νόμο των Πρότυπων Προτάσεων θα είμαστε πλέον σε ένα νέο περιβάλλον σε σχέση με την υλοποίηση αντίστοιχων έργων.

Αυτό που έχει ξεκαθαριστεί, είναι πως μιλάμε μόνο για έργα παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ και με προϋπολογισμό άνω των 200 εκατ. ευρώ. Αυστηρά δημόσια έργα έχουν αποκλειστεί από την συγκεκριμένη μέθοδο.

Όπως φαίνεται μετά την ψήφιση του νέου νόμου για τις Πρότυπες Προτάσεις θα μπορεί να γίνει και το ξεκλείδωμα των φακέλων που έχουν κατατεθεί στο υπουργείο ΥΠΟΜΕ από το 2023.

Ως έργα που έργα που τυγχάνουν του ενδιαφέροντος του υπουργείου, φαίνεται πως είναι η Σήραγγα Ηλιούπολης και ο νέος άξονας Ελευσίνα-Οινόφυτα.

Κρίσιμο σημείο για την έναρξη του σχεδιασμού υλοποίησης των έργων αυτών είναι να κλειδώσει η χρηματοδότηση τους, καθώς θα πρέπει να οριστικοποιηθεί το μείγμα που θα δώσει το απαραίτητο “καύσιμο” στα έργα αυτά για να μπορέσει να τρέξει μια διαγωνιστική διαδικασία.

Να θυμίσουμε πως προσφάτως ο Γιώργος Συριανός, που θεωρείται ο “πατέρας” της μεθόδου των Πρότυπων Προτάσεων στην Ελλάδα, είχε προτείνει να μετατεθεί στο μέλλον η χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα ένα “τράτο χρόνου” 10-12 ετών στο οποίο το έργο, με ιδιωτική χρηματοδότηση θα μπορούσε να μπει σε στάδιο υλοποίησης και λειτουργίας και στη συνέχεια να έμπαινε στο κάδρο και η δημόσια συμμετοχή.

Ένα άλλο κέρδος που φαίνεται να έχει η πρόταση αυτή είναι πως ουσιαστικά το Δημόσιο θα μπορέσει να υλοποιήσει εμβληματικά έργα, όπως αυτά των επεκτάσεων της Αττικής Οδού, με σημερινά κόστη και μελλοντικά να έχει την δυνατότητα συμμετοχής, ανάλογα με το ποσό το οποίο συνήθως αναλογεί σε έργα παραχωρήσεων ή ΣΔΙΤ.

Από την άλλη το αρνητικό που φαίνεται να έχουν οι Πρότυπες Προτάσεις είναι πως, όπως και τα έργα-ΣΔΙΤ δεσμεύουν μελλοντικά χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό, αυξάνοντας με κάθε ένα έργο τις κρατικές υποχρεώσεις.

Αυτό πάντως που διαφαίνεται το τελευταίο διάστημα είναι πως το θέμα των Πρότυπων Προτάσεων έχει μπει στην ατζέντα για την προώθηση προς υλοποίηση έργων. Ένας κινητήριος μοχλός, είναι το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πρωτεύουσας που φέρνει στην επιφάνεια ανάγκες για νέες παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο με την διεύρυνση των ελεύθερων λεωφόρων που μπορούν να προσφέρουν συντομότερο χρόνο στους χρήστες.

Στην πρόσφατη ημερίδα του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, είχε παρουσιαστεί ένας δεκάλογος έργων, μεταξύ των οποίων οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού προς Ραφήνα και Λαύριο αλλά και η περίφημη Σήραγγα Αργυρούπολης που υπάρχει ως option στο υφιστάμενο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας.

Αναφορικά με αυτό το έργο, πρόκειται για μια σήραγγα που ξεκινά από το ύψος περίπου της Αργυρούπολης, διασχίζει υπογείως τον Υμηττό και καταλήγει στον κόμβο 19 της Αττικής Οδού, μεταξύ των Αεροδρομίου και Κορωπίου (στο ύψος του σταθμού διοδίων) πολύ κοντά στο αεροδρόμιο. Πρόκειται για έναν ανισόπεδο κόμβο “σε αναμονή” καθώς προϋποθέτει την ύπαρξη του συγκεκριμένου άξονα.

Έρχεται νέο Ρυθμιστικό για την Αθήνα

Για το Ρυθμιστικό της Αθήνας, όπως ειπώθηκε στο συνέδριο των συγκοινωνιολόγων εξετάζεται πλέον από το υπουργείο ΠΕΝ η αναθεώρηση και επικαιροποίηση του,  καθώς το τελευταίο έρχεται από το 2013. Σύμφωνα με πληροφορίες τις επόμενες ημέρες, θα βγει διαγωνισμός από την Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας για την ανάθεση της εκπόνησης της σχετικής μελέτης η οποία θα οδηγήσει σε ένα νέο Ρυθμιστικό που θα συνοδεύει τα έργα στην Αττική τις επόμενες δεκαετίες.

Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 1,11 εκατ. ευρώ με τον ΦΠΑ και έχει ορίζονται ολοκλήρωσης περί τα τέλη Αυγούστου. Η χρηματοδότηση καλύπτεται από το Πράσινο Ταμείο. Στόχος είναι όπως είχε πει στην ημερίδα ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, Ευθύμης Μπακογιάννης “αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και για το υπουργείο Μεταφορών και για εμάς, όσο συμπληρωματικά της αρμοδιότητες μας αυτό επιτρέπεται και στο πλαίσιο του σχεδιασμού που κάνουμε, θεωρώ ότι αυτό το Ρυθμιστικό σχέδιο θα προβλέψει τις ανάγκες των επεκτάσεων για τα επόμενα τουλάχιστον 30 χρόνια”.

Σήμερα η κυκλοφορία της Αττικής Οδού για τον πρώτο μήνα είναι αυξημένη κατά 5% σε σχέση με το 2024. Κατά μέσο όρο η ημερήσια κυκλοφορία έχει διαμορφωθεί σε περίπου 260.000 οχήματα. Το απόλυτο ρεκόρ ήταν πριν την κρίση με 310.000 οχήματα ημερησίως. Το 2023 ο μέσος όρος ήταν 260.000 οχήματα και το 2024 270.000 οχήματα.

Ουσιαστικά με το ρυθμό αύξησης της χρήσης της Αττικής Οδού (όπου έχουμε πλέον και χαμηλότερο διόδιο κατά 30 λεπτά) το ρεκόρ του 2009, είναι πιθανόν να πιαστεί την επόμενη τριετία, πράγμα που θα σημάνει και ακόμα μεγαλύτερες ανασχέσεις τις ώρες αιχμής. Αν σε αυτό προσθέσουμε και την επιβάρυνση που θα δεχθεί από την λειτουργία του πόλου του Ελληνικού, τότε προς τα τέλη της δεκαετίας η Αττική Οδός θα δέχεται πολύ μεγάλες πιέσεις.