Ο ρόλος του μελετητή στην απανθρακοποίηση στον κτιριακό τομέα και στη βιομηχανία

Άρθρο από τους: Αναστασία Σπανού – Επικεφαλής εξοικονόμησης Ενέργειας LDK και Σταύρος Δαμιανίδης – Β` Αντιπρόεδρος ΣΕΓΜ και Γενικός Διευθυντής LDK

Η απανθρακοποίηση αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και την προώθηση ενεργειακών πολιτικών που εστιάζουν στην βιωσιμότητα και την προστασία των φυσικών πόρων. Μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες όπως το European Green Deal, η στρατηγική για την ενεργειακή απόδοση, το Fit for 55, το REPowerEU και άλλες, θέτουν μεταξύ άλλων τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 32.5% έως το 2030 αλλά και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050, στόχοι που υιοθετούνται από τα κράτη-μέλη της ΕΕ.

Στην Ελλάδα, οι στόχοι αυτοί έχουν ενσωματωθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δίνει έμφαση σε μέτρα όπως η απολιγνιτοποίηση, η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στον κτιριακό και βιομηχανικό τομέα.

Ειδικότερα, η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα, κυρίως μέσω της σταδιακής απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, της διείσδυσης των ΑΠΕ και της αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και εγκαταστάσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, ο μελετητικός κλάδος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της απανθρακοποίησης και την εξοικονόμηση ενέργειας μέσα από πολυεπίπεδες δραστηριότητες που αφορούν τόσο στον κτιριακό τομέα όσο και στη βιομηχανία. Πιο συγκεκριμένα, στον κτιριακό τομέα ο μελετητικός κλάδος εμπλέκεται στην εκπόνηση ενεργειακών μελετών για την αξιολόγηση και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων διαφόρων τυπολογιών.

Με τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών και καινοτόμων υλικών, οι μελετητές προτείνουν λύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών CO2. Παράλληλα, παρέχονται εξειδικευμένες τεχνικές λύσεις και μελέτες εφαρμογής για τα Η/Μ συστήματα και άλλες υποδομές των κτιρίων.

Η αναβάθμιση των κτιρίων περιλαμβάνει όχι μόνο την αντικατάσταση παραδοσιακών τεχνολογιών με πιο αποδοτικές, αλλά και την ολοκληρωμένη εφαρμογή πράσινων λύσεων. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση ηλιακών συστημάτων, συστημάτων γεωθερμίας, ενεργειακών αποθηκεύσεων και άλλων μέτρων που εστιάζουν στη βελτίωση της βιωσιμότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων.

Η ενεργειακή εξοικονόμηση που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των δράσεων που αναφέρονται παραπάνω εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, όπως είναι η υφιστάμενη κατάσταση του κτιρίου, οι τύποι των επεμβάσεων και οι τεχνολογίες που εφαρμόζονται. Γενικά, με βάση την υλοποίηση έργων ενεργειακής αναβάθμισης και μελετών σκοπιμότητας, η ενεργειακή εξοικονόμηση σε μελετώμενα κτίρια κυμαίνεται μεταξύ 30-50% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας.

Ο συνδυασμός πολλαπλών τεχνολογιών ανάλογα με τις ανάγκες κάθε κτιρίου και σύμφωνα με τη χρήση του, μπορεί να οδηγήσει σε συνολική εξοικονόμηση ενέργειας άνω του 25-30%, ετησίως. Ταυτόχρονα, ο έλεγχος και η παρακολούθηση των ενεργειακών κέντρων κόστους σε συνεχή βάση με τη χρήση προηγμένων συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης (BMS) επιτρέπει τη βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, σε ποσοστό που μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 10% – 30%.

Επιπρόσθετα, η χρήση καινοτόμων υλικών στα κτίρια όπως τα ψυχρά υλικά (cool materials) στις στέγες και τις εξωτερικές οριζόντιες και κάθετες επιφάνειες, αλλά και υλικών αλλαγής φάσης (PCM – Phase Change Materials) που μπορούν να ενσωματωθούν σε διάφορα δομικά υλικά, συμβάλλουν σημαντικά στην βελτίωση των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου, με εξοικονόμηση που μπορεί να φτάσει και το 20% ανάλογα με την τυπολογία και τη χρήση του κτιρίου.

Στον βιομηχανικό τομέα, ο μελετητικός κλάδος συμβάλλει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεων, παρέχοντας λύσεις βελτιστοποίησης τόσο για τα μηχανήματα όσο και για τη γενικότερη λειτουργία των μονάδων παραγωγής. Μέσα από την παροχή εξειδικευμένων μελετών και σχεδιασμού, προτείνονται βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, την αποθήκευση ενέργειας, την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων, και την προώθηση στρατηγικών που ευθυγραμμίζονται με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Με τον τρόπο αυτό, η παραγωγή ενέργειας και οι διαδικασίες των βιομηχανιών γίνονται πιο αποδοτικές, μειώνοντας τις απώλειες ενέργειας και αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές.

Επιπρόσθετα, ο κλάδος υποστηρίζει την τοπική αυτοδιοίκηση στην κατεύθυνση της απανθρακοποίησης, παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες για την ανάπτυξη τοπικών σχεδίων δράσης για την ενέργεια και το κλίμα (ΣΔΑΕΚ). Από την άλλη πλευρά, συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση εθνικών πολιτικών και σχεδίων για την ενεργειακή μετάβαση και εμπλέκεται στην υλοποίηση έργων ευρωπαϊκών προγραμμάτων (όπως Horizon202, LIFE+ κλπ), που συμβάλουν στους στόχους αυτούς.

Το παραπάνω άρθρο εντάσσεται στην συνεργασία του ypodomes.com με τον ΣΕΓΜ