19 χρόνια συνεχούς δράσης γιορτάζει το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς»

Φέτος το Μάιο, το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» συμπληρώνει 19 χρόνια συνεχούς δράσης για έναν κόσμο καλύτερο, «έναν κόσμο χωρίς τροχαία δυστυχήματα».

Ήταν 12 Μαΐου 2005 όταν ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», ένα χρόνο σχεδόν μετά την τραγική και άδικη απώλεια του Πάνου, του νεαρού φοιτητή του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και δημοσιογράφου του Ειδικού Τύπου του αυτοκινήτου, που έχασε τη ζωή του στα 22 του χρόνια, ενώ ταξίδευε στην Εθνική καρμανιόλα της Κορίνθου Πατρών, για να παρακολουθήσει τα μαθήματά του. Την ίδια χρονιά η Ελλάδα είχε τη θλιβερή πρωτιά στα τροχαία δυστυχήματα σε όλη την Ευρώπη, που ήταν και παραμένει η πρώτη αιτία θανάτου για τους νέους στην Ελλάδα και παγκοσμίως.

Για να αντιμετωπιστεί η σοβαρή αυτή κατάσταση, ιδρύθηκε το Ινστιτούτο, με κόπο, αγώνα, στόχους και όραμα, με ιδρυτικά μέλη το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, επιλεγμένους επιχειρηματικούς φορείς και ευαισθητοποιημένους φορείς και πολίτες. Ταυτόχρονα, συσπειρώσανε -και συνεχίζουνε να συσπειρώνουνε- φορείς και δυνάμεις, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ώστε το μήνυμα για την ασφάλεια στους δρόμους να ακουστεί δυνατότερα και να ταξιδέψει όσο το δυνατόν πιο μακριά.

Όραμα του Ινστιτούτου είναι «ένας κόσμος χωρίς τροχαία δυστυχήματα» και αποστολή του η καλλιέργεια κυκλοφοριακής παιδείας και η υποστήριξη της Πολιτείας σε δράσεις πρόληψης, καθώς οι τροχαίες συγκρούσεις αποτελούν μάστιγα για την κοινωνία και τροχοπέδη για την ανάπτυξη της χώρας.

Στον τομέα της Οδικής Ασφάλειας, συνεισφέρουν με έργο και εμπειρία 19 ετών, με έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό με συνέπεια και συνέχεια, δίπλα στους πολίτες και στην Πολιτεία. Το έργο και οι δράσεις του Ινστιτούτου είναι εναρμονισμένα με τις στρατηγικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ο.Η.Ε. (UN SDGs), για την επίτευξη του στόχου μείωσης των τροχαίων δυστυχημάτων κατά 50% έως το 2030 ενώ πλήθος από τις δράσεις που υλοποιεί επί σειρά ετών το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» έχουν συμπεριληφθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας.

H Οδική Ασφάλεια είναι και πρέπει να είναι βασική προτεραιότητα και της Πολιτείας και του καθενός από εμάς ξεχωριστά.

Με αυτήν την προτεραιότητα, σχεδιάσανε και υλοποιήσανε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, για όλες τις ηλικίες και για όλα τα βασικά ζητήματα της Οδικής Ασφάλειας. Κοινωνικά μηνύματα που μεταδόθηκαν από τα κανάλια επικοινωνίας συνέβαλαν στο να αλλάξουν λανθασμένες στάσεις και συμπεριφορές που ήταν υπαίτιες για τις ανθρώπινες απώλειες στο δρόμο αλλά και να δημιουργηθούν νέα πρότυπα και να υιοθετηθούν ασφαλείς συμπεριφορές, κυρίως από τους νεότερους χρήστες του οδικού δικτύου.

Σχεδιάσανε πρωτοπόρα εκπαιδευτικά προγράμματα για την κυκλοφοριακή αγωγή και την Οδική Ασφάλεια, συνδυάζοντας τη θεωρία, τη βιωματική μάθηση και τη χρήση προσομοιωτών τελευταίας τεχνολογίας, για να εκπαιδεύσουνε παιδιά, νέους, ενήλικες, γονείς, εκπαιδευτικούς, στρατευμένους, στελέχη εταιρειών, μεγαλύτερους σε ηλικία οδηγούς, παραβατικούς νέους και τις οικογένειές τους, κ.α. Βασισμένα σε επιστημονική τεκμηρίωση και πιστοποιημένα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, τα καινοτόμα εκπαιδευτικά μας προγράμματα έχουν αναδειχθεί σε καλές πρακτικές (best practices) διεθνώς.

Στο πλαίσιο της ενεργοποίησης των πολιτών και της κοινωνικής συνεισφοράς, δημιουργήσανε την Τράπεζα Αίματος του Ι.Ο.ΑΣ. για τους τραυματίες από τροχαία και τους συνανθρώπους  που το έχουν ανάγκη, και ενισχύουν κάθε χρόνο με εθελοντικές αιμοδοσίες στο μετρό Σύνταγμα σε συνεργασία με νοσοκομεία και το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας. Κάθε Οκτώβριο πραγματοποιούν με επιτυχία σε όλη την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Νύχτα χωρίς Ατυχήματα, όλοι μαζί εθελοντές και στελέχη του Ι.Ο.ΑΣ., σε συνεργασία με Οργανισμούς, Φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και την Κοινωνία των Πολιτών, με στόχο την προώθηση του μηνύματος «αλκοόλ και οδήγηση δεν πάνε μαζί».

Συχνά πραγματοποιούν επίσης τη δράση «Καθαρές Πινακίδες-Ασφαλέστεροι Δρόμοι», όπου ομάδες εθελοντών, στελεχών του Ι.Ο.ΑΣ., εκπροσώπων εταιρειών και σχολείων, καθαρίζουν βανδαλισμένες πινακίδες οδικής σήμανσης, με την αιγίδα του Υπουργείου Μεταφορών και των Δήμων.

Η προσέγγιση του Ινστιτούτου θεωρείται πρωτοποριακή καθώς ένα «δύσκολο» θέμα, με τραγικές συνέπειες για την ανθρώπινη ζωή, όπως είναι των τροχαίων συμβάντων, αντιμετωπίζεται με προσέγγιση θετικής σκέψης και δημιουργικής προσφοράς: το Ι.Ο.ΑΣ εμπλέκει ενεργά την κοινωνία και συσπειρώνει εθελοντές ενδυναμώνοντας το ήδη σημαντικό έργο που επιτελείται. 19 χρόνια τώρα, συνεργαζόνται σε συνεχή βάση με την Πολιτεία και τους εντεταλμένους θεσμικούς φορείς σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Με παραστάσεις του στη Βουλή των Ελλήνων τόσο στη συζήτηση νομοσχεδίων για θέματα της Οδικής Ασφάλειας όσο και στην ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, το Ινστιτούτο δίνει πάντα το παρόν, πιστό στη δέσμευση και την αποστολή του να στηρίξει το έργο της Πολιτείας, συνεισφέροντας στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου μέσα από την πρόληψη και μείωση των θανάσιμων και σοβαρών τραυματισμών από τροχαία. Έχει επίσης ιδρύσει την πρώτη Συμμαχία στην Ελλάδα, τη ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ «ΔΡΟΜΟΙ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ», όπου φορείς, Οργανισμοί και εταιρείες με κοινωνική ευαισθησία συνεργάζονται για την προώθηση της Οδικής Ασφάλειας.

Σε διεθνές επίπεδο το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» παρουσιάζει τις εξελίξεις και την πρόοδο που επιτελείται στη χώρα  στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) και στη Διεθνή Ομοσπονδία Αυτοκινήτου (FIA). Ταυτόχρονα προωθεί σε χώρες μέλη της ΕΕ τα θέματα της Ευρωπαϊκής Χάρτας Οδικής Ασφάλειας (ERSC) και ως Συμβουλευτικό Όργανο του ΟΗΕ το Ινστιτούτο συμμετέχει ενεργά στο Global Road Safety Forum του ΟΗΕ, σε εκδηλώσεις, Ημερίδες και Συνέδρια σε όλο τον κόσμο, με παρουσιάσεις, ενημερωτικά έντυπα και επιστημονικές δημοσιεύσεις σε εθνικά και διεθνή περιοδικά.

Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) “Πάνος Μυλωνάς”, αξιοποιώντας ένα μεγάλο δίκτυο διεθνών συνεργατών, έχει μακρά εμπειρία στο συντονισμό και τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα που αποσκοπούν αφενός στην ευαισθητοποίηση και αφετέρου στη δημιουργία εκπαιδευτικών εργαλείων για την Οδική Ασφάλεια & Κινητικότητα.

Στο πλαίσιο ενός τέτοιου ευρωπαϊκού προγράμματος δημιουργήθηκε και το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ι.Ο.ΑΣ. «Μoving Stars» (Αστεράκια σε Κίνηση) , που απευθύνεται στα παιδιά της Π/βάθμιας Εκπαίδευσης και έχει σχεδιαστεί από έμπειρους παιδαγωγούς, ειδικούς της οδικής ασφάλειας και προγραμματιστές προηγμένων εκπαιδευτικών εφαρμογών, το οποίο έχει αξιολογηθεί ως Καλή Πρακτική (Best Practice) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όσον αφορά στον τομέα των έργων και των υποδομών, το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην επισήμανση επικίνδυνων σημείων του οδικού δικτύου αλλά και στην αποκατάσταση προβλημάτων του, στοχεύοντας στην υλοποίηση πρότυπων έργων με διεθνείς προδιαγραφές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «πιλότος» για την υλοποίηση παρεμβάσεων σε ευρεία κλίμακα από την Πολιτεία. Πιο πρόσφατη είναι η εγκατάσταση ενισχυμένης και έξυπνης προειδοποιητικής σήμανσης σε επικίνδυνα σημεία του οδικού άξονα Χαλκίδας-Ψαχνών (ΕO-77 του Δήμου Διρφύων – Μεσσαπίων).

Ο εν λόγω εγκατεστημένος εξοπλισμός περιλαμβάνει 18 πινακίδες σήμανσης και 4 έξυπνες πινακίδες ραντάρ (VMS) και η προμήθειά του αποτελεί προσφορά του Ινστιτούτου με την οικονομική υποστήριξη του Safer Roads Foundation (SRF) του Ηνωμένου Βασιλείου. Στόχος του έργου, αποτελεί η πρόληψη του θέματος των τροχαίων συμβάντων στην περιοχή, με τη διαχείριση του θέματος της ταχύτητας που αποτελεί και βασική αιτία πρόκλησης θανατηφόρων τροχαίων.

Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» στο πλαίσιο παρεμβάσεων για τη βελτίωση επικινδυνότητας του Οδικού Δικτύου έχει τοποθετήσει συνολικά 227 φανάρια σε υπερυψωμένους βραχίονες, 71 προειδοποιητικές πινακίδες σήμανσης και περισσότερες από 10 πινακίδες ραντάρ (VMS).

Έχει επίσης αναπτύξει συνεργασία με Ελληνικούς & Ευρωπαϊκούς φορείς για την αξιολόγηση του Εθνικού οδικού δικτύου σύμφωνα με Διεθνή Πρωτόκολλα (iRAP). Μέχρι σήμερα, με την υποστήριξη του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, Φορέων, Οργανισμών και διακεκριμένων εταιρειών με κοινωνική ευαισθησία το Ινστιτούτο έχει εκπαιδεύσει:

• 315.500 Μαθητές Π/θμιας και Δ/θμιας εκπαίδευσης
• 7.600 Εκπαιδευτικούς
• 23.210 Στελέχη και εργαζομένους εταιρειών
• 48.130 Νέους Παραγωγικών Σχολών, Αξιωματικούς και Στελέχη Στρατιωτικών Μονάδων
• 1.052 Παραβατικούς ανηλίκους και τις οικογένειές τους
• 35.350 Προσκόπους στην Ελλάδα και το εξωτερικό

Επισημαίνεται ότι το Ινστιτούτο αποτελεί το μοναδικό Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό στην Ελλάδα που πιστοποιήθηκε κατά ISO για τα Εκπαιδευτικά του Προγράμματα (ISO 29993:2017), την Οδική Ασφάλεια (ISO 39001:2012), την Περιβαλλοντική Διαχείριση (ISO 9001:2015) και την Ποιότητα (ISO 14001:2015), ενώ τα οικονομικά του ελέγχονται από την εταιρεία «Σ.Ο.Λ.». Α.Ε..

Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς»:

• Έχει διοργανώσει 40 πανελλαδικές δράσεις για τη Νύχτα Χωρίς Ατυχήματα σε 500 νυχτερινά κέντρα και έχει πραγματοποιήσει 24.338 φιλικά αλκοτέστ με την υποστήριξη 7.598 εθελοντών του.
• Έχει υλοποιήσει την Πανελλαδική Εβδομάδα Οδικής Ασφάλειας για 17η συνεχή χρονιά, σε συνεργασία με το Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Σ.Ε.Σ.), με δράσεις και πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα.
• Έχει αποκαταστήσει περισσότερες από 1.200 έντονα βανδαλισμένες πινακίδες οδικής σήμανσης.
• Έχει συγκεντρώσει 1.052 μονάδες αίματος από 1.240 εθελοντές αιμοδότες για την Τράπεζα Αίματος για τους τραυματίες από τροχαία συμβάντα.
• Έχει οργανώσει Δίκτυο Εθελοντών πανελλαδικά με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών που επισημαίνουν και αξιολογούν επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου (PIN PROJECT).
• Έχει ενισχύσει το έργο της Τροχαίας με την καθιέρωση του θεσμού του «Τροχονόμου της Χρονιάς», με την προσφορά 28 ραντάρ και αλκοολομέτρων, 2 οχημάτων και την εκπαίδευση Στελεχών με τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Ινστιτούτου.
• Έχει θεσπίσει την ετήσια Υποτροφία εις μνήμην Πάνου Μυλωνά για τελειόφοιτους του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών.
• Έχει υλοποιήσει περισσότερες από 160 θεματικές εκστρατείες ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης.
• Έχει προωθήσει τα κοινωνικά μηνύματα κάθε στοχευμένης εκστρατείας σε περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο χρήστες κοινωνικών δικτύων.
• Έχει ενημερώσει -και συνεχίζει να ενημερώνει- 7.000.000 Έλληνες για κρίσιμα ζητήματα της Οδικής Ασφάλειας μέσω των, εγκεκριμένων από το ΕΣΡ, τηλεοπτικών προβολών και ραδιοφωνικών μεταδόσεων των κοινωνικών μηνυμάτων που το Ινστιτούτο σταθερά προωθεί σε όλη την επικράτεια.
• Έχει σχεδιάσει, υλοποιήσει και συμμετάσχει σε δεκάδες έρευνες στην Ελλάδα και διεθνώς, σχετικά με τις στάσεις και συμπεριφορές των χρηστών της οδού, τα αίτια πρόκλησης των τροχαίων συμβάντων, τα γονεϊκά πρότυπα, τις στάσεις των νέων απέναντι στο αλκοόλ και την οδήγηση, κ.α.
• Έχει συμμετάσχει σε δεκάδες ευρωπαϊκά και διεθνή έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και άλλους διεθνείς φορείς, όπως η DG MOVE (Ευρωπαϊκή Χάρτα Οδικής Ασφάλειας, AVENUE for Traffic Safety, HEROES), INEA (SLAIN), MSCA-RISE (TraSaCu: Traffic Safety Culture and the Safe Systems Approach), ERASMUS+ (KROS: Ιππότες της Οδικής Ασφάλειας), FIA (“promoting traffic safety Culture in Youth”, #3500LIVES εκστρατεία στην Ελλάδα),UNECE (Προσκοπισμός για την Παγκόσμια Οδική Ασφάλεια).
• Έχει συνδιοργανώσει 7 Πανελλήνιους Μαθητικούς Διαγωνισμούς Ψηφιακής Δημιουργίας για την Οδική Ασφάλεια, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
• Ενημερώνει κάθε ημέρα του έτους 230 ανθρώπους
• Έχει 3.500 καταγεγραμμένους εθελοντές

Για το έργο του όλα αυτά τα χρόνια, το Ινστιτούτο έχει διακριθεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και αποτελεί μέλος διεθνώς αναγνωρισμένων Φορέων και Οργανισμών:

• Συμβουλευτικό Όργανο του ΟΗΕ για θέματα Οδικής Ασφάλειας (UN ECOSOC Consultative Status)
• Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Συμβουλευτικό Όργανο του ΟΗΕ για θέματα Οδικής Ασφάλειας
• Βράβευση από τη Σουηδική Κυβέρνηση για την «έμπνευση» της ιδέας του ISO 39001:2012 για τη διαχείριση της Οδικής Ασφάλειας
• Μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC)
• Μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (FIA), ενώ η Πρόεδρός του συμμετέχει στο Advisory Board του UN HLP με Προεδρεύοντα τον Jean Todt, Εντεταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ για την Οδική Ασφάλεια.
• Εθνικό σημείο επαφής και Συντονιστής για το European Road Safety Charter (ERSC)
• Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας (ΕΣΟΑ)
• Επίσης, έχει υπογράψει Μνημόνια Συνεργασίας με φορείς όπως, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, και Πρωτόκολλα Συνεργασίας με φορείς όπως την Εκπαιδευτική Τηλεόραση του Υπουργείου Παιδείας, το Υπουργείο Μεταφορών, την Ε.Σ.Α.μεΑ., Πανεπιστήμια και Οργανισμούς.

ενώ έχει βραβευθεί:

• Από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το έργο και τη συμβολή του Πανευρωπαϊκά με το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη το 2011
• Από τη Σουηδική Κυβέρνηση για τη συμβολή του στη δημιουργία του ISO 39001:2012 για τη διαχείριση της Οδικής Ασφάλειας
• Από την Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών με το «Βραβείο των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών»
• Από τη Διεθνή Ομοσπονδία Αυτοκινήτου (FIA) με την Πιστοποίηση Περιβαλλοντικής Διαχείρισης με βαθμολογία 3/3

και πλείστους όσους Οργανισμούς διεθνώς.

Η Ελλάδα κατά τη δεκαετία 2011-2021 σημείωσε μείωση των τραυματισμών σε τροχαία κατά 46,7% λαμβάνοντας την 3η θέση σε μεγαλύτερη μείωση θανάτων ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο η Ελλάδα παραμένει 6η από το τέλος στην κατάταξη των χωρών όσον αφορά τον αριθμό θανάτων σε τροχαίες συγκρούσεις με 56,9 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκους, όταν ο ευρωπαϊκός Μέσος Όρος είναι 45 νεκροί, (Στοιχεία ETSC 2022).

Συνεχίζουν για να αλλάξουν τα δεδομένα που φέρνουν τη χώρα μεταξύ αυτών με τις χειρότερες επιδόσεις, για έναν κόσμο με ασφάλεια και πολιτισμό στους δρόμους, πιστοί στο όραμά τους για «έναν κόσμο χωρίς τροχαία δυστυχήματα».