16 χρόνια μετά την προκήρυξη τους παραδίδονται οι Αυτοκινητόδρομοι

Ήταν πριν από 16 χρόνια καταμεσής της πυρετώδους προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όταν ο τότε Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης, εξήγγειλε την κατασκευή 5 νέων αυτοκινητόδρομων, την επέκταση της Αττικής Οδού και την Υποθαλάσσια Θεσσαλονίκης. Το 2001 ήταν η χρονιά που γεννήθηκαν οι 5 αυτοκινητόδρομοι Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα), Κεντρική Οδός Ε65 (Λαμία-Τρίκαλα-Εγνατία), Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (Ράχες Φθιώτιδας-Κλειδί Ημαθίας, Αυτοκινητόδρομος Μορέας (Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα και Λεύκτρο-Σπάρτη) και Ιόνια Οδός (Αντίρριο-Αγρίνιο-Ιωάννινα).

Τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων τα επόμενα 3 χρόνια ήρθαν και “πάγωσαν” τη διάθεση της χώρας να προχωρήσουν τα έργα και η αρχική πρόσκληση ενδιαφέροντος έμεινε κάπου στον αέρα. Το 2005 τα έργα επανέρχονται αυτή τη φορά από τον τότε Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γιώργο Σουφλιά, ο οποίος εξαγγέλλει και πάλι την δημοπράτηση τους και τους ονομάζει “Δρόμους Ανάπτυξης”.

Οι διαγωνισμοί ο ένας μετά τον άλλο πραγματοποιούνται και στο πρώτο εξάμηνο του 2007 έχουμε τους αναδόχους. Τα έργα ξεκινούν σταδιακά σε όλους τους αυτοκινητόδρομους από το 2007 με τον Μορέα να προηγείται και τελευταίο ως έργο ξεκινά τον Αύγουστο του 2008 η Ολυμπία Οδός.

Το δυστύχημα για αυτά τα έργα είναι πως δεν πρόλαβαν να ωριμάσουν κατασκευαστικά γιατί μετά από 1,5 χρόνο η χώρα είχε ήδη ξεκινήσει την πορεία της προς την μεγάλη οικονομική κρίση. Tον Μάιο του 2011 περίπου 3-3,5 χρόνια μετά την έναρξη των έργων ρίχνεται αυλαία λόγω της παύσης χρηματοδότησης κυρίως από τις Τράπεζες με τις Ελληνικές να έχουν τα δικά τους γνωστά προβλήματα. Από την παύση εξαιρείται ο Μορέας που συνεχίζει το έργο κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.

Από τότε ξεκινά μία δύσκολη προσπάθεια για τους υπόλοιπους 4 να αναστηθούν. Αρχές του 2013 γίνεται μία αποτυχημένη προσπάθεια να γίνει επανεκκίνηση και θα φτάσουμε στον Δεκέμβριο του 2013 όπου γίνεται τροποποίηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου στα έργα με νέους όρους προκειμένου να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν με πρωταγωνιστές τους Κωστή Χατζηδάκη και Μιχάλη Χρυσοχοϊδη. Ο στόχος που τέθηκε τότε ήταν οι αυτοκινητόδρομοι να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2015. Από εκείνη την συμφωνία η Ολυμπία Οδός ακρωτηριάζεται και χάνει όλο το δυτικό της τμήμα από την Πάτρα μέχρι τον Πύργο και από εκεί μέχρι την Τσακώνα ενώ ο Ε65 χάνει τα δύο του άκρα από τη Λαμία μέχρι την Ξυνιάδα (κοντά στον Δομοκό) και από τα Τρίκαλα μέχρι την Εγνατία με την υποσημείωση ότι θεωρούνται αναβαλλόμενα. Την ίδια ώρα παγώνει το έργο του Μορέα για τον κλάδο Λεύκτρο-Σπάρτη. Νωρίτερα είχε παραδοθεί ο βασικός άξονας μέχρι την Καλαμάτα.

Η επανεκκίνηση του 2014 είχε πλείστα προβλήματα λόγω των εκατοντάδων ανεκτέλεστων απαλλοτριώσεων. Το 2015 γίνεται νέα παύση στα έργα λόγω της νέας κρίσης η οποία κράτησε περίπου 9 μήνες. Από τον Σεπτέμβριο του 2015 τα έργα αρχίζουν να φορτσάρουν με τον νυν Υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη να τα θέτει ως βασική προτεραιότητα και τότε αρχίζουν να κλείνουν τα προβλήματα. Μαζί ξεκινά και ο Μορέας στις αρχές του 2016 και το Πάσχα του 2016 παραδίδεται το Λεύκτρο-Σπάρτη.

Η περίοδος των παραδόσεων στους άλλους 4 αυτοκινητόδρομους ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2016 με την παράδοση 20χλμ της Ολυμπίας που φτάνει μέχρι το Κιάτο και μετά έχουμε σε 2 μήνες 2 τμήματα στην Ιόνια: Κεφαλόβρυσο-Αμφιλοχία (33χλμ) και Καμπή-Πέρδικα (37χλμ). Τον Δεκέμβριο παραδίδεται εξ`ολοκλήρου ο Μορέας και πλέον όλα δείχνουν ότι πάμε για την τελική πορεία των έργων.

Στις 6 Απριλίου παραδίδεται η Παράκαμψη Τεμπών και Πλαταμώνα και έτσι ολοκληρώνεται ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ενώ αύριο παραδίδεται (με ελλείψεις 7χλμ) η Ολυμπία Οδός με το νέο τμήμα να είναι το Κιάτο-Ρίο. Θα ακολουθήσουν η Ιόνια Οδός και ο Ε65 μέχρι την Πρωτομαγιά.

Συνολικά, χρειάστηκαν 16 χρόνια από την πρώτη προκήρυξη των έργων μέχρι την απόδοση τους στην κυκλοφορία. Αν ξεχωρίσουμε τις κατασκευές θα δούμε ότι ο χρόνος είναι πολύ λιγότερος και είναι περίπου 5-6 χρόνια. Η τριετία 2008-2011 είχε αρκετά μικρότερο φυσικό αντικείμενο λόγω του όγκου των απαλλοτριώσεων ενώ η τριετία 2014-2017 ήταν εκείνη που τα έργα ωρίμασαν και τελικά φτάνουν στη λειτουργία.

Σωσίβιο στα έργα αποτέλεσε η χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ 2007-2013 το οποίο όμως έγινε η αιτία να θυσιαστούν πολλά άλλα έργα, μεταξύ των οποίων και η Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας. Αν δεν υπήρχε αυτή η μετακύλιση χρημάτων τότε, σήμερα δεν θα είχαμε αυτά τα έργα. Η Επίτροπος Κρέτσου λίγες μέρες πριν στα εγκαίνια του Αιγαίου ανέφερε τη συμβολή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και όντως έτσι είναι.

Επίσης δεν είναι μικρή η συμβολή των κατασκευαστικών ομίλων της χώρας που κλήθηκαν πολλές φορές να βάλουν πλάτη στα έργα. Από την άλλη έχουμε την ραγδαία αύξηση και των σταθμών διοδίων και του κόστους για να ταξιδέψει κανείς σε αυτούς τους άξονες με την οικονομική κρίση να κάνει ακόμα χειρότερη την κατάσταση.

Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι πως η Ελλάδα αποκτά επιτέλους, μετά από τόσα χρόνια ένα αξιόπιστο, σύγχρονο, ασφαλές δίκτυο αυτοκινητόδρομων που αυξάνει το επίπεδο της οδικής ασφάλειας της χώρας. Στόχος δεν είναι μόνο να ταξιδεύουμε γρήγορα αλλά και με ασφάλεια και αυτοί οι δρόμοι αυτό το προσφέρουν. Είναι ένα από τα βασικότερα επιτεύγματα καθώς ο φόρος αίματος στην χώρα μας παραμένει υψηλός.

Επίσης είναι μία μεγάλη ευκαιρία πάνω σε αυτό το δίκτυο να υπάρξει ανάπτυξη. Μεγάλοι κερδισμένοι ο πρωτογενής τομέας, τα logistics, οι οδικές μεταφορές, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες. Πάνω από όλα, κερδισμένη είναι η ίδια η χώρα που πλέον έχει όλα τα εργαλεία σε αυτό το πεδίο για να βελτιώσει την ποιότητα ζωής, τα ταξίδια και το επίπεδο οδικής ασφάλειας.

Οι αυτοκινητόδρομοι μπαίνουν στη ζωή μας και για πρώτη φορά κάποιος θα μπορεί από την Αλεξανδρούπολη να φτάσει στην Καλαμάτα ή στην Πάτρα χωρίς να βγει από το δίκτυο αυτό, θα μπορεί να συνδυάζει αυτοκινητόδρομους και να πηγαίνει στον προορισμό του όπως π.χ. να πάει από την Αθήνα στην Καστοριά μέσω Ολυμπίας, Ιόνιας και Εγνατίας.

Αυτό το μεγάλο βήμα που κάνει αυτό τον καιρό η χώρα είναι ιστορικό και είναι μία πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα να κάνει ένα βήμα προς τα μπρος μετά από χρόνια πισωγυρισμάτων.

Καλή Εβδομάδα σε όλους
10.4.2017

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter