10 ΧΡΟΝΙΑ YPODOMES.COM/ Γιώργος Συριανός: Ο απολογισμός μιας δύσκολης δεκαετίας

Ο πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ, Γιώργος Συριανός, αρθρογραφεί με αφορμή τα 10 χρόνια του  ypodomes.com

Τα τελευταία 10 χρόνια πέρασαν στην χώρα μας με κυρίαρχο χαρακτηριστικό στοιχείο την οικονομική κρίση, με σοβαρές, αρνητικές επιπτώσεις σε όλους του τομείς.

Η κατασκευαστική δραστηριότητα σε αυτή την δεκαετία εξελίχθηκε σημαδεμένη από την δύσκολη οικονομική συγκυρία, αλλά και από το έλλειμμα αποτελεσματικών κινήσεων για τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου.

Το ypodomes.com ξεκίνησε τη δική του πορεία ακριβώς πριν 10 χρόνια, λίγο μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης.

Παρών στην διάρκεια αυτής της περιόδου και μέχρι σήμερα με ιδιαίτερα γόνιμη συνεισφορά, αποτύπωσε στιγμή προς στιγμή από πολύ κοντά την εξέλιξη των κατασκευών, του κατασκευαστικού κλάδου, του θεσμικού πλαισίου και των προβλημάτων του, την μέσω Συνεδρίων διαμόρφωση ορισμένων θέσεων, την έκφραση αγωνίας των κατασκευαστικών εταιρειών, τις πιθανές προοπτικές.

Συνεισέφερε έτσι ουσιαστικά και ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην διαμόρφωση γνώσης και θέσεων απαραίτητων για τις επιλογές κινήσεων των εταιρειών του κλάδου, αλλά και αποφάσεων στην κρίσιμη περίοδο.

Τα προβλήματα στην δεκαετία μεγάλα και δισεπίλυτα λόγω της οικονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της. Τα έργα προς δημοπράτηση λίγα και πεπερασμένα. Η έλλειψη ουσιαστικού εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού, οδήγησε σε ορισμένες περιπτώσεις στην επιλογή λύσεων ευκαιριακά και όχι πάντοτε για την ιεραρχημένη εξυπηρέτηση των πραγματικών αναγκών.

Για ένα ικανό διάστημα η προώθηση της κατασκευής των έργων Παραχώρησης μετά την επανεκκίνηση των συμβάσεων τους με νέους σχεδιασμούς και την αρωγή του Δημοσίου, έδωσε σχετική διέξοδο στην κατασκευαστική δραστηριότητα, πεπερασμένη ωστόσο και αυτή.

Με αυτά τα δεδομένα η έλλειψη έργων δημόσιων κάθε μορφής οδήγησε σε ακραίο ανταγωνισμό με δραματικές συνέπειες. Ανέφικτος ο στόχος τα τελευταία χρόνια για απορρόφηση 1 δις € ανά έτος, που προέκυψε ως ανάγκη από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), σε μια χώρα που έχει ουσιαστικές απαιτήσεις ανάπτυξης.

Συγχρόνως σε αυτό το περιβάλλον σοβαρά προβλήματα στο θεσμικό πλαίσιο για την εκπόνηση των μελετών και την εκτέλεση των δημοσίων έργων, επιβάρυναν τις συνθήκες. Τιμολόγια εκτέλεσης εργασιών στα οποία οι τιμές προκύπτουν με διαδικασίες που βρίσκονται σε αντίθεση με τις αντίστοιχες στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Αναλύσεις Τιμών και Τεχνικές Προδιαγραφές παρωχημένες που παραπέμπουν σε περασμένες δεκαετίες.

Σε αυτό το κλίμα προτείναμε στην πορεία του χρόνου και ειδικότερα μάλιστα το περασμένο έτος, μέτρα για την υπέρβαση της κρίσης.

Η αναγκαιότητα της ισχυρής ανάπτυξης που πρέπει να καταλάβει τον πυρήνα της εφαρμοζόμενης πολιτικής αυτονόητη. Η ανάγκη άμεσων μέτρων, σύντομης εφαρμογής με ταχεία κινητοποίηση δεδομένη. Ο Εθνικός Στρατηγικός Σχεδιασμός με μέτρα επιτάχυνσης απόλυτα αναγκαίος. Οι Θεσμικές Παρεμβάσεις με προώθηση απαραίτητων Νομοθετικών ρυθμίσεων εκσυγχρονισμού του Θεσμικού Πλαισίου επιβεβλημένη. Μεταξύ αυτών η θεσμοθέτηση επιτέλους του Εθνικού Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Έργων, με στόχο τον εξορθολογισμό του συστήματος κατά το πρότυπο όλων των άλλων χωρών της Ε.Ε. από τις οποίες υστερούμε κατά δεκαετίες, εξαιρετικά αναγκαία ακόμη περισσότερο σήμερα.

Η άμεση θεσμοθέτηση των Πρότυπων Προτάσεων (USP) για την απελευθέρωση σε μεγάλο βαθμό του ιδιωτικού τομέα από τις αγκυλώσεις των διαδικασιών και την δυνατότητα υποβολής και υλοποίησης παραγωγικών προτάσεων έργων που συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία, απολύτως επιβεβλημένη ειδικά για την χώρα μας.

Για την προώθηση των αναγκαίων ρυθμίσεων η διαμόρφωση μετώπου Οργανώσεων αποτέλεσε αντίδραση ουσιαστική στην αρνητική πορεία και οδήγησε στην ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών (ΕΣΒΥΚ), απαντώντας στην ανάγκη σύμπτυξης ευρύτερης συνεργασίας με τους φορείς που συναρτώνται με τον κατασκευαστικό κλάδο και στην διαχρονική έλλειψη ενιαίας εκπροσώπησης της κατασκευαστικής βιομηχανίας.

Διαμορφώθηκε εκ των πραγμάτων μέσα από τον διάλογο και την σύνθεση ευρύτερο φάσμα θέσεων, ενισχύθηκε η δυνατότητα παρέμβασης και επιρροής, πραγματοποιήθηκε υπέρβαση της συνήθους απλής παράθεσης στοιχείων αποτύπωσης και μόνο της δραματικής κατάστασης και προωθήθηκε σοβαρά η επεξεργασία συγκροτημένων ρεαλιστικών θέσεων που δίνουν απάντηση σε σημαντικά προβλήματα, διαμορφώθηκαν και αναλύθηκαν σύγχρονες Προτάσεις με την μορφή ολοκληρωμένων Νομοθετικών Ρυθμίσεων που προωθήθηκαν προς την Πολιτεία στα πλαίσια της ισχυρής βούλησης για παραγωγική συνεργασία για την υπέρβαση του αδιεξόδου.

Στόχος η διαμόρφωση τελικά συγκεκριμένης Στρατηγικής Μεταρρυθμίσεων στην Βιομηχανία Υποδομών και Κατασκευών με ισχυρή επιδίωξη για υιοθέτησή της. Στις αρχές του 2020, σε μία χρονική στιγμή που είχε εκκινήσει η διαδικασία επεξεργασίας για τον εκσυγχρονισμό σε ορισμένα σημεία του θεσμικού πλαισίου με σχετικές τροποποιήσεις των Ν.4412/2016 και Ν.4413/2016, παρουσιάστηκε η μεγάλη υγειονομική κρίση με την έλευση της πανδημίας του κορονοϊού.

Η ελληνική και η παγκόσμια οικονομία βρέθηκαν μπροστά σε σοβαρότατα προβλήματα βαθιάς ύφεσης, που προήλθε από την σε ευρεία κλίμακα λήψη υγειονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας και που όπως είναι φυσικό επηρέασαν σε πολύ μεγάλο βαθμό και την κατασκευαστική δραστηριότητα.

Η αντιμετώπιση της μεγάλης ύφεσης που προέρχεται από κάθε μορφής σοβαρή κρίση (οικονομική, λόγω πολέμου, πανδημίας),ιστορικά συναρτάται άμεσα μετά την παρέλευσή της με μία διάδοχη κατάσταση μεγάλης αναπτυξιακής δραστηριότητας σε όλους τους τομείς, η οποία επιβάλλεται εκ των πραγμάτων για την ανάταξη της οικονομίας και την αναγκαία κάλυψη των μεγάλων απωλειών του προηγούμενου διαστήματος.

Είναι φυσικό να αναμένεται μεγάλη ένταση της παραγωγικής διαδικασίας στους τομείς τους καθοριστικά αναπτυξιακούς και μάλιστα μέσα στον βασικό πυρήνα αυτών των τομέων, με μεγάλη και ουσιαστική συνεισφορά που παρασύρει ανοδικά και μεγάλο αριθμό άλλων δραστηριοτήτων ενισχύοντας σημαντικά την απασχόληση και αποτελώντας αναπτυξιακό εργαλείο πρώτης γραμμής, ο κατασκευαστικός.

Οι κινήσεις της Ε.Ε. για το Ταμείο Ανάκαμψης εύλογες και παρά τους προβληματισμούς από ορισμένες χώρες, αναμενόμενες. Η καταρχήν προτεινόμενη κατανομή για κάθε κράτος, με χαρακτηριστικό ότι όσο μεγαλύτερη ύφεση έχει μία χώρα τόσο περισσότερα χρήματα να μπορεί να αντλήσει, με ιδιαίτερη έμφαση στις επιδοτήσεις στο μείγμα λύσεων επιδοτήσεων – δανείων, πολύ σημαντική για την χώρα μας. Άλλωστε δεν νοείται ενοποιημένη Ευρώπη χωρίς θεσμούς συνεργασίας και αλληλοασφάλισης στις περιόδους κρίσης, που τελικά έχουν σαν αποτέλεσμα την ενίσχυση του συνόλου, σε ένα θέμα του οποίου η ορθή αντιμετώπιση έχει υπαρξιακό χαρακτήρα για την Ε.Ε.

Από το σύνολο των χρημάτων που θα έχει στην διάθεσή της η χώρα μας, δηλ. 28 δις € περίπου από ΕΣΠΑ και Πρόγραμμα Επενδύσεων και επί πλέον 32 δις € περίπου του Ταμείου Ανάκαμψης για την κάλυψη διαφόρων αναγκών, ένα μέρος θα κατευθυνθεί στις κατασκευές κάθε μορφής.

Η ορθολογιστική και στοχευμένη χρησιμοποίηση του μέρους του συνολικού ποσού που αναλογεί στις κατασκευές, αποτελεί πολύ σημαντικό εργαλείο στην μεγάλη προσπάθεια ανάταξης της οικονομίας.

Για τον σκοπό αυτό και ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τις μελέτες και κατασκευές των δημοσίων έργων, για τον οποίο έχει γίνει σοβαρή προεργασία, έχει ιδιαίτερη σημασία ειδικότερα μάλιστα αυτή την κρίσιμη περίοδο.

Σε αυτές τις συνθήκες το ypodomes.com καλείται για άλλη μία φορά, στην αυγή της νέας δεκαετίας, με την γόνιμη παρουσία του να συνεισφέρει ουσιαστικά στην μεγάλη προσπάθεια της χώρας για την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων και την αποτελεσματική χρησιμοποίηση του κατασκευαστικού τομέα για αυτό τον σκοπό.